Batuhan KAYA/İz Gazete-İzmir Bornova’da faaliyet gösteren üç tütün fabrikasında çalışan yaklaşık 600 işçi, toplu iş sözleşmesi (TİS) görüşmelerinin tıkanmasının ardından greve çıktı. Sünel Tütün Fabrikası'nda yapılan 17’nci dönem TİS görüşmelerinde, işçilerin örgütlü olduğu Türkiye Gıda ve Yardımcı İşçileri Sendikası (Tek Gıda-İş) İzmir 7 Nolu Şube ile fabrika yönetimi arasında yapılan görüşmelerde zam konusunda anlaşma sağlanamadı.İşverenin sunduğu asgari ücret oranındaki zam teklifini kabul etmeyen sendika, yüzde 80 zam talep etti. Öte yandan fabrika yönetiminin sunduğu vasıf, sorumluluk ve kıdem ücretleri önerisinin piyasanın altında olduğu da bildirildi. Sendika ayrıca yıllık sözleşme önerisini de kabul etmedi ve grev kararı aldı.Sünel Tütün Fabrikası’nın önünde yüzlerce işçinin bir araya gelip başlattığı greve Digel Tekstil ve Temel Conta işçileri de destek verdi.
Fabrika kapısına, “Bu fabrikada grev vardır” pankartı asan işçiler, bir de basın açıklaması gerçekleştirdi. Basın açıklamasını işçiler adına, Tek-Gıda İş 7 Nolu Şube Başkanı Ömer Atabey okudu. Atabey açıklamasında, “Ülkemizde Pandemi ile birlikte başlayan ekonomik kriz devam etmektedir. Çalışanlarımızın şu an almış oldukları ücret açlık sınırının altına düşmüştür.Tek-gıda İş Sendikası olarak çalışanlarımızın hak ve menfaatlerini korumak aynı zamanda adil çalışma koşullarını sağlamak asli görevimizdir. Yapmış olduğumuz görüşmelerde taleplerimiz yüksek enflasyon karşısında eriyen ücretlerimizin iyileştirilmesi ve insanca yaşayabileceğimiz bir ücret aynı zamanda sosyal haklarımızın geliştirilmesi noktasında çözüm odaklı yaklaşımlarımız sonuçsuz kalmıştır.Tek-gıda İş Sendikası olarak her zaman tavrımız fabrikaların bacalarının tütmesinden yanadır. Amacımız bağcıyı dövüp üzüm yemek değil bağdaki üzüm payımızı istemektir. Tek-gıda İş Sendikası olarak grevi bir amaç değil bir araç olarak kullanan sendikayız ve 6356 sayılı sendikalar kanununun bize tanımış olduğu grev hakkımızı kullanarak bugün grevimizi başlatmış bulunuyoruz. Umuyoruz en kısa sürede haklı taleplerimiz işverenlerimiz tarafından olumlu karşılanır ve bu grevi iş barışını bozmadan iki tarafında mutlu olacağı bir noktada bitiririz” ifadelerine yer verdi.
“Fabrikadan hisse değil, hakkımızı istedik”
Tek-Gıda İş Genel Sekreteri Kemal Köse de fabrika önünde yaptığı açıklamasında,“Bize 2025-2026 yıllarını kapsayan görüşmelerde, yaşamış olduğumuz ülkenin ekonomisinin gözünde bulundurarak, biz, çalışan üyemizi asla asgari ücrete tamah ettirmeyiz. Çalışanlarımızın, üyelerimizin bir nebze de olsa yüzünün güleceği bir sözleşme imzalamak istiyoruz. Biz ne fabrikalarına ortak olmak istedik ne de hisse istedik. Biz, insanca yaşayabilecek bir ücret istiyoruz” diye konuştu.
Köse, talepleri karşılanana kadar asla burayı terk etmeyeceklerini ifade ederek, “Tütün işçilerini başka fabrikalarla değerlendirmeyin, 30 yıl kıdemi olan ablamız var. 30 yılı 360’la çarparsak 7 bin gün kıdem yapar ama şu an 2 bin gün kıdemleri var çünkü sezonluk çalışıyorlar. Bu işyeri de yılda 3 ay çalışıyor. Mevsimlik arkadaşım 3 ay çalışıyor, sonra da evine gidiyor. Evine giden üye, yılın 365 günü fabrikadan gelecek telefonu bekliyor. Biz en son teklifimizi yüzde 171 olarak dün sabah verdik, sayın işveren, ‘hala fazla talepleriniz var, 50’nin üstünde bir şey veremeyiz’ dediler. Taleplerimiz karşılanıncaya kadar bu kapının önü asla terk edilmeyecek” dedi.
