İzmir’in ilk outlet AVM’si olan Balçova Otobanı üzerindeki Selway Outlet’in kuzey ve güney istikametlerinde bulunan iki akaryakıt istasyonunun kullanım izinleri ve kira sözleşmeleri olmadan faaliyet gösterdiği, Selway Outlet’in yatırımcı firması tarafından sürdürülen hukuk mücadelesine ve yargıdan çıkan kararlara rağmen, bu konuda yetki sahibi olan İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Esas Petrol’e ait bu iki istasyonun ruhsatlarını iptal etmediği ortaya çıktı.
İzmir’in gözdesi outlet AVM
İzmir Balçova’da bulunan Selway Outlet, bir alışveriş merkezi olarak görünse de, aslında otoyol kullanıcılarının ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulmuş bir otoyol hizmet tesisi. Tesisteki alışveriş alanları, Türkiye’de gerçekleştirilen ilk ve ödüllü proje olarak hayata geçirilmiş. Bu projeden sonra Türkiye’nin birçok noktasındaki otoyol hizmet tesisinde bu tarzda projelere yer verilmeye başlanmış. Bu projelerin desteklenmesi tesis alanlarının sahibi İdare tarafından da kamu gelirini arttırıcı bir yöntem olarak hızlıca benimsenmiş.
Milyarca liralık yatırım yapıldı
Tesis, 2003 yılında Yap-İşlet-Devret modeli ile özel sermayeli bir şirkete yaptırılıyor. Yap-İşlet-Devret modelinin amacı, kamu kaynaklarının yetersiz kaldığı teknik ve kapsamlı kamu hizmetini özel sermaye desteğiyle sunulması. Selway Outlet’in içerisinde yer aldığı tesis de, bu Yap-İşlet-Devret modeli ile özel sermayeli şirketin yatırımlarıyla kurularak kamu hizmetine özgülenmiş durumda.
Beş yıldır izinsiz çalışıyor!
Tesis genelinde milyarlarca lira yatırım yapılmış. Yatırımcı şirket, tesise yaptığı yatırımların karşılığını ise yatırımını yaptığı tesisi belirli süre işleterek sağlamakta. Ancak, tesiste bulunan akaryakıt istasyonlarını işletme hakkı şu anda kullanılamıyor. Tesiste bir dönem taşeron olarak çalışan Esas Petrol isimli bir şirketin, 5 yılı aşkın süredir istasyonları haksız şekilde elinde tuttuğu, tesisin yatırımcı şirketinden aldığı bir işletme izni olmadan haksız kazanç elde ettiği ileri sürülüyor.
Ruhsat neden iptal edilmiyor?
Esas Petrol adına kayıtlı işyeri açma ve çalıştırma ruhsatlarının iptali için İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne başvuran yatırımcı şirket, yasal düzenlemelerde ruhsat verilmesi için aranan “kullanım izni” şartını sağlamadığını belirterek ruhsat iptali talebinde bulunuyor. Yasal düzenlemeye göre, ruhsat şartları bakımından Büyükşehir Belediyesi tarafından denetim yapılıyor; eksik varsa tamamlanması için bir defaya mahsus olmak üzere 15 gün süre veriliyor; süresi içerisinde eksikler giderilmezse ruhsatlar iptal ediliyor ve işyeri kapatılıyor.
Akaryakıt firmasının belge ve izinleri eksik!
Esas Petrol isimli şirket hakkında yapılan ruhsat iptali başvurusu üzerine, Büyükşehir yetkililerince bir denetim yapılıyor. Denetimler sonucunda şirketin ruhsat şartları bakımından birden fazla eksiği olduğu tespit ediliyor. Bu eksiklikler arasında, tesisin görevli şirketinden alacağı kullanım izni / kira sözleşmesi bulunmamasının yanı sıra; akaryakıt istasyonlarının teknik ve fenni şartları bakımından da eksikler olduğu fark ediliyor.
Süre üstüne süre!
Bu tespit üzerine Büyükşehir Belediyesi, yasal düzenlemenin de üzerinde olacak şekilde, eksiklerini gidermesi için şirkete önce 30 günlük bir süre veriliyor; sonrasında ise, yaklaşık 2 ayı aşkın bir süredir eksiklerini gidermeyen şirkete Büyükşehir tarafından yeniden süre veriliyor.
Sözleşme yok, kullanım izni yok!
İddiaya göre, yasal düzenlemelerin Esas Petrol isimli şirket lehine (!) oldukça esnetildiği bu süreç sonunda, şirket halen tüm eksikleri gidermemiş durumda. Özellikle, tesisin tüm yatırımını yapan görevli şirket tarafından verilmiş kullanım izni / kira sözleşmesi bulunmuyor. Diğer yandan, Büyükşehir tarafından yapılan denetimde istasyonların teknik ve fenni şartları eksiksiz şekilde taşıyıp taşımadığı konusunda yatırımcı şirketin endişelerini giderecek yönde net bir cevap da verilmemiş.
