Joan Miró: İmge, Metin, Gösterge, Müjde Unustası direktörlüğünde, sanat tarihçisi ve akademisyen Robert Lubar Messeri küratörlüğünde Miró’nun 1924’ten 1981’e kadar ürettiği eserlere odaklanıyor. Sergide Portekiz Devleti Çağdaş Sanat Koleksiyonu’na ait, Fundação de Serralves - Museu de Arte Contemporânea Porto, Portekiz himayesinde bulunan 74 eser bulunuyor.
Türkiye’de daha önce görülmemiş bir seçki
Çağdaş sanatın öncüsü ve modernist akımın önemli isimlerinden Miro’nun ambalaj, kağıt, masonit, pano, duvar halısı, çuval bezi ve gazete gibi çok çeşitli yüzeyler üzerinde ve bronz, drift wood, seramik gibi tekniklerde ürettiği eserlerinden oluşan sergi, Türkiye’de şimdiye dek düzenlenen en kapsamlı Miró sergilerinden biri olarak öne çıkıyor.
Sergi kapsamında sanatçının ününü kazandığı tabloların yanı sıra, resimler ile kumaşlar arasındaki ayrımı köprülemeyi amaçlayan Sobreteixims serisi ve sanatın estetik bir ifade olmanın ötesinde güçlü bir eleştiri aracı olarak kullanabileceğini vurgulayan Yanık Tuvalleri’nden bir örnek de Türkiye’de ilk defa sergileniyor.
Serginin açılış öncesi gerçekleştirilen basın toplantısında konuşan Arkas Holding Yönetim Kurulu Başkanı Lucien Arkas, “Arkas Sanat Merkezi’nde 2011 yılından bu yana 13 yılda 27.inci sergimiz. Yurtdışındaki prestijli müzeler ve koleksiyonerle ile her zaman güvenli saygın bir ilişkimiz, sergilerimiz kapsamında karşılıklı eser alışverişlerimiz oluyor. İzmir’e ilk defa Joan Miró eserlerini getiriyoruz. Hatta bu sergi ülkemizde düzenlenen en kapsamlı Miro sergilerinden biri diyebiliriz. Sergide Sobreteixims ve Yanık Tuvaller serileri gibi sanatçının daha önce Türkiye’de hiç sergilenmemiş eserleri de yer alıyor.
Miro, bana göre sürrealizmi başlatan kişi. Bu nedenle önemli. Öncülerin değeri başka oluyor. Eserlerini ilk gördüğünüzde şaşırıyorsunuz ve ne anlatmak istediğini anlamaya çalışıyorsunuz. Onun da istediği bu. Başarılı bir sergi olacağına eminim. ” diye konuştu.
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, “Lucien Arkas İzmir’in sanat yaşamına kalite katmaya devam ediyor. Büyük bir keyifle onun bize hediye ettiği güzellikleri takip etmeye devam ediyoruz. Sadece sanat emrkezlerini kurmakla kalmıyor dünyanın çok değerli koleksiyonlarını İzmirliler’in ziyaret etmesine olanak sağlıyor. Bu, bizim için çok değerli bir çabadır. Benden belediye başkanı olarak bu sanat merkezlerine ziyareti kolaylaştırmamı istediklerinde mutluluk duydum. Şehir içerisinde sanat durakları oluşturup bu duraklardan sergilere servisler koyacağız. Genetiğinde sanat olan 8 bin yıllık tarihinde pek çok sanatçıyı yetiştirmiş bu şehirde yeni açılımlar yapılmasına katkı vereceğiz. Lucien Arkas bizim için bir lider, bizim için ilham verici bir insan olarak yaptıklarıyla hayranlığımızı ve takdirimizi kazanmaya devam ediyor. Bu güzel serginin buraya gelmesinde emeği geçen herkese teşekkür ediyorum” dedi.
Porto Belediye Başkanı Rui Moreira, “İzmir Büyükşehir Beledi Başkanı ve ben çok şanslı başkanlarız. İkimizin de böyle vakıfları ve Lucien Arkas gibi iş insanları var. Bu bizim işimizi çok kolaylaştırıyor. Lucien Arkas ile bir çok ortak yönümüz var. İkimizin de işi denizcilik. Ayrıca ikimiz de sanatı ve doğayı çok seviyoruz. Bu yönde attığınız adımları takdir ediyorum, bu adımlar bizler için çok önemli. Serralves Vakfı tesadüfen kurulmuş bir vakıf. Bu binanın bulunduğu mahalle diğer mahallelerden farklı değildi. Bir kaç vatandaş bir araya gelerek bu çiftliği satın aldılar, hükümetin de desteğiyle modern bir sanat müzesi kuruldu. Bu, bize özel sektör ve kamunun iş birliğiyle şehrin kalbinde böylesine güzel bir sanat merkezi oluşturabildiğini gösterdi. Serginin hikayesi ise daha ilginç. Finansal kriz döneminde eserlerin müzakerede satılması kararlaştırıldı ancak Porto sakinleri buna izin vermedi. Finansal krizin pençelerinden kurtulmuş bir koleksiyonla karşı karşıyasınız” diye konuştu.
