Dünyaca ünlü Hollandalı pandomim sanatçısı ve savaş karşıtı aktivist Rene Kres, uzun süredir mücadele ettiği sağlık sorunları nedeniyle 21 Mart’ta, Nevruz Bayramı’na denk gelen bir günde, 82 yaşında Amsterdam’da hayatını kaybetti.
Kızı Sheila Kres, babasının ardından şu duygusal mesajı paylaştı:
"Bu sabah erken saatlerde babamı kaybettik. Huzurlu bir şekilde ayrıldı. Son günlerinde hep minnettar ve sevgi doluydu. Bir kere bile şikayet etmedi. 'Kalbinizde sevgiyi ve barışı taşımaya devam edin' diyor. Işıklarda uyusun, hep kalbimizde."
Anadolu’yu sanatla tanıştıran adam
Rene Kres, sanatı Anadolu'nun köylerine taşımayı başaran bir sanatçıydı. 1995-2018 yılları arasında Bornova Belediyesi’nin Amsterdam ile kurduğu kültür köprüsünde önemli bir rol üstlenen Kres, tiyatro atölyeleri düzenleyerek Anadolu’nun çeşitli köylerinde sanatını sergiledi. Karaburun Kavimler Kapısı Tiyatro Atölyesi’nde sahnelediği oyunlarla, birçok kişinin tiyatro ile tanışmasını sağladı ve kültürel etkileşimin önemini vurguladı.
Bu kültürel iş birliğinin temelleri, Bornova Belediyesi Şehir Tiyatrosu ve Hollanda’da yaşayan Türk tiyatro sanatçıları Şıh Ali Yalçıner, Zeynel Abidin Fidan ve K. Rafet Gücoğlu’nun girişimleriyle atıldı. Zamanla uluslararası festivallere dönüşen bu ilişki, Bornovalılara farklı kültürleri tanıma fırsatı sundu.
Türkiye dostu bir aile
Kres'in sanatı kadar, ailesinin Türkiye ile kurduğu güçlü bağlar da dikkat çekici. Kızı Sheila Kres, Amsterdam Sentrum Geert Groote College Lisesi'nde öğrenim gördüğü yıllarda, Türkçe’yi seçmeli ders olarak kabul ettirmeyi başarmıştır. Bu adım, Avrupa Birliği’nde bir okulda Türkçe’nin ilk kez resmi seçmeli ders olarak okutulmasını sağlamıştır.
Don Kişot Baba, Don Kişot Kızı
Sanatını dünya barışının bir aracı olarak gören Rene Kres, kendini “Profeet-Dwaas” (Peygamber-Çılgın) olarak tanımlıyordu. Pandomimi, evrensel bir dil olarak kullanarak kültürler arasında köprüler kurdu. Sheila Kres de babasının izinden giderek, farklı kültürler arasında iletişim sağlayan bir mücadele verdi.
