Türk Dil Kurumu (TDK), Türkçe Sözlük'ün 12. baskısını yayımlayarak bazı kelimelerin yazımında değişikliğe gitmişti. Güncellenen baskıya göre, halk arasında "kayyum" olarak bilinen kelimenin doğru yazımı artık "kayyım" şeklinde olmuştur. İşte detaylarıyla Kayyım ne demek? Kayyım ve kayyum aynı şey mi?
Kayyım ne demek?
Türk Dil Kurumu’nun (TDK) tanımına göre, "kayyım" yasalar tarafından belirlenen bazı durumlarda, başkasına ait görevleri yerine getirmek veya bir malı idare etmek için atanan kişilere denir. Kamu görevlisi sayılan kayyımlar, genellikle bulundukları birimin en yetkili mal memuru konumundadır. İllerde defterdar, ilçelerde ise mal müdürü olarak görev yaparlar.
TDK’nin açıklamasına göre, Arapça kökenli bir kelime olan "kayyım" terimi tarihsel olarak iki farklı anlam taşımaktadır. Eski kullanımıyla "cami hademesi" anlamını barındıran kelime, hukuk terminolojisinde ise "belli bir malı yönetmek veya belirli bir işi yapmak üzere görevlendirilen kimse" anlamında kullanılmaktadır. Bu noktada "kayyım" idare eden sıfatını karşılarken, "kayyum" ise Allah’ın 99 isminden biri olarak bilinir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’na göre, belediye başkanlığının boşalması durumunda yapılacak işlemler düzenlenmiştir. Kanunun 45. maddesine göre, belediye başkanı veya başkan vekili, belediye meclisi tarafından seçilir. Ancak kanunun 46. maddesi, başkanın belirlenemediği durumlarda devreye girerek, büyükşehir ve il belediyelerinde İçişleri Bakanı tarafından, diğer belediyelerde ise vali tarafından seçim yapmaya yetkili birinin görevlendirileceğini ifade eder. 2016 yılında yayımlanan 674 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile Belediye Kanunu’na eklenen hükümler doğrultusunda, terörle ilişkili görevden almalar nedeniyle boşalan belediye başkanlıkları, doğrudan 46. maddeye göre doldurulacaktır.
Kayyım ve kayyum aynı şey mi?
Türk Dil Kurumu (TDK), Arapça kökenli "kayyum" kelimesinin yazımını güncelleyerek doğru yazımının "kayyım" olduğunu aktarır. TDK'nin açıklamasına göre, Arapça aslında "kayyim" şeklinde yazılan kelimenin Türkçede ikinci hecesinde "ı" sesi bulunması gerekmekte. Dolayısıyla, u harfi yerine "ı" harfi kullanılarak "kayyım" yazımı tercih edilmelidir.
TDK, "kayyım" teriminin özellikle hukuk alanında kullanılan bir kavram olduğunu vurguluyor. Kelime, bir malı yönetmek veya belirli bir işi yapmak üzere görevlendirilen kişi anlamına geliyor ve hukuki bağlamda bu şekilde tanımlanıyor. Eskiden kayyum olarak kullanılan kelime güncel haliyle kayyım olarak karşımıza çıkıyor ve aynı anlamı taşıyor.
