İzmir Büyükşehir Belediyesi, 2020 yılında yaşanan 30 Ekim İzmir Depremi'nin ardından başlattığı deprem risk azaltma ve yapı envanteri çalışmalarını tamamladı. Bu kapsamda Bayraklı ve Bornova ilçelerindeki yaklaşık 100 bin bina incelenerek, her bir bina için detaylı veri tabanları oluşturuldu. Yapı envanteri, deprem riskine karşı İzmir’in daha dayanıklı bir şehir olabilmesi için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. ODTÜ Deprem Araştırma Merkezi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Barış Binici’nin açıklamalarına göre, yapılan üç boyutlu analizlerle binaların zarar görme ihtimalleri belirlenmiş ve dönüşüm için öncelik sıralamaları oluşturulmuş durumda.
İzmir’in yapı envanteri: Bilimsel bir devrim
İzmir’in yaptığı bu çalışma, sadece yerel bir uygulama değil, tüm Türkiye için örnek teşkil eden bir model olarak öne çıkıyor. Prof. Dr. Barış Binici, yapılan çalışmanın İzmir’i bu alanda öncü bir şehir haline getirdiğini vurguladı. Binici, “Bu çalışmalar, binaların üç boyutlu analizleri ile zarar görebilirliklerini ve risk durumlarını ortaya koyuyor. İzmir, bu sistematik çalışma ile büyük bir veri tabanı oluşturdu” dedi.
Veri tabanı ve deprem risk analizleri
Yapı envanteri çalışmaları sırasında toplanan veriler, her bir bina için çeşitli risk analizlerini kapsamaktadır. Binaların yapı kimlik belgeleri oluşturulmuş, ruhsat ve mimari projelere kolay erişim sağlanmıştır. Ayrıca, her binanın en yakın toplanma alanı gibi hayati bilgilere de hızlıca ulaşılabiliyor. Bu bilgiler, olası bir depremde vatandaşların güvenliğini sağlamak adına oldukça önemli.
Kentsel dönüşümde öncelik sıralaması ve bir sonraki adımlar
Bu çalışmalar sonucunda, binaların hasar görebilirliği belirlenerek, hangi bölgelerde dönüşüm ya da güçlendirme yapılması gerektiği konusunda bir öncelik sıralaması oluşturuldu. Prof. Dr. Barış Binici, bu sıralamanın hem yerel yönetimlere hem de devlet kademelerine yön vereceğini belirtti. Ayrıca, yapılan analizlerle İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin bir sonraki adımda hangi alanlara öncelik vermesi gerektiği konusunda kesin bir bilgiye sahip olacağını söyledi.
2025 yılında Karşıyaka'da devam edecek çalışmalar
Yapı envanteri çalışmaları, 2025 yılı içinde Karşıyaka'da bulunan 22 bin 767 konut ile devam edecek. Bu verilerle İzmir, Türkiye'nin en kapsamlı deprem risk yönetimi ve kentsel iyileştirme projelerinden birini hayata geçirmiş olacak. İzmir Büyükşehir Belediyesi, tüm bu verilerle Deprem Master Planı’nı oluşturmayı hedefliyor.
