2024 itibarıyla yarımadanın %61'ini kiralayan Lodos A.Ş., ikinci RES kapasite artışı ve güneş enerjisi projeleri için “ÇED Olumlu” onayı almış durumda. Lodos A.Ş.’nin ilk 50 türbini, Yaylaköyü kapsam dışında bırakarak afet bölgesi ilan edilmişti. Şimdi de toplamda 41 türbinin eklenmesiyle enerji santralinin sekiz mahallede inşası planlanıyor. Ayrıca, Lodos A.Ş. mevcut türbin alanlarına güneş enerjisi santralleri kurma eğiliminde. Karaburun Sivil İnisiyatif, davanın yerelin sesinin duyulması açısından önemli olduğunu vurguladı.
Yatırımlar Ekosistemi Tehdit Ediyor
Karaburun Rüzgar Enerji Santrali’ne yönelik ÇED iptali ve diğer hukuki süreçler yıllardır devam ediyor. Yöre halkı, enerji yatırımları nedeniyle mera ve özel arazilere erişimde engellemelerle karşılaşıyor. Koruma alanı olarak ilan edilen bölgelerde bile çevresel kaygılarla yapılan itirazlar sürüyor. Karaburun’un 8 mahallesinde (Merkez, Yaylaköy, Küçükbahçe, Parlak, Haseki, Tepeboz, Bozköy, Saip) onaylanan 41 türbinin inşası, bölgedeki biyoçeşitliliği ve yerel ekonomiyi olumsuz etkileyecektir. Türbinler, tarım, mera ve orman alanlarında konumlandırılacakken, proje sahasında zeytinlikler de yer alıyor.
Enerji yatırımlarıyla ilgili verilen onaylar, bu tür kapasite artışlarının son olmayacağına dair endişeleri artırıyor. Karaburun-Ildır Körfezi Özel Çevre Koruma Bölgesi’nin biyoçeşitliliği, koruma vizyonundan uzak kararlarla tehdit altında. Bölgedeki yerel üretim kültürü, enerji projeleri ve acele kamulaştırmalar nedeniyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Karaburun RES kapasite artışı projesi, özel çevre koruma bölgesinin sınırları içerisinde yer almakta ve yönetim planları henüz tamamlanmamışken, "ÇED Olumlu" kararının verilmesi düşündürücü. Bu alanın korunması, yerel kültür ve ekonominin sürdürülebilirliği açısından kritik öneme sahip.
Konuyla ilgili Karaburun Sivil İnisiyatif tarafından yapılan açıklamada “Karaburun Yarımadası, yok olma riski taşıyan nadir türlere ev sahipliği yapmaktadır. Bu nedenle, davaya konu olan RES kapasite artışı projesinin onaylanması, uluslararası koruma yükümlülüklerine aykırı bir durum yaratacaktır. Yönetim planları oluşturulmadan ve hassas bölgeler belirlenmeden, yeni yatırımlara izin verilmesi durumunda doğal ve kültürel değerlere telafisi mümkün olmayan zararlar verecektir.“ Ifadeleri yer aldı.
Süreç Nasıl İlerledi?
- Lodos Karaburun Elektrik Üretim A.Ş., İzmir’in Karaburun ilçesinde, Yaylaköy, Küçükbahçe, Bozköy, Parlak, Tepeboz ve Saip mahallelerinde şu anda 87 türbin işletiyor.
- 28 Aralık 2022 tarihinde ÇED süreci başlatılan RES kapasite artışı projesi kapsamında toplamda 128 türbinin işletilmesi planlanıyor.
- 18 Eylül 2023’te Bakanlık projeyi değerlendirdi; bu toplantı öncesinde 8 mahalle muhtarlığı proje onayına itiraz etti.
- 8 Mayıs 2024’te Lodos Enerji’nin 41 türbinlik kapasite artışına Çevre Bakanlığı “nihai onay” verdi; muhtarlıklar, 15 Mayıs 2024’te itirazda bulundu.
- 6 Eylül 2024’te, Çevre Bakanlığı Lodos A.Ş.'nin kapasite artışı projesine “ÇED Olumlu” kararı verdi.
41 RES Türbininin Dağılımı
- 12 Merkez Mahalle
- 1 Saip
- 3 Bozköy
- 6 Küçükbahçe
- 7 Yaylaköy
- 7 Parlak
- 4 Tepeboz
- 1 Haseki
