Prof. Dr. Hasan Sözbilir, İzmir Afet Çalıştayında Santorini Adası’nda gerçekleşecek 7,5 büyüklüğünde bir depremin İzmir’de de hissedileceğini ve meteorolojik duruma göre İzmir’de kül yağabileceğini, köy evlerinin yağan küller nedeniyle çatısının çökebileceğini duyurdu. Sözbilir, Santorini de gerçekleşebilecek bir depremde, İzmir’in yapı stoğunun durumuna göre yıkımlar olabileceğini, gerçekleşecek depremin şiddetinin aynı şekilde İzmir’de de aynı şekilde hissedileceğini aktardı. Santorini hakkında 30 Ekim depremini örnek vererek uyarıda bulunan Sözbilir, 30 Ekim depreminin de aslında İzmir’den uzak bir bölgede olduğunu ancak yine de İzmir’de yıkıma yol açtığını, Santorini’de gerçekleşebilecek depremin de İzmir’in yapı stoğuna göre yıkıma yol açabileceğini ifade etti.
Sözbilir, Santorini uyarısını şu şekilde gerçekleştirdi:
“Oradaki bütün volkanları inceledik, 4-5 farklı volkanda patlama geçmiş dönemde gerçekleşmiş, tsunami gerçekleşmiş ve bunları 7,5’e varan depremler gerçekleşmiş. Ege Denizi’ndeki en büyük risklerden biri diyebiliriz. Santorini patlamasının M.Ö 1700’de olan patlamanın 6 endeksine sahip olduğu düşünülüyor ve zaten en büyük şiddet zaten 8. Burada patlama olduğunda 10-15 kilometreye yayılabiliyor. Birçok yerde bu patlamanın küllerine rastlanıyor, İsrail’de İstanbul’da buna rastlanıyor. Patlamanın olduğu günün ve haftanın meteorolojik olayları bunların nereye gideceğine karar veriyor. Volkanik patlama da o dönemin iklimi çok önemli, örneği rüzgâr Kuzeybatı’ya eserse bize hiçbir şey gelmeyecek ama Doğu’ya eserse bize küller gelecek.”
“Santorini 7,5 ile sarsıldığında biz de sarsılacağız”
Santorini’de gerçekleşecek 7,5 şiddetinde bir depremin İzmir’i de sarsacağını ve yapı stoğuna göre yıkıma yol açabileceğini ifade ederek, “Volkanik patlama da en son depremlerle birlikte kendisine yer bulmuş oldu. Volkanik patlama olursa bu bizi nasıl etkiler, bunu da çalışmalarımıza eklememiz gerekiyor. İzmir’de son bin yıl içinde 6, 7 şiddetini geçen depremler olduğunu görüyoruz. Biraz daha Güney’e baktığımızdaysa daha derin odaklı, biraz daha büyük ölçekli ve 8’i aşan depremler de olmuş. 1389 depremi bize en yakın zamanlardan birisi, yıkıcı bir deprem olmuş ve Gülbahçe fayının çalışmasıyla bu deprem gerçekleşmiş. 1688’de 10 şiddetine varan bir deprem yaşanmış ve can ve mal kaybı gerçeklemiş, 10 bine yakın insanın öldüğünden bahsediliyor. 2005 yılında Sığacık’ta 5,9 şiddetinde deprem gerçekleşmiş, 6 şiddetinde olsaydı can ve mal kaybı olabilirdi. 30 Ekim 70 kilometre uzaklıktaki bir fay kırıldı ama biz can verdik, bu aslında normal bir durum değil. Santorini tarafındaki 7,5 büyüklüğünde bir deprem gerçekleştiğinde benzer bir şiddette sarsılacağız. Biliyorsunuz orada bir tsunami gerçekleşti ve hatırlarsanız bir can kaybımız oldu” dedi.
“Burada yüksek şiddetli bir deprem bekliyoruz”
Santorini’de yüksek şiddetli bir deprem beklediklerini kaydeden Sözbilir, “Santorini adasının kuzeyinde yaşanan depremlerde volkanlara baktığımızda son 1 milyon yıldır farklı zamanlarda farklı şekillerde patlamalar olmuş ve ardından deprem gözlemlenmiş. Yer kabuğunda yaşanan dalma çıkma hareketi devam etikçe depremleri ve volkan patlamaları riski devam edecek. Volkanın altındaki hareketlenme ile onun altında madenler de gelişiyor. Patlama yaşandıktan sonra orada madencilik faaliyetleri görülecek. Orada bütün volkanları inceledik 4-5 volkanda patlama gerçeklemiş on deprem ve tsunami görülmüş. Normalde İzmir’de en yüksek 7 şiddetinde deprem beklenirken burada çok daha yüksek bir deprem bekliyoruz” diye konuştu.
“Herkesin ağzını burnunu kapatacak bir şeye sahip olması gerek”
Olası bir volkanik patlama durumunda olacakları aktaran Sözbilir, “Peki patladığında ne olacak? Hava kirleniyor, yağışlar gerçekleştiğinde doğal olarak bir örtü oluşturuyor, tarıma zarar veriyor. Binaların üzerine geldiğinde köy evleri ağırlıktan dolayı göçebilecek. Dolayısıyla patlama olma olasılığı varsa bu tür önlemleri almamız gerekiyor. Mesela herkesin cebinde ağzını, burnunu kapatacak bir şey olması gerekiyor” ifadelerini kullandı.
