İzmir'in kalbinde, Kemeraltı Çarşısı’nda yer alan Mirkelâmoğlu Hanı, sadece şehrin tarihine tanıklık etmekle kalmayıp, Osmanlı dönemine ait mimari zenginliğiyle de dikkat çekiyor. 18'inci yüzyılın sonlarına tarihlenen bu tarihi yapı, klasik Osmanlı han mimarisinin pek çok özelliğini barındırıyor. Her detayında bir dönem izini taşıyan han, bugün hala şehre katkı sağlamaya devam ediyor.
İzmir Kemeraltı’nda, 914. Sokak’ta yer alan Mirkelâmoğlu Hanı, Osmanlı şehir içi hanlarının tipik bir örneği olarak inşa edilmiştir. Yapım tarihi kesin olarak bilinemese de, mimari yapısı ve çevresindeki diğer hanlarla olan bağlantıları göz önünde bulundurulduğunda, 18'inci yüzyılın sonlarına tarihlenmektedir.
Mimarisi bakımından Mirkelamoğlu Hanı
Han, düzgün kesme taş, kaba yontma taş ve tuğla malzemeleriyle yapılmış ve simetrik olmayan bir plan düzenine sahiptir.
Mirkelâmoğlu Hanı'nın dış cephesi, Osmanlı dönemine ait hanların tipik özelliklerini taşır. Dıştan asimetrik olan yapı, avluya doğru simetrikleşerek düzgün bir düzen elde edilmiştir. Hanın alt katındaki mekânlar, doğrudan avluya açılırken, üst kat ise sütunlarla desteklenen revaklara açılmaktadır. Bu tür bir iç düzen, Osmanlı hanlarının karakteristik özelliklerinden biridir.
Avlunun ortasında yer alan yapılar, tonozlu iç örtüleri ve beşik çatısı ile dikkat çeker. Fevzi Paşa Bulvarı’na bakan cephede alt katta üç dükkân ve üst katta dört pencere bulunmaktadır. Cephedeki taş işçiliği ve tuğla kullanımı ise dikkatlice seçilmiş ve özgün bir görünüm oluşturulmuştur. Ayrıca, cephelerin üst kısmında yer alan yarım daire şeklindeki alınlıklar, yapının ihtişamını daha da artırmaktadır.
Mirkelamoğlu Hanı'ndan detaylar
Hanın doğu cephesinde, avluya bakan kısmında yer alan mermer çeşme, özellikle üzerinde yer alan bezemeleriyle dikkat çeker. Çeşmenin kemerinin tepe noktasındaki çıpa resmi ve etrafındaki detaylı süslemeler, Osmanlı dönemi sanatını yansıtan önemli bir örnektir. Çeşmenin aynasında yer alan kemer detayları ise, ince işçiliği ve zarif motifleriyle öne çıkar.
Hanın iç mekan düzeni
Mirkelâmoğlu Hanı, iki katlı yapısı ile göz doldurur. Üst katta, 21 oda bulunur; bunlardan batıdaki üç oda çapraz tonozla örtülmüşken, diğer odalar revaklara açılmaktadır. Oda kapıları, Bursa kemeri üslubunda tasarlanmıştır. Ayrıca, odaların çoğu manastır tonozlarıyla örtülüdür. İkinci katın zengin yapısı, hanın ne denli önemli bir ticaret ve barınma merkezi olduğuna dair önemli ipuçları verir.
Günümüzde Mirkelamoğlu Hanı
Bugün, Mirkelâmoğlu Hanı, İzmir'in en önemli tarihi yapılarından biri olarak korunmaktadır. Hanın alt katında şu anda kürk imalatçıları, lokantalar ve çay ocakları yer almakta olup, yapının tarihi dokusu ve ticaret fonksiyonu hâlâ devam etmektedir.
Mirkelâmoğlu Hanı, İzmir’in tarihi dokusunu yaşatan önemli bir kültürel miras olarak, şehre gelen turistler ve İzmir halkı için keşfedilmesi gereken değerli bir noktadır. Hem mimari hem de tarihi açıdan büyük bir öneme sahip olan bu yapı, Osmanlı dönemi şehir içi hanlarının özgün örneklerinden biridir.
Mirkelamoğlu Hanı'na nasıl gidilir?
İzmir'in Konak ilçesinde bulunan, Fevzipaşa Bulvarı'nda yer alan Mirkelamoğlu Hanı'na ulaşmak için çeşitli seçenekler bulunuyor. Bölgeye ulaşmak için ESHOT otobüsleri kullanılabiliyor. Mirkelamoğlu Hanı'nın yakınından geçen ESHOT hatları şu şekilde:
18- YEŞİLYURT - KONAK
19- ŞEHİTLER - KONAK
20- KOOPERATİF EVLERİ - KONAK
811- ENGELLİLER MERKEZİ - MONTRÖ
470- TINAZTEPE - LOZAN MEYDANI
680- BOZYAKA - LOZAN MEYDANI
681- F.ALTAY - LOZAN MEYDANI
691- GAZİEMİR - LOZAN MEYDAN
23- UZUNDERE - KONAK
İzmir Metrosu ile bölgeye ulaşım sağlamak isteyen ziyaretçiler, Çankaya durağında inerek kısa bir yürüyüşün ardından Mirkelamoğlu Hanı'nı görebilirler.
