Sulu Han, Osmanlı İmparatorluğu'nun izlerini taşıyan en eski kervansaraylardan biri olarak, Evliya Çelebi'nin Seyahatname'sine de konu olmuştur. 1671 yılında kente gelen bu tarihi han, zaman içinde çeşitli işlevler değiştirerek bir ticaret merkezi haline gelmiştir.
Sulu Han, 17. yüzyıldan günümüze kadar gelen önemli bir tarihi yapı olarak kentin en eski hanlarından biridir. Evliya Çelebi'nin Seyahatname'sinde yer alan bilgilere göre, bu hanın 1671 yılında var olduğu anlaşılmaktadır. Bu kitabe, hanın tarihteki varlığını belgeleyen tek kaynak olma özelliği taşımaktadır. Han, tek katlı ve avlulu olarak inşa edilmiştir. Yapımında kullanılan malzemeler ise düzgün kesme taş, kaba yonu taş ve tuğladan oluşmaktadır.
Mimarisi bakımından Sulu Han
Hanın ana cephesi, Sulu Han Sokak’a bakmaktadır. Üç giriş kapısına sahip olan bu yapının, kemerli olan kapısı hanın adını taşıyan sokağa açılmaktadır. Başlangıçta büyük bir kervansaray olarak işlev gören bu yapının avlusu zaman içinde değişim geçirmiştir. Uzun mesafe kervanlarının durmaması nedeniyle, avlunun geniş alanına üç dükkan eklenmiş ve böylece avlu, dar bir koridora dönüşmüştür.
Zaman içinde değişen yapı
Sulu Han, ilk yıllarında, Osmanlı İmparatorluğu'nun kervan yollarının önemli bir durağıydı. Ancak, kervanların azalmasıyla hanın işlevi değişmeye başlamıştır. 19. yüzyıl ortalarına gelindiğinde, hanın içindeki dükkânlar, giyim ve boyama sektörleriyle birlikte hazır giyim üretimi için kullanılmaya başlanmıştır. Aynı dönemde, birçok ticaret faaliyetinin gerçekleştiği bu han, zamanla imalat ve ticaretin merkezi haline gelmiştir.
Eski kervansaray yapısının yerini, soğuk demirciler, karyolacılar ve depo alanları almıştır. Ticaretin çeşitlendiği bu dönemde, hanın odaları, ticari depolar olarak kullanılmaya başlanmıştır. Aynı zamanda, geçmişte giyim boyama ve hazır giyim imalatının merkezi olan Sulu Han, bu yeni işlevleriyle modern kentsel yaşamın bir parçası olmuştur.
Hanın onarım çalışmaları
Sulu Han’ın içinde yer alan dükkânlardan ikisinde, 23 Mayıs 1869 tarihli kitabeler yer almaktadır. Bu kitabeler, hanın o dönemde kapsamlı bir onarım geçirdiğini gösteriyor. Bu tür onarımlar, yapının hem estetik hem de işlevsel açıdan yenilenmesine olanak tanımıştır.
Sulu Han'ı ziyaret etmek için çeşitli ulaşım seçenekleri bulunmaktadır. Bu seçeneklerden biri, şehir içi ESHOT hatlarını kullanmaktır. Bölgeden geçen ESHOT hatları şu şekilde:
470- TINAZTEPE - LOZAN MEYDANI
680- BOZYAKA - LOZAN MEYDANI
681- F.ALTAY - LOZAN MEYDANI
691- GAZİEMİR - LOZAN MEYDAN
910- GAZİEMİR - KONAK
940- BUCA - KONAK
950- NARLIDERE - KONAK
-Ayrıca, Sulu Han'ı ziyaret etmek isteyenler İzmir Metro'yu kullanarak da bölgeye ulaşım sağlayabilirler. Bunun için, Çankaya durağında inilmelidir.