Buna rağmen, Mart ayında başlayan işlemler halen sonuçlandırılmamış durumda. Tesisin yatırımcı şirketi tarafından aylardır hassasiyetle takip edilen bu süreçte, Belediyenin neden hala ruhsatları iptal etmediği veya edemediği anlaşılamıyor. Yasal düzenlemelerde hiç geçmese de, Büyükşehir Belediyesi tarafları bir araya getirerek üçlü bir toplantı gerçekleştirmiş. Belediyenin bu arabuluculuk rolünün kaynağı ve hangi motivasyonla yapıldığı da bilinmiyor.
Belediyenin Ruhsat ve Denetim Şube Müdürlüğü tarafından yürütülen bu süreçte, ruhsatların neden iptal edilmediği konusunda hiçbir somut gerekçe de sunulmamış. İzmir kökenli yatırımcı şirket, başta İzmir olmak üzere Türkiye’nin birçok noktasında kamu hizmetine özgülenmiş yatırımlar yapmasıyla biliniyor. Yatırımcı şirketin avukatı ve aynı zamanda SelwayOutlet hukuk direktörü olan Avukat Özge Saçıkara, konu ile ilgili yaptığımız görüşmede şu hususlara değindi;
“İzmir’in gözde noktalarından birisi olan Balçova Otoyol Hizmet Tesisi, kilometreyle çalışan ve kamusal hizmet veren bir tesistir. Tesisin tüm yatırımlarını finanse ederek Selway Outlet’i de içinde alan kompleksin kurucusu olan yatırımcı şirket, tesiste yer alan akaryakıt istasyonlarını yaklaşık 5 yıldır hiçbir geçerli hukuki nedene dayandırmaksızın elinde tutan Esas Petrol isimli şirketin yarattığı haksızlığa son vermek için tüm idari ve hukuki başvurularını tamamlamış durumda.
Son olarak İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne yapılan ruhsat iptali talepli başvurumuz ise, Mart ayından bu yana çeşitli sebeplerle sonuçlanamıyor. Hemşerisi olduğumuz Belediyemizin mevzuata uygun şekilde işlem tesis edeceğine olan inancımız tamdır. Kamu hizmetine özgülenmiş bu istasyonlardaki haksız kazancın engellenmesi demek, kamu zararı doğmasına engel olmak demektir. Ruhsat iptal şartlarına ilişkin mevzuat hükümleri açıktır. Yatırımcı şirketin hiçbir izni olmaksızın tesisin işgal edilmesi hakkında ruhsat iptali dışında alınacak her karar, eksik ve hukuka aykırı olacaktır. İzmir’in göbeğinde gözler önünde büyük bir haksızlık yaşanıyor. Konu hakkında adli ve idari merciler nezdindeki haklı mücadelemizi sürdürmeye kararlıyız. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin de bu haksızlığa seyirci kalmamak adına yetkilerini gecikmeksizin kullanması gerekiyor”.
Ek olarak, Esas Petrol isimli şirket hakkında 2022 yılında da İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne başvurulduğu; Büyükşehir Belediyesince 2 yıl önce yapılan denetimlerde de “yatırımcı görevli şirket ile yapılmış bir kira sözleşmesi / kullanım izni” bulunmadığının tespit edildiği ve fakat bu tespite rağmen her nasılsa ruhsatlar bakımından bir işlem yapılmadığı fark edilmiş. Bugün ise, yatırımcı şirket ısrarlı şekilde konuyu takip ediyor.
Esas Petrol kimin?
Diğer yandan, ruhsat şartlarını taşımamasına rağmen halen hakkında ruhsat iptali kararı verilmeyen Esas Petrol’ün kime/kimlere ait olduğu da ayrı bir merak konusu. Bu konuyla ilgili Emrun Sulayıcı isminin Belediye’de çok geçtiği konuşuluyor. Biraz araştırıldığında, Denizli merkezli bir şirket olan Sulayıcı Şirketler Topluluğu göze çarpıyor. Emrun Sulayıcı isminin, Esas Petrol şirketinin birçok ortağından biri olduğu ancak Esas Petrol denilince akla ilk gelen isim olduğu söyleniyor. Ayrıca Sulayıcı, geçmiş dönemde AKP İzmir İl Başkan Yardımcılığı görevinde bulunmuştu. Bu şirketin bir milletvekili tarafından korunup korunmadığı da akıllarda soru işareti yaratıyor.
Encümenden mühürleme kararı!
Son yaşanan gelişmeler sonrasında Selway Outlet Yatırımcısı firmanın başvuruları sonucunda İzmir Büyükşehir Belediyesi Encümeni tarafından söz konusu Esas Petrol’e ait iki akaryakıt istasyonu için men kararı verildiği öğrenildi. Men kararının 8 Ağustos 2024’te Esas Petrol’e tebliğ edildiği ve 5 gün süre verildiği, 5 gün sonrasında da mühürleme ve faaliyetten men işlemi uygulanacağı öğrenildi.
