YİĞİT SÜTCÜ- Gaziemir ilçesi Emrez Mahallesi’ndeki 70 dönümlük arazide gömülü nükleer atıkların temizlenmesi çalışmaları, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve Nükleer Düzenleme Kurumu tarafından yürütülüyor. Yaklaşık 17 yıldır çevre mücadelesinin sürdüğü bu alanda, 500 bin ton nükleer atık bulunduğu belirtiliyor. Temizlik çalışmaları EKOVAR A.Ş. tarafından 23 Temmuz’da başlatıldı.
Belediye başkanları da destek verdi
TMMOB İl Koordinasyon Kurulu, İzmir Tabip Odası, İzmir Barosu, EGEÇEP ve İzmir Yaşam Alanları, nükleer atıkların bulunduğu bölgede basın toplantısı düzenledi.
Açıklamaya Gaziemir Belediye Başkanı Ünal Işık, CHP İzmir İl Başkanı Şenol Aslanoğlu ve Karabağlar Belediye Başkanı Helil Kınay da katıldı.
Kamuoyu düzenli bilgilendirilmeli
Ahmet Avni Atayol, alandaki 260 ton radyoaktif atığın temizlenmesi için iki kez süreç başlatıldığını ancak sonuç alınamadığını belirtti.
Atayol, “Şeffaf ve denetlenebilir olmayan, yerel yönetimlerle ve uzman odalarla paylaşılmayan, halkın bilgilendirilmediği bir temizlik süreci başlatıldığını görüyoruz. 23 Temmuz itibarıyla iş makineleri ile çalışmalara başlanmış, ancak bu sürecin nasıl yürütüldüğü hakkında yeterli bilgi verilmemiştir. Atıkların çevre ve halk sağlığına zarar vermemesi için, çalışmaların her aşamasının şeffaf ve bağımsız denetim altında yürütülmesi ve kamuoyunun düzenli bilgilendirilmesi önemlidir.” ifadelerini kullandı.
Çevre Bakanlığı’na sordular
Atayol, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na şu soruları yöneltti:
1. Temizlik çalışmaları, 10.08.2017 tarihli ÇED Olumlu Kararı kapsamında mı yürütülüyor? Projede değişiklik yapıldıysa, yeni bir Çevresel Etki Değerlendirmesi süreci başlatıldı mı?
2. Radyoaktif ve tehlikeli atıkların uzaklaştırılması için yapılacak çalışmaların planları nasıl onaylanmıştır?
3. Çevresel İyileştirme Planı’nın kapsamı nedir? Planın eksiklikleri nasıl giderilmiştir?
4. Temizlikte hangi teknik ve yöntemler kullanılacak? Atıklar nasıl taşınacak ve bertaraf edilecek?
5. Atıkların ayrıştırılması ve taşınması sırasında çevresel etkileri önlemek için ne tür önlemler alınacak?
6. Çalışmalar hangi kurum ve kuruluşlar tarafından yürütülmektedir? Program ve takvim nedir?
7. Denetimler hangi kurumlar tarafından yapılmaktadır?
8. Çalışmaları denetleyen ekiplerin uzmanlık ve deneyimleri nelerdir?
9. Atıkların miktarı, niteliği ve dağılımı hakkında bilgi verir misiniz?
10. Kirlilik ve etkiler düzenli olarak izleniyor mu?
11. Acil durumlar için radyoaktivite ve tehlikeli maddelere yönelik izleme yapılıyor mu? Şu ana kadar tespit edilen değerler nedir?
12. 23 Temmuz 2024’ten itibaren yapılan kazı çalışmaları ve çıkarılan malzeme hakkında bilgi verin.
13. Çıkarılan malzemede radyoaktivite ve tehlikeli maddelere yönelik izleme yapılıyor mu? Şu ana kadar tespit edilen değerler nedir?
14. Temizlik sonrası alanın kullanımı için herhangi bir talep ve planlama var mı?
Süreç şeffaf olarak yürütülmeli
Gaziemir Belediye Başkanı Ünal Işık, çalışmalara dair herhangi bir bilgilendirme almadıklarını belirtti. Işık, yerel yönetimlerin ve çevre örgütlerinin sürecin içinde yer almasını istediklerini ifade etti.
Karabağlar Belediye Başkanı Helil Kınay ise, Gaziemir örneğinin ülkenin atık politikalarındaki sorunları ortaya koyduğunu belirtti. Kınay, sürecin bilimsel ve teknik raporlarla desteklenmeden devam etmesinin sorunları büyüteceğini vurguladı.
TMMOB İl Koordinasyon Kurulu Dönem Sözcüsü Aykut Akdemir de mülkiyet sorununun çevre ve insan sağlığı üzerindeki etkilerini dile getirerek, bu sorunların çözülmeden çalışmaların başlamasının yanlış olduğunu söyledi.
