Anayasa Mahkemesi, emeklilik taahhüt sözleşmelerinin bireysel emeklilik sistemine aktarımıyla ilgili usul ve esasları idarenin belirlemesine yönelik düzenlemeyi iptal etti. Yüksek Mahkeme, bu yetkinin Anayasa’ya aykırı olduğunu ve sosyal güvenlik düzenlemelerinin yalnızca kanunla yapılabileceğini belirtti.
Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre, AYM, 7319 sayılı Sigortacılık ile Diğer Bazı Alanlara İlişkin Kanunlarda ve Bir Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un bireysel emeklilikle ilgili hükümlerini inceleyerek, sosyal güvenlik hakkı kapsamında değerlendirilen düzenlemeleri Anayasa’ya aykırı buldu.
İptal kararında yer alanlar
Mahkemenin iptal kararında, emeklilik taahhüt planları kapsamındaki birikimlerin bireysel emeklilik sistemine aktarımı sonrası, sistemde emeklilik hakkı kazanma yaşına ve kazanılacak süreye ilişkin düzenlemelerin idare tarafından yapılmasının, sosyal güvenlik hakkını ilgilendirdiği belirtildi. Bu tür düzenlemelerin kanunla yapılması gerektiği vurgulandı.
Başvuruda, bireysel emeklilik sisteminin sosyal güvenlik sisteminin bir parçası olduğu, bu nedenle sistemin aktarımlar sonrası kazanılacak haklarına ilişkin düzenlemelerin idareye bırakılmasının Anayasa’ya aykırı olduğu ileri sürüldü. Sosyal güvenlik hakkının temel bir hak olduğu ve yalnızca kanunla düzenlenebileceği ifade edildi.
Yüksek Mahkeme, bireysel emeklilik sistemine ilişkin bu düzenlemelerin sosyal güvenlik hakkı ile doğrudan bağlantılı olduğunu ve bu tür yetkilerin idareye verilmesinin Anayasa’nın ihlali anlamına geldiğini belirterek, düzenlemenin iptaline karar verdi.
Kararın gerekçesinden
AYM'nin kararında iptali istenen düzenlemede çalıştığı veya üyesi olduğu kişi veya kurumlarla emeklilik taahhüt sözleşmesi yapan bireylerin bu sözleşmelerin bireysel emeklilik sitemine aktarımı sonrasında emeklilik hakkını kazanabilmesi için gereken yaş ve süre şartlarının Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunca belirlenmesine imkan tanındığı vurgulanarak, "Bu suretle emeklilik hakkının doğumu için sağlanması gereken ve sözleşmede belirlenen şartlara müdahale edilmiştir. Bu itibarla kuralların Anayasa'nın 48. maddesinde güvence altına alınan sözleşme özgürlüğünü sınırlandırdığı değerlendirilmiştir." ifadelerine yer verildi.
Belirtilen yasal düzenlemeyle idari kuruma "doğrudan düzenleme yetkisi verildiği", bunun "bireylerin emeklilik hakkını elde edebilme şartlarının idare tarafından her zaman değiştirilebilir nitelikteki düzenlemelerle belirlenebilecek" hale getirildiği aktarılan kararda, şunlara yer verildi:
"Dolayısıyla emeklilik hakkını kazanma şartları hususunda temel çerçeve ve ilkelerin kanunda belirlenmediği, idareye geniş bir takdir yetkisinin tanındığı anlaşılmıştır. Bu itibarla sözleşmenin içeriğine yönelik sınırlama öngören kuralların kanunilik şartını sağlamadığı sonucuna varılmıştır. Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle kuralların Anayasa'ya aykırı olduğuna ve iptaline karar vermiştir."
