Sardes Antik Kenti'nde yaklaşık 120 yıl önce başlayan arkeolojik kazı çalışmaları ABD Wisconsin Üniversitesinden Prof. Dr. Nick Cahill'in başkanlığında sürdürülüyor.
Antik şehirde anıtsal ölçülere sahip yaklaşık 2700 yıllık surun çevresinde yürütülen kazılarda milattan önce 546'da Lidya Kralı Kroisos ile ilk Pers devleti Ahameniş İmparatorluğu'ndan II. Kiros arasında geçen Thymbra Muharebesi'nin izleri toprak altından çıkartıldı.
Lidyalıların yenilenmesinin ardından başkent Sardes'in kuşatmayla düşürülmesi ve Lidya'nın Persler tarafından işgal edilmesinin önünü açan muharebeye ait kalıntılar arasında mızrak, ok ucu, kılıç, miğfer parçası gibi savaş aletleri ile iki askerin iskeleti bulunuyor. Askerlerin birinin iskeleti, avucunda sapan taşı olduğu değerlendirilen taş tutar halde bulundu.
Avuçtaki taş asırlar sonra güneş ışığıyla buluştu
Kazı Başkanı Prof. Dr. Nick Cahill, askerlerin kafa ve kollarında kılıç ya da başka bir silahla yaralanma bulgularını gördüklerini söyledi. Askerlerin birinin avucunda taş tuttuğunu ve kemikleri bu şekilde çıkardıklarını anlatan Cahill, küçük taşın savaş sırasında kullanılan sapana ait olduklarını düşündüklerini kaydetti.
Cahill, iki askerin gömülmeden, kerpiç sur yıkıntılarının arasına atıldığını, bulunuş şekilleri itibarıyla yenilmiş Lidyalı askerler olduğunu değerlendirdiklerini belirterek, şöyle konuştu: "Bu kemikler ve yanındaki diğer buluntular, Batı Anadolu tarihinde önemli etkiye sahip Pers egemenliği ve Perslerin görkemli şehirlerde yol açtığı tahribatın izlerini taşıyor.
Askerlerin ikisi de erkek ve yaşları 20-25 civarında. Kol kemikleri çok sıkışmış, çok ağır bir şey giydiği belli. Onun yanında ağır demir miğfer bulduk. Sağ kolu daha çok hareket etmiş, sol kolu kalkan taşımış. Diğer iskeletin kafatasına 3 kez vurulmuş. Kolu da muhtemelen kendini savunurken bir savaş aletiyle kırılmış."