Türkiye'nin ilk demir yolu hattı İzmir-Aydın Demiryolu'na bağlantı olarak Buca-Şirinyer arasında 1872'de hizmete giren ve bir süredir atıl olan 2,7 kilometrelik hat, Buca istasyon binası ile 2022 yılında Buca Belediyesince TCDD'den kiralandı.
Belediye tarafından, tarihi demir yolu hattının dokusunun korunarak restore edilip nostaljik tren seferlerinin düzenleneceği, bisiklet ve yürüyüş yollarının yapılacağının kamuoyuna duyurulmasının ardından başlayan çalışmalarda, hattın üzeri betonla kapatıldı.
Seslerini duyurmak için platform kurdular
İlçe sakinleri, tarihi hattın üzerine beton dökülmesine gösterdiklerini tepkinin duyulması için "Tarihime Dokunma Platformu" kurdu.
Tarihime Dokunma Platformu Sözcüsü avukat Mürüvet Suatoğlu Balcılar, alanın tarihi dokusunun korunmasını istediklerini söyledi.
Belediyenin kamuoyuna "Buca'ya nostaljik tramvay hattı ve yeşil alan kazandırıyoruz" diyerek projeyi duyurduğunu anlatan Balcılar, "Mayıs ayında hattın etrafı adeta Berlin Duvarı gibi panellerle kapatıldı, içerisinde ne olduğunu bilmediğimiz bir süreç başladı. Paneller kalktığında, tarihi demir yolu hattının betonla kapatıldığını gördük." dedi.
Balcılar, hattın korunmasını, nostaljik tramvay hattı yapılmasını, etrafının da yeşil alan olarak düzenlenmesini istediklerini kaydederek, şöyle konuştu:
"Proje kapsamında hattın üzerindeki ağaçlar kesildi ve 30 bin metreküp beton döküldü. Tarihi tren yolu, ulaşıma nefes aldıracak haldeyken yok edildi. Raylar, traversler ne oldu? Belediye, beton döktüğü alanı eski haline getirmek zorunda. Biz buradan Devlet Demiryolları'na da çağrı yapıyoruz, lütfen gelin yaklaşık 160 yıllık tarihi demir yollarına ne yapıldığına bir bakın."
Buca Tren İstasyonu'nun 1986'da Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Yüksek Kurulu, Şirinyer Tren İstasyonu'nun ise 2007'de İzmir 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunca koruma kararıyla tescillendiğini aktaran Balcılar, iki istasyon arasındaki 2,7 kilometrelik hattın tescillenmesi için de İzmir Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu'na başvuracaklarını söyledi.
İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi MHP Grup Başkanvekili Bahadır Altınkeser, Ege Bölgesi'ndeki madenler ile tarım ürünlerinin İzmir Limanı'na ulaştırılması için İzmir-Aydın Demiryolları'nın açıldığını anlattı.
Altınkeser, o dönem Buca'da yaşayan Alsancak'ta işletmeleri bulunan Levanten, Rum ve Ermenilerin girişimiyle özel demiryolu hattı olan Buca Şube Demiryolu'nun 1872 yılında hizmete girdiğini söyledi.
Buca'nın tarihinin belediye tarafından yok edildiğini savunan Altınkeser, "2024 yılı yerel seçimlerinde MHP olarak bizim projemiz nostaljik tramvayla hattın kullanılmasıydı. Şirinyer'den Buca Eğitim Fakültesi'nin içine kadar, özellikle öğrencilerimizin kullanması için, 'trafiği rahatlatalım, sağını solunu yeşillendirip ağaçlandırarak geliş gidiş yönlü yürüyüş yolu olsun' dedik. Ama Belediye Başkanı maalesef rayların üstüne betonu döktü." diye konuştu.
Başkan Duman'dan açıklama
Buca Belediye Başkanı Görkem Duman proje ihalesinin geçen yıl yapıldığını belirterek, şunları kaydetti:
"İhalesi geçen yıl yapılmış ve firma çalışmalara başlamıştı. Ancak bu çalışmaların tam ortasında bizi geçmişe götüren tren rayları bulunuyor. İhalede onaylanan projeyi inceliyoruz. Kanun ve yönetmelikler çerçevesinde tarihsel anlamda bütüncül bir açıdan bakarak projeyi nasıl düzenleyeceğimizi değerlendiriyoruz. Bu çalışmalarımızın ardından yasal çerçevede projeyi yeniden tasarlayacağız. Hem kentin güncel beklenti ve ihtiyaçlarını karşılayacak hem de tarihi dokumuzu olabildiğince koruyacak şekilde projemizi yenileyeceğiz."
