Ay’ın kökeni ve evrimsel süreci üzerine yürütülen yeni bir araştırma, bugüne kadar kabul edilen teorileri sorguluyor. ABD, Fransa ve Almanya’dan bilim insanlarının gerçekleştirdiği analiz, Ay’ın yaklaşık 4,53 milyar yıl önce Dünya’nın oluşumuna çok yakın bir zamanda meydana geldiğini ortaya koyuyor. Bu bulgu, hem Ay’ın jeolojik yapısını hem de Dünya ile evrimsel ilişkisini yeniden değerlendirmeyi gerektiriyor.
Ay’ın oluşumuna dair uzun süredir kabul gören teori, Mars büyüklüğünde bir cismin genç Dünya’ya çarpması ve bu çarpışmadan arta kalan malzemelerin birleşerek Ay’ı oluşturduğu yönündeydi. Bu süreçte, Ay’ın yüzeyini kaplayan bir magma okyanusunun hızla soğuyup sertleştiği öne sürülüyordu.
Ancak Ay’dan alınan zirkon kristallerine dayalı yeni analizler, bu klasik senaryoya meydan okuyor. Zirkon kristalleri, içerdikleri uranyum ve kurşun oranları sayesinde yaş hesaplamasında güvenilir bir kaynak olarak kabul ediliyor. Yapılan incelemeler, Ay’daki bu kristallerin yaşını 4,46 ila 4,51 milyar yıl arasında gösteriyor.
Jeolojik dönüşüm teorisi
Araştırma ekibine göre, Ay yaklaşık 4,35 milyar yıl önce yeniden eriyerek kabuksal bir dönüşüm geçirdi. Bu dönüşüm, Ay’ın daha eksantrik bir yörüngede yer alması ve gelgit ısınmaları nedeniyle yüzeyde yeniden erimeler yaşanması sonucu meydana geldi.
Profesör Francis Nimmo, bu sürecin Ay’ın jeolojik ve evrimsel tarihindeki pek çok bilinmezi açıklayabileceğini ifade ediyor.
Dünya ve Ay’ın ortak tarihi
Yeni bulgular, Ay’ın yaşını 4,43 ila 4,53 milyar yıl arasında konumlandırıyor. Bu durum, Dünya’nın yaklaşık 4,54 milyar yıllık tarihi boyunca Ay ile birlikte var olduğunu ortaya koyuyor. Ayrıca, Ay’ın dev darbe kraterlerinin neden beklenenden az olduğu ve Dünya’ya kıyasla neden daha az metal içerdiği gibi sorular da bu çalışma ile yanıt bulabilir.
