Tükenmişlik sendromu, modern yaşamın getirdiği stres ve yoğun sorumluluklar nedeniyle giderek daha fazla kişiyi etkiliyor.
Tükenmişlik sendromu depresyonla karışabiliyor
Tükenmişlik sendromu yaşayan bireyler umutsuzluk, çaresizlik ve boşluk duyguları yaşayarak çevrelerine karşı ilgisizleşiyor. Depresyon ve anksiyete ile benzer belirtiler gösteren sendromun teşhisi zaman zaman güçleşebiliyor.
Tükenmişlik sendromunun belirtileri nelerdir?
- Tükenmişlik sendromunun belirtileri duygusal, fiziksel, zihinsel ve davranışsal olarak dört grupta toplanıyor:
- Duygusal belirtiler: Huzursuzluk, umutsuzluk, özsaygı ve özgüven azalması, sinirlilik, değersizlik hissi, çevreye yabancılaşma.
- Fiziksel belirtiler: Kalp çarpıntısı, sindirim sorunları, uyku problemleri, enerji düşüklüğü, yorgunluk.
- Zihinsel belirtiler: Dikkat eksikliği, unutkanlık, kararsızlık, odaklanma problemleri, dalgınlık, plansızlık.
- Davranışsal belirtiler: Sigara ve alkol kullanımında artış, düzensiz beslenme, kaza riskinde artış, kişiler arası ilişkilerde mesafeli duruşlar.
Tükenmişlik sendromu nasıl oluşuyor?
Sendromun oluşumunda rol çatışması, rol belirsizliği ve aşırı yüklenme önemli faktörler arasında yer alıyor. Kişi, birbirine çakışan sorumluluklar arasında denge kuramayıp her alanda mükemmel olmayı hedeflediğinde tükenme noktasına gelebiliyor.
Risk grupları kimlerden oluşuyor?
Tükenmişlik sendromu sadece çalışan bireylerde değil, ev hanımlarında da görülebiliyor. Sorumluluk duygusu yüksek, hayır diyemeyen, mükemmeliyetçi ve fedakâr kişilerde risk daha fazla bulunuyor.
Tükenmişlik sendromu nasıl önlenebilir?
Uzmanlar, iş ve özel hayat arasında net sınırlar çizilmesi, hayır diyebilme becerisinin geliştirilmesi ve fiziksel sağlığa dikkat edilmesi gerektiğini vurguluyor. Destekleyici iş ortamları ve açık iletişim de koruyucu faktörler arasında gösteriliyor. Tükenmişlik sendromu yaşayan bireylerin profesyonel yardım alması büyük önem taşıyor. Psikolojik danışmanlık ve psikoterapi süreçlerinde bireyin yaşadığı sorunlar analiz edilerek çözüm yolları geliştiriliyor. Uzman desteği alınması, iyileşme sürecini hızlandırıyor.