Başta Aydın’ın Koçarlı ve Söke ilçeleri olmak üzere Türkiye’nin birçok bölgesinde üretilen çam fıstığı, yüksek ihracat değeriyle ülke ekonomisine önemli katkı sağlıyor. Toplanan kozalaklar fabrikalarda kırılıp içleri çıkarıldıktan sonra ayıklanarak satışa hazır hale getiriliyor. Yaklaşık 100 kilogram kozalaktan sadece 2 kilogram künar elde edilirken, zahmetli süreç nedeniyle ürünün değeri de artıyor.
Söke kırsalında çam fıstığı hasadı yapan Akın Arıcı, “Atalarımız bizi bu işe alıştırdı. Çocukluğumdan beri ağaçlara tırmanıyorum. Başka bir işimiz olmadığı için bize zor gelmiyor ama gençler bu işi yapmak istemiyor. Pandemi sonrası her şey pahalandı, ancak bizim ürün fiyatları yeterince artmadı” dedi.
Arıcı, iç künarın kilosunun 1.500 TL, kabuklu çam fıstığının 300-350 TL, kozalağın ise 25-30 TL civarında satıldığını belirterek, günlük hasadın arazinin durumuna göre 5-10 çuval ile 1 ton arasında değiştiğini ifade etti.
Düşüp ölenler oluyor
İşin oldukça tehlikeli olduğunu vurgulayan Arıcı, “Bu işi yapanlara günlük 2.500-3.000 TL yevmiye veriliyor. Ancak düşen, sakat kalan hatta hayatını kaybedenler oluyor. Trafik kazalarında da insanlar ölüyor ama araba kullanmaya devam ediyorlar. Biz de bu işi yapmak zorundayız” diye konuştu.
Hazine arazilerinde kendilerine tahsis edilen bölgelerde hasat yaptıklarını söyleyen Arıcı, “Devlet bu arazileri nüfusa göre dağıttı. Biz de bu ağaçlara gözümüz gibi bakıyoruz. Orman yanarsa hem emeğimiz kül olur hem de geçim kaynağımız biter” ifadelerini kullandı.
Dilek Arıcı ise eşine hasat döneminde yardım ettiğini belirterek, “Evlendiğimizden beri bu işi birlikte yapıyoruz. Toplaması da dökmesi kadar zor” dedi.
Fiyatlar yükseldi
Çam fıstığı tüccarı Serkan Karatosun, bu yıl Türkiye genelinde rekoltenin düşük olduğunu söyleyerek, “Marmara’da 7-8 bin ton ürün aldık. İklim koşulları nedeniyle rekolte azaldı. İç fıstık geçen yıl 800 TL iken bu yıl 1.300 TL’ye çıktı. Kuraklık nedeniyle önümüzdeki yıllar daha da zor geçebilir” şeklinde konuştu.
