İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'nın (AFAD) hazırladığı Türkiye Deprem Tehlike Haritaları’nın etkileşimli internet sitesinde sokakların deprem risk haritaları yayımlandı. AFAD’ın geliştirdiği etkileşimli harita ile bu bilgilere kolayca ulaşılabiliyor.
AFAD’ın etkileşimli deprem risk haritasına https://tdth.afad.gov.tr adresinden duyuruldu. Adrese girildikten sonra kullanıcılar e-Devlet bilgileriyle kimlik doğrulaması yaparak sisteme giriş yaparak risk derecesini öğrenebiliyor. Ana sayfanın sol üst köşesinde bulunan “Adres Sorgulama” bölümünden il, ilçe ve mahalle bilgileri girilerek sokak bazında sorgulama yapılabiliyor.
Hareket, sokaklar arasında bile değişiklik gösteriyor
Haritada herhangi bir mahallede veya sokakta arama yaptığında, bir sokağın risk görünümünün hemen yanındaki bir sokaktan farklı olduğu görülüyor.
Haritaya göre bu farklılık zemin türü, yer şekilleri, fay hattına uzaklık ve yeraltı su seviyesi gibi faktörlerden kaynaklanıyor. Kaya zeminler deprem dalgalarını daha az büyütürken, dolgu veya alüvyon gibi yumuşak zeminler dalgaları büyüterek daha büyük ivmelere neden olabiliyor.
Çarşamba günü meydana gelen 6,2 büyüklüğündeki depremin ardından Silivri Devlet Hastanesi’nde hastalar tahliye edilmişti. Hastanenin bulunduğu Nedim Beyazgül Sokak, AFAD haritasında açık renkli görünürken, çevredeki bazı sokaklar daha koyu kırmızı tonlarda işaretlenmiş bulunuyor.
Harita üzerinde Silivri Devlet Hastanesi’nin yer aldığı sokak seçildiğinde, “PGA 475 / 0.320 g” değerleri görülüyor. Kullanıcılar, sol menüdeki “Bilgi Al” butonuna tıklayıp imleçle sokak üzerinde seçim yaparak bu verilere ulaşabiliyor.
PGA 475 ve 0.320 g değerleri neyi ifade ediyor?
“PGA” ifadesi, beklenen bir deprem sırasında yerin maksimum sallanma ivmesini gösteriyor. 475 yıllık periyotta bir kez meydana gelecek büyüklükteki bir depreme göre hesaplama yapılıyor.
0.320 g değeri, yerçekiminin yüzde 32'si oranında bir ivmeyi temsil ediyor ve bu değer, bölgenin "yüksek riskli" alanlar arasında yer aldığını gösteriyor.
Deprem risk seviyeleri şöyle sıralanıyor:
0.1 g ve altı: Düşük risk
0.1 g – 0.3 g arası: Orta risk
0.3 g – 0.6 g arası: Yüksek risk
0.6 g üzeri: Çok yüksek risk
Silivri Devlet Hastanesi örneğinde 0.320 g değeri yüksek riskli bölge eşiğinde bulunuyor.
Risk öğrenildikten sonra yapılması gerekenler
Risk seviyesi öğrenilen bölgelerde, yapıların mutlaka Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği'ne uygun olması gerekiyor. Yapıların uygunluğunu tespit etmek için belediyelere başvurulabiliyor.
Örneğin İstanbul’da İBB’nin Hızlı Tarama Tespiti Projesi sayesinde kullanıcılar, https://binatespitiformu.ibb.gov.tr/basvuru/ adresinden başvuru yaparak binalarının risk durumunu öğrenebiliyor.
Başvuru sırasında tapu fotoğrafı, ada ve parsel bilgileri gibi belgeler isteniyor. Yapılan incelemeler sonucunda yüksek risk taşıyan binalarla ilgili ilçe belediyeleri gerekli işlemleri başlatabiliyor.
Hem mülk sahipleri hem de kiracılar, bu başvuru sistemi üzerinden kendi binalarının risk durumunu sorgulatabiliyor.
