İzmir’in önemli ticaret akslarından biri olan Mimar Kemalettin Caddesi, 2001 yılında İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Konak Belediyesi’nin ortak çalışmasıyla kapsamlı bir iyileştirme sürecine girdi. Bu çalışma kapsamında, caddenin kimliğini güçlendirmek adına, adını aldığı ünlü Osmanlı mimarı Mimar Kemalettin’in heykeli caddenin girişine konumlandırıldı.
Mimar Kemalettin Caddesi, adını Osmanlı mimarisinde önemli bir yere sahip olan Mimar Kemalettin’den alıyor. Evkaf-ı Hümayun Nezareti’nde İnşaat ve Tamirat Müdürlüğü yapmış, Osmanlı’nın ilk Mimar ve Mühendis Cemiyeti’nin kurucularından biri olan Kemalettin, Türk mimarisinde ulusal bir tarz geliştirme konusunda öncü isimlerden biri olarak kabul ediliyor.
İzmir’in açık hava mimari sergisi: Mimar Kemalettin Caddesi
Tarihî caddede, 1922’den günümüze uzanan mimarlık eserleri bulunuyor. 1. Ulusal Mimarlık Akımı’ndan 1980’lerin modern-sonrası mimarisine kadar pek çok tarzın bir arada bulunduğu cadde, bir açık hava mimari sergisi niteliği taşıyor.
Caddenin tarihi yapıları ve mimari zenginliği
Caddede Çukur Han önündeki meydanı çevreleyen Peker İşhanı, Necmettin Emre’nin tasarımı olan Milli Eytam Bankası gibi 1. Ulusal Mimarlık Stili’ne ait yapılar yer alıyor. Osmanlı ve Selçuklu mimarisinin izlerini taşıyan bu binalar, kemerli pencereleri, çini panoları ve köşe kubbeleriyle dikkat çekiyor. Ayrıca Borsa Sarayı, Kardiçali Han ve Doğan Güven İş Hanı gibi yapılar, İzmir’in tarihi ticaret merkeziyle bütünleşen mimari öğeler sunuyor.
Yangından kurtulan bir anıt: Kısmet Han
Necatibey Caddesi üzerinde yer alan Kısmet Han, 1922 İzmir Yangını’ndan sağ çıkmış nadir yapılardan biri olarak öne çıkıyor. Rönesans canlandırmacı üslubuyla inşa edilen han, rustik taş kaplamaları, özgün pencere tipleri ve taş korkuluklarıyla mimari açıdan önemli bir yapı.
İzmir’in imar planını çizen mimarın eseri: Helvacı Han
Cadde üzerindeki bir diğer önemli yapı olan Helvacı Han, İzmir’in 1951 İmar Planı’nı hazırlayan Mimar Emin Canpolat tarafından tasarlandı. 2. Ulusal Mimarlık Akımı ile modernist-rasyonalist anlayışın birleşimi olan yapı, döneminin özgün örneklerinden biri olarak dikkat çekiyor.
Yazmacıoğlu Han ve moda merkezine dönüşüm
Caddeye girişte yer alan Yazmacıoğlu Han, 2. Ulusal Mimarlık Akımı’nın önemli örneklerinden biri olarak kabul ediliyor. 2002 yılında yeniden düzenlenen Mimar Kemalettin Caddesi, bir moda merkezi olarak tasarlandı ve bu konsept doğrultusunda modern bir görünüm kazandı.
Mimar Kemalettin: Osmanlı’dan Cumhuriyet’e uzanan bir miras
1870 yılında İstanbul’da doğan Mimar Kemalettin, Osmanlı’nın modernleşme sürecinde önemli yapılar inşa eden bir mimar olarak tanınıyor. İstanbul Teknik Üniversitesi’nden mezun olan Kemalettin, Osmanlı’nın ilk mimarlık örgütü olan Osmanlı Mimar ve Mühendis Cemiyeti’ni kurarak mimari anlayışta ulusal bir kimlik oluşturmayı amaçladı. Restorasyon projeleriyle de öne çıkan Mimar Kemalettin, Mescid-i Aksa’nın restorasyonu için Kudüs’te çalışmalar yürüttü ve Türkiye’ye döndüğünde Cumhuriyet’in ilk mimari projelerine katkı sundu.
1927 yılında beyin kanaması sonucu hayatını kaybeden Mimar Kemalettin, Türk mimarlık tarihinde önemli bir isim olarak anılmaya devam ediyor. Onun adını taşıyan bu cadde, mimari mirası yaşatmaya ve İzmir’in kültürel kimliğine katkı sunmaya devam ediyor.
