Semra İğtaç- İzmir Atatürk Lisesi, Türkiye’nin en köklü ve saygın eğitim kurumlarından biri olmasının yanı sıra, Milli Mücadele tarihimizin en önemli simgelerinden biridir. Kurtuluş Savaşı’ndan Cumhuriyet’e uzanan yolda pek çok kahraman ve aydın yetiştiren bu okul, tarihi boyunca ülkemizin eğitim, kültür ve siyaset alanında önemli rol oynayan isimlerin çıkış noktası olmuştur.
İzmir Atatürk Lisesi Mezunları Derneği Başkanı Murat Saraç, okulun tarihi misyonunu İz Gazete’ye yaptığı açıklamada şu sözlerle ifade etti:
“Atatürk Lisesi'nin kurulduğu günden bu yana Türkiye tarihine ismini yazdırmış bir lise olmasının yanında, özellikle İzmir'in işgalinden bir gün önce okulda yapılan toplantıyla ilk direniş hareketinin başlatılması, ilk direniş bildirgesinin hazırlanması ve bunun öğrenciler tarafından dağıtılması bizim için bir gurur kaynağıdır. Ertesi gün o toplantıdaki kişilerden biri olan Hasan Tahsin’in ilk kurşunuyla direnişin başlaması da, okulumuzun Kuvayı Milliye ruhunu nasıl taşıdığını gösterir. O dönemin kahramanlarından Mustafa Necati ve Vasım Çınar gibi isimler, hem Kurtuluş Savaşı’nın hem de Erken Cumhuriyet Dönemi’nin öncü şahsiyetleri arasında yer almıştır. Milli Eğitim Sistemi’nin kurucuları arasında da önemli isimler yetiştiren bu okul, Türkiye’nin geleceğine yön vermeye devam etmektedir. Ebediyen var olsun İzmir Atatürk Lisesi”
120 öğrenciyle eğitim hayatına başladı
1888 yılında 120 öğrenciyle eğitim hayatına başlayan İzmir Atatürk Lisesi, zaman içinde hem İzmir’in hem de Türkiye’nin önemli değerlerine ev sahipliği yaptı. İzmir’in işgali öncesinde, okulda toplanan vatansever öğrenciler ve öğretmenler, milli direnişin ilk adımlarını burada attı. Hasan Tahsin’in işgale karşı ilk kurşunu sıkmasıyla başlayan bu direniş, Kurtuluş Savaşı’na kadar uzanan bir mücadele ruhunu simgeliyordu.
Okul, aynı zamanda Cumhuriyet döneminin önemli devlet adamları, sanatçıları ve düşünürleriyle de tanınır. Mustafa Necati, Kurtuluş Savaşı’nın ardından Türkiye’nin eğitim reformlarına öncülük eden isimlerden biri olarak, Harf Devrimi ve Tevhid-i Tedrisat gibi önemli reformları hayata geçirdi. Eğitimde eşitliği savunan, ortaöğretimi parasız hale getiren, köy enstitülerinin temelini atan bu isim, İzmir Atatürk Lisesi’nin yetiştirdiği en önemli şahsiyetlerden biridir.
Siyasi ve kültürel tarihe damga vurdu
Okulun tarihine adını yazdıran diğer önemli isimlerden biri de Türk operasının kurucularından Ahmed Adnan Saygun’dur. Saygun, okulda müzik öğretmenliği yaparken, öğrencilerine hem sanatı hem de ulusal değerlere bağlılığı aşıladı.
İzmir Atatürk Lisesi, Türkiye'nin siyasi ve kültürel tarihine damga vuran pek çok ismi yetiştirmiştir. Okul, iki başbakan (Şükrü Saracoğlu ve Şemsettin Günaltay), dört milli eğitim bakanı, 12 bakan ve iki genelkurmay başkanı mezun etmiştir.
Aynı zamanda, Türk edebiyat ve sanat dünyasının önde gelen isimleri de bu köklü kurumdan çıkmıştır: Ahmet Haşim, Halid Ziya Uşaklıgil, Necati Cumalı, Neyzen Tevfik, Hanri Benazus, Salah Birsel, Samim Kocagöz, Şadi Çalık, Selim Sırrı Tarcan, Yakup Kadri Karaosmanoğlu ve Attila İlhan bu okulun gurur kaynakları arasındadır.
Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk, 1925 ve 1931 yıllarında okulu ziyaret etmiştir. İzmir Erkek Lisesi olan okulun ismi, 1942 yılında Atatürk Lisesi olarak değiştirilmiştir.
İzmir Atatürk Lisesi, sadece bir eğitim kurumu değil, aynı zamanda vatanseverlik ve bağımsızlık mücadelesinin simgesi olarak tarihimizde yer alıyor. Bugün hâlâ akademik başarılarıyla adından söz ettiren bu köklü okul, geçmişinden aldığı güçle geleceğe yön vermeye devam ediyor.