İzmir’in Seferihisar ilçesine bağlı Orhanlı Köyü, Ege’nin en doğal köylerinden biri olarak geçmişten bugüne taşıdığı kültürel ve ekolojik değerlerle dikkat çekiyor. Seferihisar’a 18 kilometre uzaklıkta olan köy, nüfusu 1150 kişiye ulaşan, geniş ve dağınık yerleşimiyle bölgenin en büyük köyü konumunda. Orhanlı, Karakoç Deresi’nin vadisinde yer alıyor ve etrafını saran Akdeniz makilikleri ile ormanlarla iç içe yaşıyor.
Orhanlı'nın kökleri ise şimdiki yerleşimden daha yukarıda, Eski Orhanlı adıyla bilinen bölgede, daha eski adıyla Manasır veya Kocaköy'de yatıyor. Bu eski yerleşim, yüksek kayalık bir alanda, zeytincilik ve hayvancılıkla geçinen köylüler tarafından kurulmuştu. Ancak zamanla vadideki verimli arazilerde tarıma yönelen halk, köyün aşağı kısımlarına taşınmaya başladı. 1980’lerin başında alınan kararla, köy halkı beş kilometre aşağıda yeni bir yerleşim kurarak şimdiki Orhanlı Köyü’nü oluşturdu.
Orhanlı Vadisi, binlerce yıldır tarım ve hayvancılığın iç içe sürdüğü zeytin meralarıyla biliniyor. Kadim zeytinlikler, insan eliyle işlenen tarım alanlarıyla birleşerek bölgenin biyolojik çeşitliliğine katkı sağlıyor. Ormanın zirvelerinden başlayıp dere taşkın alanlarına kadar uzanan bu alanlar, köyün yaşam kaynağı olmuş durumda. Özellikle zeytin hasadı döneminde ormanlar, meralar ve zeytinlikler, eskiden olduğu gibi hayvancılığın en önemli alanlarını oluşturuyor.
Bugün Orhanlı’da organik tarım oldukça yaygın. Sebzeler ve meyveler, özellikle Seferihisar ve İzmir’deki üretici pazarlarında doğrudan tüketicilere ulaşıyor. Zeytincilik ise hala köyün başlıca geçim kaynaklarından biri. Köyde faaliyette olan üç yağhane, zeytinlerden elde edilen yağı üretmeye devam ediyor. Bunun yanı sıra, son otuz yılda köyün ova bölgesinde yetiştirilen üzümler de şarap üreticilerine satılıyor.
Orhanlı’da hayvancılık ve çobancılık hala devam ediyor. Hayvanlar, modern besicilik yöntemleri yerine doğal alanlarda özgürce besleniyor. Genç nüfusun bir kısmı tarım ve hayvancılıkla uğraşırken, diğerleri civar ilçelerde çalışarak geçimini sağlıyor.
Orhanlı, Anadolu’nun nadir göç vermeyen köylerinden biri olarak kültürünü ve geleneklerini korumayı başarmış. Köyde, mahallelerdeki ekmek fırınları ortak kullanıma açık; düğün yemekleri hep birlikte hazırlanıyor. Düğünlerde yediden yetmişe herkes zeybek oynarken, kuşaklar arasındaki bağlar da güçlü tutuluyor.
Orhanlı, doğal yaşamın ve kültürel mirasın merkezi
Seferihisar Kent Konseyi Başkanı Sevil Ege, İz Gazete’ye verdiği demeçte Orhanlı Köyü'nün kültürel ve ekolojik değerlerini anlattı. Ege, Orhanlı'nın her ne kadar bugün mahalle statüsünde olsa da, hala köy yaşamını sürdüren Seferihisar’ın en özel bölgelerinden biri olduğunu vurguladı. "Muhteşem doğası ve halkın misafirperverliğiyle Orhanlı, huzurlu bir yaşamın merkezi. Biz de Kent Konseyi olarak geleneklerimizi yaşatmak adına köylerimizde çalışmalar yapıyoruz. Orhanlı’da zaman zaman muhtarlık ile birlikte geleneksel yemek etkinlikleri düzenleniyor. İmece usulü hazırlanan köy ekmekleri, yemekler ve mutlaka keşkekle köy meydanında buluşuyoruz," dedi.
Orhanlı Köyü’nün kadınlarının hem tarlada çalışıp hem de harika yemekler yaptığını belirten Ege, köyün tamamen doğal yaşamın bir merkezi olduğuna dikkat çekti. Ayrıca, Yörük kökenli olan Orhanlı’da, köyün gençlerinden oluşan efe ekibinin halk oyunlarıyla birçok yarışmada birincilik kazandığını ve izleyenleri büyülediğini dile getirdi. "Herkesin en az bir kez Orhanlı’yı ziyaret edip bu güzellikleri yaşamasını tavsiye ediyorum. Ve tabii ki köyün muhteşem zeytinyağını tatmayı ihmal etmesinler," diyerek sözlerini tamamladı.
Doğal ve kültürel mirasını yaşatan Orhanlı, modern zamanın zorluklarına karşı doğa ile uyum içinde bir yaşam sürmeye devam ediyor. Orhanlı’da yaşam, iyi niyet, dayanışma ve örfene dayanıyor; tıpkı doğanın kendi düzeni gibi, sade ve dingin bir şekilde akıp gidiyor.
