İzmir’in köklü yerleşimlerinden biri olan Yelki, geçmişten günümüze önemli idari değişiklikler geçirmiştir. Eski adı bilinmeyen Yelki, 1928 yılında Osmanlı kayıtlarında "Yelki" (یلكی) olarak yer almıştır. Ve o dönemde Urla kazasının merkez nahiyesine bağlı 19 köyden biri olarak kaydedilmiştir.
İzmir’in saklı cenneti: Yelki
1935 yılı genel nüfus sayımına göre Urla’nın Kızılbahçe nahiyesine bağlı olan Yelki, o yıllarda 566 kişilik bir nüfusa sahipti. Ancak zaman içinde köy statüsünden çıkarak farklı yönetim birimlerine bağlandı. 29 Aralık 1993’te kurulan Güzelbahçe ilçesine köy olarak bağlanan Yelki, 6 Kasım 1998’de Resmi Gazete’de yayımlanan karar ile belde statüsü kazandı. Belde olarak iki mahalleden oluşan Yelki’de Atatürk ve Cumhuriyet mahalleleri bulunuyordu. Ancak 22 Mart 2008’de yürürlüğe giren 5747 sayılı yasa ile belde statüsü kaldırılarak mahalleye dönüştürüldü. Bu değişiklikle birlikte Cumhuriyet Mahallesi’nin adı "Yelki" olarak değiştirilirken, Atatürk Mahallesi "Mustafa Kemal Paşa" adını aldı. Günümzüde Güzelbahçe’nin önemli mahallelerinden biri olarak varlığını sürdüren Yelki, eşsiz tarihi dokusuyla dikkat çekmeye devam etmektedir.
Yelki'de gezilecek yerler
Yelki Mahallesi sınırları içinde yer alan İnkaya Mağarası, bölgenin tarihi ve doğal miraslarından biri olarak öne çıkmaktadır. Ayrıca, eskiden taş ocağı olarak kullanılan 65 bin metrekarelik bir alan, Aralık 2017’de gerçekleştirilen çevre projesi kapsamında 10 bin ağaç dikilerek doğaya kazandırılmıştır.
Bölgenin ekolojik açıdan en önemli projelerinden biri de, zeytin ağaçlarıyla çevrili bir alanda oluşturulan Olivelo Ekolojik Ortak Yaşam Alanı'dır. Haziran 2022’de hayata geçirilen bu proje, EuroVelo bisiklet rotası üzerinde yer alarak doğayla iç içe bir yaşam alanı sunmaktadır.
Akdeniz’in zengin biyoçeşitliliği Yelki’de
Yelki, Akdeniz ekosisteminin en nadide örneklerinden birine ev sahipliği yapmaktadır. Bölgedeki doğal ormanlık alanlarda Anadolu palamut meşesi (Quercus ithaburensis subsp. macrolepis), kermes meşesi (Quercus coccifera), menengiç (Pistacia terebinthus) ve kızılçam (Pinus brutia) gibi bitki türleri bir arada bulunmaktadır.
Yaban hayatı açısından da oldukça zengin olan Yelki’de yaban domuzu (Sus scrofa), tilki (Vulpes vulpes), çakal (Canis aureus) ve yaban tavşanı (Lepus europaeus) gibi memeli türlerine rastlanmaktadır. Ayrıca şahin (Buteo buteo), atmaca (Accipiter nisus), kızılgerdan (Erithacus rubecula) ve mavi baştankara (Cyanistes caeruleus) gibi kuş türleri de bölgenin doğal yaşamında önemli bir yer tutmaktadır.
Yelki nerede, nasıl gidilir?
İzmir’in Güzelbahçe ilçesine bağlı ve şehir merkezine yaklaşık 30 kilometre mesafede bulunan Yelki, doğal güzellikleri ve huzurlu atmosferiyle dikkat çekmektedir. Seferihisar yolu üzerinde konumlanan bu şirin yere ulaşım ise oldukça kolaydır.
Yelki'ye toplu taşıma ile gitmek isteyenler için ilk durak, Fahrettin Altay Aktarma Merkezi'dir. Buradan hareket eden çeşitli ESHOT hatları ile Yelki’ye ulaşmak mümkündür. İşte kullanabileceğiniz otobüs hatları: 975 - Seferihisar - Fahrettin Altay Aktarma Merkezi, 983 - Bademler - Fahrettin Altay Aktarma Merkezi ve 987 - Ürkmez - Fahrettin Altay Aktarma Merkezi.
Özel aracıyla gitmek isteyenler için en ideal rota, İzmir-Seferihisar Yolu. Bu güzergâhı takip ederek Güzelbahçe’den yaklaşık 3 kilometre sonra Yelki'ye ulaşabilirsiniz. Aşağıda yer alan haritadan da yolculuğunuzda faydalanabilirsiniz;