Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yaptığı derlemeye göre, takvim etkilerinden arındırılmış ham petrol ve doğal gaz çıkarımını gösteren ve geçen yılın haziran ayında 115,7 olarak hesaplanan endeks, haziranda 147,8 olarak kayıtlara geçti.
Ham petrol ve doğal gaz çıkarma işlemlerine hız veren Türkiye'de Ocak 2005'te 69,6 olarak hesaplanan endeks, 2021'e kadar ortalama 75 civarında seyretti.
Karadeniz'deki Sakarya Gaz Sahası'nda 2020'de ülkenin en büyük doğal gaz keşfinin yapılmasının ardından, aynı yıl aralıkta 99,4 seviyesine yükselen endeks, mayıs 2021'de ilk kez 100 barajını aştı.
Söz konusu endeks, Şırnak'ın Gabar Dağı bölgesinde ham petrol keşfinin gerçekleştirildiği Aralık 2022'de 112,9, geçen yılın son ayında ise 97,5 olarak hesaplandı. Bu yıl martta 146,1'e yükselerek yıllık bazda yüzde 32,2 ile en fazla artışın kaydedildiği endekste, haziranda 147,8 ile rekor seviyeye ulaşıldı.
Aynı dönemde arındırılmamış endeks de 147,7 ile en yüksek seviyesini gördü.
Türkiye, petrol ve doğal gaz aramalarını sürdürecek
Petrol ve Doğal Gaz Platformu Derneği (PETFORM) Yönetim Kurulu Başkanı Aziz Camcı, AA muhabirine, söz konusu artışın temelinin 2017'de Türkiye'nin ilk milli sondaj gemisi Fatih'in Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) envanterine katılmasıyla atıldığını söyledi.
Camcı, Fatih sondaj gemisinin 21 Ağustos 2020'de Sakarya Gaz Sahası'nda Türkiye'nin en büyük doğal gaz rezervini keşfetmesinin ardından rekor nitelikte üretim artışlarının kaydedildiğini ifade ederek, şöyle konuştu:
"Keşfin gerçekleştirildiği yıl Türkiye'nin toplam doğal gaz üretimi 440 milyon metreküp civarındayken, sahanın üretime alınmasının ardından bugün yalnızca Sakarya Gaz Sahası'ndan günde 5,5 milyon metreküp doğal gaz üretilmeye başlandı. Bu, 2,4 milyon hanenin ihtiyacının Sakarya Gaz Sahası'ndaki üretimden karşılandığı anlamına geliyor."
Sakarya Gaz Sahası'ndaki gaz üretiminde kullanılacak yüzer gaz işletme platformu gemisinin ekim gibi Türkiye'de olmasının beklendiğini anımsatan Camcı, geminin faaliyete başladığında 5 milyon haneye yetecek kadar doğal gaz üretebileceğini söyledi. Camcı, 2022'de Şırnak'ın Gabar Dağı bölgesinde gerçekleştirilen ham petrol keşfinin yüksek kalitesi ve yaklaşık 150 milyon varillik büyüklüğüyle aynı yıl karalarda keşfedilen en büyük 10 petrol rezervi arasında yer aldığını belirterek, bu yıl haziranda sadece Gabar'daki günlük ham petrol üretiminin 45 bin varile ulaştığını aktardı. Gabar'da günlük 100 bin varil üretimin hedeflendiğine dikkati çeken Camcı, "Böylelikle, Türkiye'de toplamda 200 bin varilin üzerinde günlük üretime ulaşılması ana hedeflerimizden. Bu seviyeye kamu/özel ayrımı yapılmaksızın tüm yatırımcıların katkılarıyla ulaşılacak." diye konuştu.
Camcı, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Şırnak dışında da potansiyeli yüksek arama faaliyetlerinin devam ettiğini anlatarak, "Türkiye'nin petrol tüketiminin günlük yaklaşık 1 milyon varil olduğu göz önünde bulundurulduğunda bahsedilen hedeflere ulaşıldığında yalnızca Gabar petrolünün tüketimin yüzde 10'unu, toplam petrol üretiminin de tüketimin yüzde 20'sini karşılayabileceği düşünülüyor." ifadelerini kullandı.
Akdeniz’de aktif olunacak
Petrol ve doğal gaz arama faaliyetlerinin hız kazanacağını vurgulayan Camcı, şöyle devam etti:
"Abdülhamid Han sondaj gemisinin Karadeniz'de petrol ve doğal gaz aramaya başlayacak olması, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz'de tespit edilen petrol ve doğal gaz lokasyonlarının bulunması ve Akdeniz'de aktif olunmaya devam edilecek olması Türkiye'de petrol ve doğal gaz aramacılığına kararlılıkla devam edileceği anlamına geliyor. Petrol ve doğal gaz üretiminde yakaladığımız artış ivmesi daha da hızlanacak ve enerjide dışa bağımlılığımız azalacak."
Camcı, Türkiye'nin petrol ve doğal gaz çıkarım endeksini daha fazla artırmasının mümkün olduğunu belirterek, "Son dönemde milli kuruluşumuz TPAO önderliğinde yakaladığımız üretim artışı mevcut yatırımcılar ve doğrudan yabancı yatırımcılar için de bir fırsat doğurmaktadır. Yerli ve yabancı ayrımı yapılmaksızın yatırımcıların ülkemize ilgisi artmakta ve milli kuruluşumuzun yanında özel sektörün de arama-üretim faaliyetlerinde daha fazla yer alması gerekmektedir." diye konuştu.
Dünyanın her yerinde yeni keşiflerin yeni yatırımları beraberinde getirdiğine işaret eden Camcı, "Ülkemizde, denizlerde ve karalarda potansiyele sahip birçok alan bulunuyor. Mevcut kapasitemizi, iş gücü, ekipman ve teknolojik anlamda geliştirerek yeni keşiflere yönelmeliyiz." dedi.