İzmir'in güneydoğusundaki Ödemiş, tarihi ve doğal güzellikleriy dikkatleri üzerine çekmektedir. İlçede Hitit, Frig, Roma ve Bizans dönemlerine ait eserler bulunmaktadır. Birgi ve Bademli, Ödemiş'in en önemli turistik noktaları arasında yer almaktadır. Özellikle Birgi, 5 bin yıllık geçmişi ve kültürel zenginlikleriyle öne çıkar.
Doğa sporlarına meraklı olanlar için Ödemiş, bisiklet turları, yürüyüş ve yamaç paraşütü gibi birçok aktivite sunmaktadır. Bozdağ ise hem yamaç paraşütü hem de kayak merkezi olarak dikkat çekmekte. Ayrıca, Ödemiş Müzesi ve Bedia Akartürk Sanat Müzesi gibi kültürel merkezler de bölgenin zengin tarihine ışık tutmaktadır.
Ödemiş ismi nerden gelir?
Bazı kaynaklara göre, Ödemiş isminin Yunanca kökenli olduğunu öne sürülmektedir. Bu görüşe göre, ilçenin ismi Yunanca "Eudaimos" (Mutluluk) ya da "Adamis" (Ana Tanrıça) kelimelerinden türemiş olabilmektedir. Bir başka yaygın teori ise, Fransız oryantalist Vital Cuinet'in "La Turquie d’Asie" adlı eserine dayanıyor. Cuinet'e göre Ödemiş’in adı, bölgede yaşamış olan Teke Türkmenlerine bağlı "Ötemiş" oymağından geliyor.
Ödemiş tarihçesi nedir?
Antik Çağ'da Lidya bölgesinde yer alan Ödemiş, Bozdağlar ve Aydın Dağları arasında, Küçük Menderes Nehri'nin suladığı verimli bir ovada konumlanmıştır. Lidya döneminde önem kazanan bu bölgede, Hypaia (Günlüce), Dioshieron (Birgi) ve Koloe (Kiraz) gibi önemli şehirler yer almış, ardından Romalılar ve Bizanslılar bölgeye egemen olmuştur.
Ödemiş ovasındaki en eski insan izlerine, günümüzden 13 bin yıl öncesine tarihlenen kaya altı sığınaklarında rastlanmıştır. Tarih boyunca bölge, Tunç Çağı'ndan itibaren çeşitli medeniyetlerin etkisi altına girmiş, Lidyalılar, Hititler, Persler ve Makedonlar gibi farklı güçlerin hakimiyetinde kalmıştır.
Özellikle Lidya döneminde Bozdağ'dan çıkarılan mermerler ve kök boyalarıyla ünlü Hypaipa kenti dikkat çekmiştir. Persler döneminde ise bölge dini ve kültürel öneme sahip yapılarla zenginleşmiştir. Roma döneminde ticaret, kozmetik ve madencilik gelişmiş; Bizans döneminde ise Hristiyanlık yaygınlaşmış, birçok kent piskoposluk merkezi olmuştur.
1071'de Malazgirt Zaferi sonrası Türkler, bölgeye hakim olmaya başlamış, 1308'de Aydınoğulları Beyliği'nin kurulmasıyla Ödemiş önemli bir merkez haline gelmiştir. Osmanlı döneminde ise Ödemiş, siyasi ve ticari açıdan gelişimini sürdürmüştür. Milli Mücadele döneminde de önemli bir direniş merkezi olan Ödemiş, 1922'de Yunan işgalinden kurtulmuştur.
