SEMRA İĞTAÇ- Denizli'den geçen Büyük Menderes Nehri'nin ana kaynağında berrak su ve balık yaşamı gözlemlenirken, nehrin yaklaşık 7 kilometre sonrasında oluşan aşırı kirlilik endişe yaratıyor. Sanayi tesislerinin atıklarını arıtmadan nehre boşalttığı iddiaları, kirliliğin yanı sıra ağır kokunun da tedirginliğe neden olmasına yol açıyor.
Büyük Menderes Nehri'nin Söke ilçesi Sarı Kemer mevkiinde kuraklığın etkisiyle bazı yerlerde kurumalar görülüyor. Söke'de bulunan tarihi Taşköprü'nün su seviyesi neredeyse tamamen tükenmiş durumda. Suların çekilmesiyle birlikte, köprünün bulunduğu noktada çöp, plastik atıklar, çalı ve diğer atıklar yoğun birikintiler oluşturmuş durumda. Büyük Menderes Nehri'ndeki bu durum, iklim değişikliğinin somut etkilerini gözler önüne seriyor. Hem kirlilik hem de kuraklık, bölgedeki ekosistemi ve tarihi yapıları tehdit ediyor.
Büyük Menderes Nehri’nde tehlike çanları
Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) Başkanı Bahattin Sürücü, İz Gazete’ye önemli açıklamalarda bulundu ve iklim değişikliği ile bu yıl yaşanan kuraklık nedeniyle Büyük Menderes Nehri’nde kurumaların başladığını belirtti. Sürücü, "Kuraklık nedeniyle barajlardan Büyük Menderes Nehri’ne bırakılan suların pamuk tarlalarına verilmesi sonucu su seviyesi iyice azaldı ve nehrin içinde yürünecek hale geldi" dedi.
Kirlilik tehlikesi
Endüstriyel tesislerin arıtmasız atıklarıyla oluşan su kirliliğinin yanı sıra katı atık kirliliği de nehirde büyük sorun yarattığını söyleyen Sürücü, "Bu durumun en somut örneği, Söke’ye bağlı Sarıkemer Mahallesi'ndeki tarihi Taşköprü’de gözlemleniyor" dedi.
Taşköprü tıkandı
Yukarı havzadan gelen çöplerin, hayvan ölülerinin ve doğadan gelen ağaç ve odun gibi atık maddelerin köprünün altında suyun geçtiği kemerleri tıkayarak suyun geçmesini engellediğini ve köprüye bası yaptığını vurgulayan Bahattin Sürücü, "Köprüyü temizlemesi gereken kurumlar, köprünün tarihi olması nedeniyle yanaşamadıklarını belirtmişlerdir. Ancak Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, Karayolları ve Kudep’ten birer gözlemcinin nezaretinde, 5 yıl süreyle izin alınmadan temizlik işlemlerinin yapılacağını bildirmiştir. Buna rağmen bugüne kadar temizlik işlemi gerçekleştirilmemiştir. Menderes’in kuruması çiftçiler için bir felaket olurken, köprünün temizlenmesi için bir fırsat doğdu. Makineli araçlar, su olmadığından nehir içine girerek temizlik yapabilir" ifadelerini kullandı.
Yüzer bariyer sistemi kurulmalı
Köprüde doğru bir temizlik yapılırsa, nehir ekosisteminde yaşayan başta yılan balıkları olmak üzere sucul canlıların rahat bir şekilde geçebileceğini belirten Sürücü, "Aynı zamanda köprüye olan bası da ortadan kalkacaktır. Ancak yağmurlarla birlikte bu sorunlar tekrar ortaya çıkabilir. Tarihi Taşköprü’yü kurtarmak ve çöplerin denize gitmesini önlemek için yüzer bariyer sistemi kurulmalı, çöplerin ve hayvan ölülerinin nehre atılmaması için ilgili kurumlar düzenli denetimler yaparak gerekli yaptırımları uygulamalıdır. Tüm kurum temsilcilerinin içinde yer alacağı Aşağı Büyük Menderes Havzası İzleme Komisyonu oluşturulmalı, sorunlar yerinde incelenerek işbirliğiyle çözülmelidir.” şeklinde konuştu.
