İzmir’in tarihi yapılarından biri olan Pınarbaşı Hamamı, 16. ile 19. yüzyıl arasında inşa edilmiş olup, yıllar süren terk edilme ve harabe sürecinin ardından restorasyon çalışmalarıyla yeniden işlevsel hale getirildi. Tarihi hamam, günümüzde hem kültürel miras olarak hem de şehre katacağı değerle dikkat çekiyor.
Pınarbaşı Hamamı'nın tarihi ve mimari özellikleri
Bornova, Gürpınar Mahallesi'nde, 7015. Sokak’ta bulunan Pınarbaşı Hamamı, Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne ait bir yapıdır. Mimarının kimliği belirlenememekle birlikte, yapının 16. ile 19. yüzyıl arasında inşa edildiği tahmin edilmektedir.
Hamam, asimetrik bir plana sahip olup, inşa malzemesi olarak moloz taş ve tuğla kullanılmıştır. Yapının iç mekanları, güneyden kuzeye doğru sıralanan soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerini içermektedir. Restorasyon öncesinde soyunmalık mekanının bazı bölümleri yeniden inşa edilmiştir veya yol çalışmaları sırasında tahrip olmuştur.
Soyunmalık mekanının kuzeyinde yer alan iki birimli ılıklık, dikdörtgen planlı ve kubbelerle örtülüdür. Batı tarafında ise dışa taşkın bir alan ile tuvalet ve tıraşlık mekanları yer almaktadır. Ayrıca, ılıklığın kuzeyindeki sıcaklık mekanının kubbesi kasnak üzerine oturmakta olup, yapının özgün ahşap tavanı ile dıştan kiremit kaplı kırma çatıyla örtüldüğü tahmin edilmektedir.
Yapının terk edilmesiyle birlikte, kubbelerde nem ve rutubetten dolayı yosunlanmalar meydana gelmişti. 2012 yılında İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan restorasyon çalışmalarıyla hamamın yapısal sorunları giderilmiştir.
Restorasyon ve kullanım durumu
2018 yılından itibaren kullanılmayan Pınarbaşı Hamamı, 2012'de İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edilmiştir. Restorasyonun ardından hamam, eski işlevine uygun olarak halkın kullanımına sunulacak şekilde hazırlanmıştır.
Pınarbaşı Hamamı nerededir? Nasıl gidilir?
Pınarbaşı Hamamı, İzmir’in Bornova ilçesinde yer almaktadır ve Bornova Pınarbaşı Karali Cami’sinin arkasındaki sokağa konumlanmıştır. Bornova Cumhuriyet Meydanı'na oldukça yakın olan hamama, 560, 39, 34, 466, 838, 67, 60, 267 gibi bir çok otobüs hattı ile ulaşılabilir.
