Semra İğtaç- TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi, ülkemizde ve İzmir’de meydana gelen yangınlar üzerine önemli bir basın açıklaması yaptı.
Açıklamada şu ifadeler kullanıldı:
Ülkemiz genelinde, sıcak hava dalgalarıyla beraber haziran ayında başlayan ve çoğunluğu İzmir olmak üzere Ege Bölgesi’nde görülen orman yangınları, temmuz ayında da ciğerlerimizi yakmaya devam ediyor. Yangınlar sonucunda bazı mahalleler boşaltılırken, çok sayıda insanımız yaşamını yitirdi. Yanan alanlarda sadece ağaçlar ve bitki örtüsü değil, o ekosistemin ve tarım alanlarının tüm bileşenleri de yok olmakta veya yaşam alanlarını terk etmek zorunda kalmaktadır.
Yangınlarda 19 kişi öldü
OGM’nin paylaşımlarına göre 2024 yılında (1 Ocak-20 Temmuz) Türkiye genelinde meydana gelen 1830 orman yangınında 9114 hektar alan yanmıştır. 20-21 Haziran 2024’de Diyarbakır Çınar ile Mardin Mazıdağı ilçeleri arasındaki ekili alanlarda resmi olmayan verilere göre 1500 hektarın üzerinde alan yok olurken, İzmir ve çevresinde Selçuk (350 ha), Çeşme-Germiyan, Menderes (150 ha) Çeşme Delikli Koy, Bergama, Manisa Soma Deniş, Foça ve Gaziemir’de orman yangınlarında resmi olmayan EFFIS verilerine göre toplamda 2000 hektarın üzerinde alan etkilenmiştir. Diyarbakır-Mardin’deki yangınlarda 15 sivil, İzmir Çeşme Deliklikoy’daki yangında 3 sivil, Bergama’daki yangında ise Bergama Orman İşletme Müdürü hayatını kaybetmiştir.
Yangınların yüzde 90'ı insan kaynaklı
OGM, orman yangınlarının yüzde 90’ının insan kaynaklı sebeplerle çıktığını rapor ederken, orman alanları ormancılık amacı dışındaki tahsisler (turizm, enerji, sanayi ve yerleşim gibi) ile baskı görmektedir. Orman arazilerinin orman vasfından çıkartıldığı kararları endişe ile takip etmekteyiz. 28.06.2024 tarihli Artvin, Bitlis, İstanbul ve İzmir illerinde bulunan bazı alanların orman sınırları dışına çıkartılması kararından sonra, 17 Temmuz 2024 tarihli Cumhurbaşkanı kararı ile Manisa’da, Balıkesir’de, Amasya’da, Kastamonu’da, Muğla’da, Samsun’da, Sinop’ta ve Sivas’ta yaklaşık 300 hektar alan orman sınırları dışına çıkarılmıştır.
Yetkililere çağrı
Mevzuat gereği orman sınırları dışına çıkarılan alanın en az iki katı büyüklüğündeki arazilerde orman tesis edilmesi gerekse de bu kararların uygulamasına yönelik işlemler ve tahsis edilecek alanların ormanların sağlığı açısından uygunluğu endişe uyandırmaktadır. Bu uygulamalar ile ekoloji ve ziraat dengelerinin bozulacağı ve ileride orman yangınlarının artacağı göz ardı edilmemelidir. Bu konuda yetkililere çağrıda bulunuyor ve kamuoyu vicdanında kabul görmeyen bu kararların gözden geçirilmesini talep ediyoruz.
Orman yangınlarını söndürmek için fedakârca mücadele eden OGM çalışanları ve bu çalışmalara destek veren belediye kurumları ve STK’ların çabaları, yangınların yalnızca “söndürme” düzeyinde ele alınması nedeniyle yetersiz kalmaktadır. Orman ve kırsal alan yangınlarının önlenmesi için OGM ile birlikte ilgili tüm kurum ve kuruluşlar birlikte çalışmalıdır.
Yangın eylem planı hazırlanmalı
Yangınlara müdahale için özveriyle çalışılsa da yangın sayıları ve kaybedilen alanlar göz önünde bulundurulduğunda yangın öncesi hazırlığın yeterli olduğunu söylemek mümkün değildir. Yangın riskini ve olası zararları azaltmak için ilgili tüm kurumların işbirliği ile iklim değişikliği senaryoları da göz önünde bulundurularak yangın eylem planları hazırlanmalı, yeterli araç, gereç ve personel bulundurulmalıdır. Orman içi verilen izinlerin kapsamları daraltılmalı ve etkin denetimi sağlanmalıdır.
Toplumun yangına dirençli hale getirilmesi ve bu değişimin sağlanması için bir seferberlik başlatılmalıdır. Kamuoyu baskısının karşısında iklim değişikliğine dirençli ormanların oluşturulması için yönetim süreçlerinin planlanmasına başlanmalıdır.
Orman köylülerinin desteklenmesi
İnsan kaynaklı orman yangınları artarken, orman köylülerinin varlığını sürdürecek köklü değişimlerin hayata geçirilmesi gerekmektedir. Yanan alanların miktarı ve bu alanlarda yapılacak çalışmalar şeffaf şekilde Acil Eylem Planları hazırlanarak yönetilmelidir. Bu alanlar, iklim değişikliği ve biyolojik çeşitlilik önceliklendirilerek ele alınmalıdır.
Ormanları korumak için çağrı
Biyolojik çeşitliliği ve ekosistem hizmetleri ile yaşam kaynağımız olan ormanlarımızı korumak için tüm halkımızı ormanlara sahip çıkmaya, orman yangınları başta olmak üzere ormanlara zarar verecek tüm tehditlere karşı daha etkin tedbirler almaya davet ediyoruz. Yangında yaşamını yitiren tüm canların üzüntüsünü derinden hissediyor, kamu görevlilerimizin ve vatandaşlarımızın sevenlerine sabırlar diliyoruz.
