Günümüz teknolojisinin günlük hayatın vazgeçilmez bir parçası haline gelmesi, insan psikolojisinde yeni sorunları da beraberinde getiriyor. Doç. Dr. Oya Mortan Sevi, teknolojinin bireyler üzerindeki etkilerini ve bu etkilerle başa çıkma yollarını açıkladı.
Teknoloji ve psikolojik sorunlar
Doç. Dr. Oya Mortan Sevi, teknolojinin aşırı kullanımının bireylerde Nomofobi, Netlessfobi, FoMO, Siberkondri ve Hikikomori gibi yeni psikolojik durumlara yol açtığını belirtti.
Nomofobi nedir?
Akıllı cihazlardan yoksun kalma korkusudur.
Netlessfobi nedir?
İnternetsiz kalma korkusudur.
FoMO nedir?
Gelişmeleri kaçırma korkusudur.
Siberkondri nedir?
Sağlıkla ilgili bilgileri internetten arama bağımlılığıdır.
Hikikomori nedir?
Bireylerin toplumdan tamamen izole bir yaşam sürmesine denir.
Bu durumların, bireylerin toplumdan kopmasına ve yalnızlık hissinin artmasına neden olduğunu vurgulayan Sevi, bu psikolojik sorunların teknoloji kullanımına bağlı olarak daha da yaygınlaştığını belirtti.
Sosyal medyanın beyne etkisi
Dijital dünyanın bireyleri nasıl etkilediğine dikkat çeken Sevi, sosyal medyanın beyin üzerindeki ödül sistemini tetiklediğini söyledi. Beğenilme ve onay alma ihtiyacının, bireyleri daha fazla içerik tüketmeye ve üretmeye ittiğini belirtti. Sevi, bu tür davranışların yoğun stres, düşük baş etme gücü ve haz arayışı gibi faktörlerle birleşerek bireylerde işlevsellik kaybına yol açtığını ifade etti.
Sevi, geçmişte yürüttüğü araştırmada, yalnızlık ve utangaçlık hissi yüksek olan bireylerin problematik internet kullanımına daha yatkın olduğunu söyledi. Sosyal destek eksikliği ve yaşam tatmininin düşük olmasının da bu davranışı tetiklediğini ekledi.
JOMO nedir?
Sevi, JOMO (Joy of Missing Out) kavramını, internet ve sosyal medya olmadan geçirilen zamandan keyif alma ve gelişmeleri kaçırmaktan rahatsız olmama durumu olarak tanımladı. JOMO'nun, teknoloji kaynaklı sorunlara çözüm sunabileceğini vurguladı.
Teknolojinin kontrollü kullanımının önemine dikkat çeken Sevi, bireylerin ve toplumun sağlıklı sınırlar oluşturması gerektiğini belirterek çözüm önerileri sundu.
- Teknolojiyi yalnızca gerektiği kadar kullanmak.
- Kitap okumak, müzik dinlemek ve spor yapmak gibi alternatif aktivitelere yönelmek.
- Çocukları ekran yerine sanat ve sporla tanıştırmak.
- Sosyal iletişimi güçlendirmek ve doğrudan iletişim kurmak.
