İzmir’in Bayındır ilçesinde, Hacı İbrahim Mahallesi yakınlarında yer alan ve halk arasında “Kanlı Dere Su Kemeri” olarak bilinen yapı, yüzlerce yıllık geçmişiyle hem mimari hem de tarihi açıdan önemli bir miras olarak değerlendiriliyor.
Yapım tarihi kesin olarak bilinmeyen su kemerinin, Bizans döneminden kaldığı tahmin ediliyor. Yerel halk tarafından “Kanlı Dere” olarak adlandırılan dere üzerinden geçen bu kemer, bir zamanlar bölgeye su taşımak amacıyla inşa edildiği bilinmektedir. Aynı bölgedeki “Yahudi Deresi” çevresinde de benzer bir yapı ile birlikte bir köprü yer alıyor.
Kemerin mimari yapısı
Kanlı Dere Su Kemeri, Bayındır’ın kuzey ucunda Cami Mahallesi ile Hacıibrahim Mahallesi arasında, Astarcı Mevkii civarında konumlanıyor. Küçük Menderes’in kollarından biri olan Ergenli Çayı’nın uzantısı üzerinde yer alan yapı, tek gözlü ve düz bir köprü formuna sahiptir. Yapının, moloz taş ve yer yer kaba yonu taşlarla inşa edildiği bilinmektedir. Duvarlarda taşlar yatay biçimde dizilmişken, kemer kısmında yassı taşlar dik açıyla yerleştirilerek kemer formu vurgulanmıştır. Bağlayıcı olarak da kireç harcı kullanıldığı bilinen özellikleri arasındadır.
Kanlı Dere ismi nereden geliyor?
Zamanla yapılan onarım çalışmaları sayesinde yapı bugüne kadar ulaşabilmiş olup, özellikle düzgün kesme taş ve metal unsurlar, yakın dönemde yapılan yükseltme ve ekleme işlemlerinin izlerini taşıyor. Teknik ölçülere bakıldığında, tabliye uzunluğu 10 metre, dıştan dışa eni 3,3 metre ve kemer açıklığı ise 3,8 metre olarak kaydediliyor. Köprüye “Kanlıdere Köprüsü” ismi, yakın çevrede yaşayan halk tarafından verildiği söylenir. Yapının üzerinde herhangi bir kitabe bulunmazken, arşivlerde de doğrudan bir kayıt yer almıyor. Ancak tarihçi Sevin tarafından yapılan değerlendirmelere göre kemerin formu, yapının 17. yüzyılda ya da daha sonraki bir dönemde inşa edilmiş olabileceğine işaret ediyor.
