Torbalı; Küçük Menderes Havzası üzerinde 600 km2’lik bir alan üzerinde kurulu olup, doğusunda Bayındır ve Tire, batısında Menderes ve Buca, kuzeyinde Kemalpaşa ve güneyinde ise Selçuk ilçeleriyle komşudur.
Torbalı'nın tarihi
Torbalı ; Tarihin bilinen devirlerinden beri çeşitli uygarlıkların merkezi içerisinde kalmış olup; ismini antik çağın ünlü şehirlerinden biri olan “Metropolis” bir diğer adıyla Triyanna yada Tripolis’den aldığı rivayet edilmektedir.
Bugünkü Torbalı Küçükmenderes havzasında verimli topraklar üzerinde kurulmuş olup ; Ephessos (Selçuk), Smyrna (İzmir), Kolophon (Değirmendere), Nation (Ahmetbeyli) ve Nif (Kemalpaşa) antik kentleri arasında kalan bölgede MÖ. 3000 yıllarında ilk yerleşim gerçekleşmiştir. Metropolis kentiyle birlikte M.Ö. 2500 yılında Hititler zamanında yörenin geliştiği, MÖ. VII. YY da Lydia zamanında en parlak çağını yaşadığı anlaşılmıştır. Sırasıyla Neolitik, Kalkolotik,Tunç Çağları ile Frigya, Lydia, Pers, Roma ve Bizans dönemlerini, 1071-1317 tarihlerinde Selçuklular ve Aydınoğulları, daha sonraları Osmanlı dönemini yaşamıştır. Torbalının Türk egemenliğinde bir yönetim birimi statüsü kazanması 1390 yılında Yıldırım Bayezit’in şehzadesi Ertuğrul Beyi vali olarak Aydın’a atanmasıyla başlamış, o dönemde Torbalı İzmir Sancağına bağlı bir birim olarak kayıtlara geçmiştir.
Osmanlı döneminde Osmanlı Sultanı Çelebi Mehmet’in 1414 yılında İzmir’i alması ile birlikte 1425 yılından sonra İzmir ve civarı tümüyle Osmanlı yönetimi altına girmiştir.
Kurtuluş Savaşının kazanılması ve Cumhuriyetin ilanı ile birlikte 20 Nisan 1924 tarihli 491 Sayılı Teşkilatı Esasiye Kanunu uyarınca sancaklar kaldırılmış, yerine vilayetler ihdas edilmiş, bunun sonucu Aydın Vilayeti parçalanmış, İzmir Sancağı da İzmir Vilayeti olarak kurulmuştur. Torbalı da İzmir’e bağlı bir nahiye olmuştur.
Torbalı'da gezilecek yerler
“Ana Tanrıça’nın Kenti” anlamına gelen Metropolis Antik Kenti ilçenin görülmesi gereken başlıca yeri olarak öne çıkıyor. MÖ 3 bin yıllarında ilk yerleşimin gerçekleştiği antik kent tiyatrosu, akropolisi, mozaikli salonu, hamamları ve daha pek çok tarihi yapısıyla ziyaretçilerini ağırlıyor. Metropolis Antik Kenti’nin sınırları içinde yer aldığı Yeniköy’e gitmişken Sultan Abdülhamid zamanında yapılan cami ve okul binalarını da görebilirsiniz.
Tarihi gezinize devam etmek isterseniz İkinci Abdülhamid tarafından 1879 yılında medrese olarak yaptırılan Sultan Abdülhamit’in Seyir Köşkü’nü, yüzyıllara meydan okuyarak günümüze ulaşan Keçi Kalesi’ni ziyaret etmenizi öneririz. Torbalı Kent Arşivi ve Tanıtım Merkezi de ilçenin tarihine ışık tutan yerlerden biri.
Torbalı 8 mağarası ile İzmir’in en fazla mağara bulunan ilçelerinden biri olma özelliğine sahip. Başta Metropolis Antik Kenti yakınlarındaki Uyuzdere Mağarası olmak üzere ilçede bazıları da henüz turizme açılmamış mağaralar bulunuyor.
Torbalı, doğaseverler için de gerçek anlamda bir cennet. Şifalı suyuyla ünlü Dağtakke Torbalı’ya 20 kilometre uzaklıkta yer alıyor. Yine şifalı suyuyla öne çıkan Karaot Köyü de kır hayatı yaşamak isteyenlerin kalbini çalacak bir yer.
Hafta sonu çınar ağaçlarının gölgesinde doğayla iç içe bir zaman geçirmek isterseniz Suyun Başı Mesire Alanı’nı ziyaret edebilirsiniz. Efeoğlu Tabiat Parkı ve içinden geçen küçük deresiyle İncircik de doğaseverler için önerebileceğimiz diğer yerler.
Torbalı’nın çevresindeki dağlar dağ yürüyüşleri için de oldukça elverişli.
Torbalı'da ne yenir?
Torbalı'nın kendine özgü bir yemeği yoktur. Ancak Torbalı'da yemek yiyebileceğiniz harika bir yer bulunuyor. Ünlü yemek uzmanı Vedat Milor'un da önerdiği yer Konyalı Durmuş'un Yeri.
Torbalı'ya nasıl gidilir?
Torbalı'ya İZBAN ile ulaşabiirsiniz. Bunun yanı sıra Torbalı'ya ESHOT ile ulaşım da mümkün. Torbalı'dan geçen ESHOT otobüsleri şöyle:
701 TORBALI - TEKELİ
715 DEÜ MESLEK YÜKSEK OKULU - TORBALI AKTARMA MERKEZİ
722 YAZIBAŞI - TORBALI
783 BELEVİ - TORBALI
712 PANCAR- TORBALI
727 BAYINDIR- TORBALI
770 SELÇUK-TORBALI AKTARMA MERKEZİ
795 ÖDEMİŞ-TORBALI
798 TİRE-TORBALI AKTARMA MERKEZİ