“Bu greve onlar sebep oldu”
TÜRK-İŞ 3. Bölge Temsilcisi Hayrettin Çakmak, bu greve gerçeklikten uzak bir teklifle işverenin sebep olduğunu belirterek, "Bu greve sebep olanlar onlardır. 80 yıldır cumhuriyetin değerlerinden biri olan bu fabrikayı greve sürükleyenlere sesleniyorum. Bu olay sıradan bir olay değil. Bu sektörde koç başı olduğunu biliyorum, grev iki ucu keskin bıçaktır, grevin bize ne kadar zararı varsa size de o kadar zararı vardır. Bu grevin başlamasının diğer firmaları da etkilediğini biliyoruz. Mücadele ruhumuz ortada, asla pes etmeyeceğiz asla vazgeçmeyeceğiz” ifadelerini kullandı.
“İnşallah yönetim bu coşkuyu görür”
Yönetimin işçilerin coşkusunu görmesini umduğunu söyleyen Çakmak, "Biz bu mücadeleyi dün başlamadık. 1952'den bu yana sendikamızla birlikte her alanda mücadele ettik ve etmeye de devam edeceğiz. Bu grevi en iyi şekilde bitireceğimize inanıyorum. Size elimi uzatıyorum, 'masada buluşalım bu grevi bitirelim' diyorum. Uzlaşma yoksa, 'ölmek var dönmek yok' diyorum. Bu kararlı duruşunuzdan dolayı konfederasyon olarak daima yanınızda olacağız. İnşallah yönetim bu coşku ve kararlılığı görüp, grevi sona erdirmek için bir an önce bir araya gelir” diye konuştu.
“Biz dilenmiyoruz, direniyoruz”
Sünel işçilerinden Evşen Kül,dilenmediklerini, hakları için direndiklerini söyleyerek İz Gazete’ye yaptığı açıklamada, “Biz burada dilenmiyoruz, hakkımızı almak için direniyoruz. Sadece geçinebileceğimiz bir ücret istedik. Bizim talebimiz sadece bu hayat şartlarında geçinebileceğimiz bir ücretti. ‘Beğenmiyorsanız başka fabrikaya gidin’ gibi bir söylemleri oldu, söyleyebilecek çok bir şey yok. Vazgeçmek yok, hakkımızı alana kadar buradayız” şeklinde konuştu.
“İşverenin tavrı işçileri kışkırtmaya yönelik”
17 senedir Sünel’de çalıştığını söyleyen Oğuz Ataman,işverenin tavrını eleştirdiği açıklamasında, “17 yıldır burada çalışıyorum. Emeğimiz ve alın terimiz için sabah 6’dan itibaren şartelleri indirdik. İşveren işçileri daha çok kışkırtma yönünde, bu alanda uzlaşı da değil, ‘grevse grev, biz size veremeyiz’ gibi bir tavrı var. Kaç gün sürerse sürsün önemli değil” ifadelerine yer verdi.
Teklif edilen rakamların komik olduğunu açıklayan Sünel işçisi Erkan Akyüz,“Yıllardır bu şirkette teknik kadroda görev yapmaktayım. Bize çok komik rakamlar verildi, asgari ücret artışı teklif edildi ki bizim teklifimiz en az enflasyon artışıydı. Biz yıllardır asgari ücretin bir tık üstüne çalıştık. Piyasadaki değerleri teklif ettiğimizde bize, ‘başka firmalara gidin o zaman’ dendi. Biz greve sonuna kadar gideceğiz, buradan ayrılmayacağız” diye konuştu.
“Sorun çözülünceye kadar grevdeyiz”
Tek-Gıda İş 7 Nolu Şube Başkanı Ömer Atabey İz Gazete’ye yaptığı açıklamada, 25 yıldır bu fabrikaya emek verdiğini ve sorun çözülene kadar grevde olacağını ifade ettiği açıklamasında, şöyle konuştu:
“Ben bu firmada 25 sene çalıştım. Şu an TİS’ten ötürü grev aşamasına geldik çünkü verdikleri tekliflerin hayatla hiçbir bağlantısı yok. Bize önerdikleri teklif sosyal haklarla beraber yüzde 39, sosyal haklar hariç enflasyon artı 2 önerdiler. Bundan 3 yıl önce TİS yaptığımızda enflasyon 36’ydı, biz yüzde 59 taban ücrete zam aldık. 3 yıl önceki TİS’te aldığımız taban hakları bile görmedik. Biz bu tavrı reddediyoruz. Aramızda uçurum var. Bu işçi emeğinin karşılığını alana kadar burada kalacak. Sorun çözülünceye kadar grev hakkımızı kullanacağız.”
