CHP Genel Başkan Yardımcısı Gökan Zeybek, Türkiye ekonomisinde yaşanan derin kriz ortamına dikkat çekerek vatandaşların borç yükünün her geçen gün ağırlaştığını belirtti. Zeybek, 28 Mart – 4 Nisan haftasında bireysel kredi ve kredi kartı borçlarının 49,7 milyar lira artarak 4 trilyon 329 milyar liraya ulaştığını ifade etti.
Kredi faizleri yükseldi
Gökan Zeybek, kredi faizlerinin artmasına rağmen borç yükünün hız kesmeden büyüdüğünü vurguladı. Vatandaşlar geçim sıkıntısı nedeniyle kredi kartı ve bireysel kredilere yönelmek zorunda kalırken, ödeme güçlüğü yaşayan milyonlarca kişi borçlarını ödeyemedi. Bankalar ve finans kuruluşlarının yanı sıra varlık yönetim şirketleri tarafından da takibe alınan kişi sayısı 3 milyon 998 bin 602’ye ulaştı. Bu rakam, ödeme zorluğu çeken vatandaşların sayısındaki dramatik artışı gözler önüne serdi.
"Halk battı"
CHP'li Zeybek, yaşanan ekonomik tabloyu “Halk battı, banka çıktı” sözleriyle özetledi. Vatandaş yüksek faizlere rağmen borçlanmak zorunda kalırken, bankalar rekor karlar elde etti. Özellikle batık kredilerden sağlanan faiz gelirleri dikkat çekti. Yılın ilk iki ayında bu gelir yüzde 181,3 oranında artarak 13 milyar 980 milyon liraya ulaştı. 19 Mart sonrası yaşanan ekonomik çalkantılar döviz piyasasına da yansıdı. Zeybek’in açıklamasına göre, hem vatandaşlar hem de şirketler dövize yönelince, yalnızca üç haftada döviz cinsinden mevduatlar 12 milyar dolar artarak 216 milyar dolara ulaştı.
455 bin kişi işsiz kaldı
Gökan Zeybek, yılın ilk üç ayında en az 455 bin 574 kişinin işverenleri tarafından işten çıkarıldığını ve bu kişilerin işsizlik ödeneği alabilmek için İşsizlik Sigortası Fonu’na başvuruda bulunduğunu aktardı. Bu başvurular, ekonomik daralmanın istihdam üzerindeki etkisini açıkça gözler önüne serdi. Zeybek’in paylaştığı verilere göre, 2024’ün ilk üç ayında İşsizlik Sigortası Fonu’ndan toplam 61,5 milyar lira harcama yapıldı. Ancak bu harcamanın sadece 21,8 milyar lirası işsizlere yapılan ödemeler ve bu kişiler adına yapılan genel sağlık sigortası primi ile damga vergisinden oluştu. Kalan harcamanın nereye kullanıldığı ise tartışma konusu oldu.
Emekliler iş arayışında
Vatandaşların borçlarını ödeyememesi sadece banka verilerine değil, icra dairelerine de yansıdı. 1 Ocak – 12 Nisan tarihleri arasında UYAP üzerinden icra dairelerine gelen yeni dosya sayısı 2 milyon 900 bine ulaştı. Bu sayı geçen yıla göre yüzde 4,6 oranında artış gösterdi.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Gökan Zeybek, emeklilik yaşındaki yurttaşların da artık geçinemediğini belirtti. Zeybek’in açıklamasına göre, yaşlılık aylığı alan her altı emekliden biri çalışmak zorunda kalıyor. 60 yaş üstü yurttaşların İŞKUR'a kayıtlı işsiz sayısı 30 bin 367'ye ulaştı. Bu sayı, geçen yılın mart ayında 28 bin 510’du. Üstelik genel işsiz sayısı düşerken bu yaş grubundaki başvurular arttı. Ocak–Mart döneminde 60 yaş ve üzerindeki 3 bin 640 kişi İŞKUR aracılığıyla işe yerleştirildi.