Serralves Müzesi Direktörü Philippe Vergne, “İzmir'deki bu sergi, Barselona doğumlu Katalan ressam ve heykeltıraşın eserlerinin Türkiye'de ilk kez sergileniyor olması nedeniyle Serralves Vakfı Çağdaş Sanat Müzesi için büyük anlam ve önem arz ediyor. Önümüzdeki beş ay boyunca, yepyeni bir ziyaretçi kitlesiyle birlikte Modernizmin en büyük ustalarından birinin sanatını kutlayacağız. Modern ve çağdaş sanat alanında ülkemizde bir marka olan Arkas Sanat Merkezi, Katalan ressam ve heykeltıraşın yaratıcı yaklaşımını ve sanatsal vizyonunu ortaya koyan bu eserleri sergilemek adına bir adım daha atmamız için en doğru yer. Arkas Holding Yönetim Kurulu Başkanı Lucien Arkas'a ve Arkas Sanat Merkezi Direktörü Müjde Unustası'na en derin şükranlarımı sunmak istiyorum. Bu serginin gerçekleşmesi ve Miró Koleksiyonu'nun Türkiye'de yeni sanatseverlerle buluşması için iş birliğiniz ve desteğiniz çok önemliydi. Bu sayede Serralves Vakfı, bu olağanüstü koleksiyonu tanıtma ve erişilebilir kılma misyonunun bir bölümünü gerçekleştirmiş oldu” dedi.
Arkas Sanat Direktörü Müjde Unustası, “Koleksiyon iki açıdan çok önemli ve alışılmışın dışında. Öncelikle Miro’nun belli bir dönemine odaklanmaksızın 60 yıllık kariyerini kapsıyor. Koleksiyondaki en eski eser 1924 yılına ait ve çok önemli bir eser. Nitekim bu yıl itibarıyla Miro, işaretler dilini kullanmaya başlıyor. En yeni eserlerse 1981 yılına ait. Bunlar, sanatçının ölümünden iki yıl önce yaptığı eserler. Koleksiyonun bir diğer özelliği de Miro’nun kullandığı teknik ve malzeme zenginliğini ortaya koyması. Miro, çok farklı teknik ve malzeme ile çalışan bir sanatçı. Sanatsal teknikleri farklı medyumlara taşıyarak izleyiciyi şaşırtmayı seviyor. Bu koleksiyon onun kullandığı bu çeşitliliği görebilmek, farklı teknikleri bir medyumdan diğerine nasıl aktardığını keşfetmek adına da çok kıymetli” diye konuştu.
Serginin Küratörü Robert Lubar Messeri, “Miro kendini ressam-şair olarak tanımlıyordu. Onun için şiirin kelimelerden oluşması gerekmiyordu. Her zaman şiire derin bir ilgi duydu: Yazdı, okudu, şairlerle iç içe bir hayatı oldu. Tablolara bıraktığı işaretler bir tür el yazısına dönüştü. Bu etkileşim, 1924’ten sonra Miro’nun tüm sanatsal pratiğini etkiledi. Dolayısıyla biz de bu sergide Miro’nun imge, metin, gösterge üçgeninde sanatsal pratiğine bakmak istedik” dedi.
Joan Miró: Renklerin ve şekillerin üzerinde evrensel yolculuk Bilinçaltını sembollerle eserlerine işleyen İspanyol sanatçı Joan Miró, 20 Nisan 1893’te Barselona’da dünyaya geldi. Döneminin sanatçıları gibi Miró da yaratıcı faaliyetlerini sürdürmek için Paris’e yerleşerek Empresyonizm’den Fovizm’e, Primitizm’den Kübizm’e birçok sanat akımından etkilenerek kendine has tarzını yarattı.
İmzası olan resim-şiirleri, biyomorfik formları, geometrik şekilleri, soyutlanmış ve yarı soyut nesneleri; tuvallerden seramiklere, heykellerden goblenlere kadar birçok medya aracılığıyla sürdürülen orjinal bir sanat anlayışını şekillendirmeye vesile oldu. Miró bilinçli bir düşünce olmaksızın, otomatik bir şekilde resim yapıp bilinçaltını ifade etmeye yönelerek, bilincinin derinliklerinde bastırılan duyguları renkli fırça darbeleriyle dışa vurdu. Bu tarz ile de Otomatizm akımının önemli figürlerinden biri olarak tanındı.
Radikal ve yenilikçi tarzı, 20. yüzyıl avangardının giderek daha fazla soyutlamaya yönelmesinde kritik bir rol oynadı. Miró, erken Sürrealizm ile ilişkilendirilmiş, Soyut Dışavurumcular ve Renk Alanı ressamları üzerinde etkili olsa da modern sanatta kategorilere sığdırılamayan, kendine özgü bir görsel kelime dağarcığı yarattı. 1989 yılında kurulan Serralves Vakfı; çağdaş sanat, mimari ve çevre düzenlenmesini destekleme, sunma ve koruma misyonu altında çağdaş sanatı teşvik etmeye ve halk ile sanat arasında diyalog kurmayı amaçlıyor. Kurulduğu günden günümüze kadar Portekizli ve uluslararası sanatçıların eserlerini içeren çeşitli sergilere ev sahipliği yapıyor. Arkas Sanat Merkezi, kendi misyonu ile eşleşen Serralves Vakfı ile dünya mirasına katkı sağlamış uluslararası bir figürü, Türkiye’de daha önce görülmemiş bir bakış açısıyla izleyiciyle buluşturuyor.
Miró’nun kategorilere indirgenemeyen sanatsal kişiliğini ve 60 yıllık bir üretim servüvenini ele alan Joan Miró: İmge, Metin, Gösterge sergisi, 26 Eylül 2024 – 9 Şubat 2025 tarihleri arasında pazartesi hariç her gün Arkas Sanat Merkezi’nde ziyarete açık olacak.
Porto Belediyesi'ne uzun süreli ödünç verilen ve Fundação de Serralves - Museu de Arte Contemporânea, Porto, Portekiz'de bulunan Joan Miró Devlet Çağdaş Sanat Koleksiyonu, ünlü Katalan sanatçının resim, kolaj, heykel, desen ve dokumalarından oluşmaktadır. Sergi, Fundação de Serralves - Museu de Arte Contemporânea tarafından Arkas Sanat Merkezi işbirliğiyle düzenlenmektedir.
