Hamsi avı, Türkiye'de balıkçılık sisteminin yüzde 65'ini oluşturuyor. Bu nedenle sektör için önemi oldukça büyük. Ancak gün geçtikçe hem oranı azalıyor, hem de boyutu küçülüyor. Bu değişiklik tezgaha giden müşterinin de dikkatini çekiyor. Hamside av miktarına bakanlık tarafından kota getirildi. Artık Türkiye karasularında yalnızca 400 bin ton hamsi avlanabilecek. Kararla birlikte kayıt dışı avlanmanın önüne geçilmesi ve biyoçeşitliliğin korunması hedefleniyor. Balıkçılar, yıllardır santim yasağından dolayı Türkiye karasularında avlanamayan hamsilerin başka ülkelerde avlandığını, şimdi de getirilen kota sınırının geriye doğru ivme kazanan hamsi avcılığını daha da zora soktuğunu öne sürdüler.
Boy kotasına bir de av kotası eklendi
Türkiye'de 9 cm, diğer ülkelerde 6 cm olan hamsi boy sınırına yeni kota eklenmesini doğru bulmadığını söyleyen Su Ürünleri Kooperatifleri Birliği Başkanı Atıf Malkoç, “Sezon olarak balıkçılık bu sezon iyi görünüyor. Palamut, istavrit ve çinakop bolca var. Hamsiyle ilgili ise bilinmeyen bir yön önümüze koyuldu. Hamsi avlama sınırı bizde en az 9 cm, diğer Karadeniz ülkelerinde ise 6 cm. Yıllardan beri hamsinin simsarlığını yapıp, kolluyoruz. Rusya, Ukrayna, Bulgaristan ve Gürcistan ise hamsi tutuyor. Saydığım ülkeler hamsiyi 6 cm avlarken, bizde 9 cm sınırı var. Bir de buna kota sınırlama eklendi. Onlarda da kota var ama bizim küçük diye tutmadığımız hamsiyi onlar tutuyor. Türkiye'de bunu tutsak sanayiye vereceğiz. Bize tutturmuyoruz ama onlar tutup sanayiye veriyor” dedi.
Kararın hamsi fiyatlarına olumsuz yansıyacağına değinen Başkan Atıf Malkoç, “Diğer ülkelerde kota 100 bin tonken 250 bin ton hamsi tutuyorlar. Kotayı Karadeniz'de neye göre koydular bilmiyorum. Daha stoklarda ne kadar hamsi var onu bilmiyorlar. Bir de hamsi Türkiye karasularından erken göç ediyor. Yıllardır bu uyarıları yapıyoruz. En sonunda hamsi avcılığı bitirildi. Bundan sonra millet ucuz hamsi yemeyi beklemesin. Hamsi bundan sonra altın fiyatlarıyla yarışacak. Hamsiye kota uygulanırsa herkesin yiyebileceği bir ürün olmaktan çıkar. Çünkü çok ağır kurallar konulmuş. Dünyanın en değerli denizi Karadeniz, en değerli hamsi Karadeniz'de var. Dünyada hiç rekabet olmayan hamsiye ilgililer kota koydu. Bu sene balıkçılıkta hamsinin durumunu bekleyip göreceğiz” diye konuştu.
Hiç tutmasak daha iyi
Balıkçıların sıkıntıları arasına kotanın da girdiğine dikkat çeken Malkoç, şunları söyledi: “Karadeniz'de sezonda 300 bin ton tutulduğu kayıtlara geçiyor ama çoğu yazılmıyordu. Balıkçılar tutulan hamsinin yarısını kayıt altına almazdı. Şimdi ise gelen denetimler sayesinde tutulan 1 kilo hamsi bile yazılmak zorunda. Sıkı denetimler var. Gece saat 03.00-04.00'te limana gelsen Tarım ve Orman Müdürlüğünden memur gelip, balığı dışarı çıkartırken kayıt altına almak zorunda. Karadeniz'de birçok kırsal kesim var. Gecenin yarısında memurlar nasıl gelip işlem yapacak. Bazı bölgelerde limanları altyapısı ve yolu bile yok. Böyle bir bilinmeze girdik, sonuçlarını göreceğiz. Hiç umudumuz yok. Hamsi kotası balıkçılığın önünde çok büyük bir sıkıntı olacak. En azından hamside gelecekten ümidimiz yok. Gelecek senelerde diğer balık türlerine uygulanmasından da endişeleniyor. Bence bu, Avrupa'nın Türkiye'yi tuzağa düşürmesidir. Bunu Türkiye'ye tutturmak için önümüzde çok büyük bir engel konuldu. Karadeniz'deki diğer ülkelere bayram geldi. Bu yıl Türkiye'de hamsinin kilosunun 200 TL'den aşağıya düşeceğini sanmıyorum. Son yayınlanan kota genelgesine göre hamsiyi hiç tutmasak daha iyi gibi geliyor.”
