Patlıcan, bilimsel adıyla Solanum melongena, Solanaceae familyasına ait olup, ılık iklimlerde tek yıllık, tropik iklimlerde ise küçük bir ağaç şeklinde büyüyen çok yıllık bir kültür bitkisidir. Patlıcanın ilk yetiştiriciliği MÖ 5. yüzyılda Hindistan'da gerçekleştirilmiştir. Bu tarihten sonra Afrika'ya, sonra Doğu Akdeniz'e ve Avrupa'ya getirilmiştir. Avrupa'ya getirilmesi 16. yüzyılda İspanyollar tarafından gerçekleştirilmiştir.
Avrupa'ya ilk getirilişinde süs bitkisi olarak kullanılan patlıcan, dünyada üretilen yaş sebzeler arasında 6. sırada yer almaktadır. İçeriğinde düşük nikotin barındırır. Tropik bölgelerde çok yıllık bitki özelliği gösterirken bu kuşağın dışındaki iklim kuşaklarında bir yıllıktır.
Mutfağın vazgeçilmezlerinden biri olan patlıcanla çok lezzetli yemekler de yapılabilmektedir.
İşte patlıcanla yapabileceğiniz birkaç yemek tarifi
Patlıcan Musakka:
Malzemeler:
-2 adet büyük patlıcan
-500 gram kıyma
-1 adet soğan
-3 diş sarımsak
-2 yemek kaşığı domates salçası
-2 yemek kaşığı sıvı yağ
-Tuz, karabiber, pul biber
-Beşamel sos için: 2 yemek kaşığı tereyağı, 2 yemek kaşığı un, 2 su bardağı süt
Tarif:
-Patlıcanları alacalı dilimler halinde kesin ve tuzlu suda bekletin.
- Kıymayı sıvı yağla kavurun, ince doğranmış soğanı ve sarımsağı ekleyin.
-Domates salçasını da ekleyip karıştırın ve baharatları ilave edin.
-Patlıcanları sıkarak suyunu çıkarın ve kızgın yağda hafifçe kızartın.
-Fırın kabına önce patlıcanları, sonra kıymalı harcı dizin.
-Üzerine beşamel sosu dökün ve önceden ısıtılmış 180 derece fırında kızarana kadar pişirin.
Patlıcan Kızartma:
Malzemeler:
- 2-3 adet patlıcan
- Tuz
-Sıvı yağ
Tarif:
-Patlıcanları alacalı dilimler halinde kesin.
-Dilimleri tuzlu suya koyarak acısını çıkarın ve suyunu süzün.
-Sıvı yağda patlıcan dilimlerini kızartın, fazla yağını kağıt havluyla alın.
-Sıcak servis yapın.
İmam Bayıldı
Malzemeler:
-4 adet patlıcan
-2 adet domates
-2 adet yeşil biber
-2 adet soğan
-3 diş sarımsak
-Zeytinyağı
-Tuz, karabiber, pul biber
Tarif:
-Patlıcanları alacalı dilimler halinde kesip tuzlu suda bekletin.
-İç harcı için soğanı ve sarımsağı doğrayın, biberleri ve domatesleri küp şeklinde kesin.
-Sıvı yağda soğanı ve sarımsağı kavurun, ardından biberleri ekleyin.
-Domatesleri de ekleyip baharatlarını ilave edin ve karıştırın.
-Patlıcanları sıkarak suyunu çıkarın, sonra kızgın yağda hafifçe kızartın.
-Patlıcanları açılan yüzeyleri üst üste gelmeyecek şekilde açın ve iç harcı paylaştırın.
-İmam bayıldıları fırın kabına dizin, üzerlerine biraz zeytinyağı gezdirin.
-Önceden ısıtılmış 180 derece fırında patlıcanlar yumuşayıncaya kadar pişirin.
Patlıcanlı Lazanya:
Malzemeler:
-2 adet patlıcan
-250 gram kıyma
-1 adet soğan
-2 diş sarımsak
- 1 su bardağı rendelenmiş kaşar peyniri
-1 su bardağı beşamel sos
-1 su bardağı domates sosu
- Lasagna yaprakları
-Tuz, karabiber, pul biber
Tarif:
-Patlıcanları alacalı dilimler halinde kesip tuzlu suda bekletin.
-Kıymayı sıvı yağla kavurun, ince doğranmış soğanı ve sarımsağı ekleyin.
-Domates sosunu ilave edip baharatlarını ekleyin.
-Patlıcanları sıkarak suyunu çıkarın ve kızgın yağda hafifçe kızartın.
-Beşamel sos ve domates sosu karıştırarak sos hazırlayın.
-Bir fırın kabının tabanına biraz sos dökün, ardından lasagna yaprakları, patlıcan dilimleri, kıymalı harç, kaşar peyniri sırasıyla ekleyin. Bu katları tekrarlayarak devam edin.
-En üst kata beşamel sos ve kaşar peyniri serpiştirin.
-Önceden ısıtılmış 180 derece fırında üzeri kızarana kadar pişirin.
Patlıcanın faydaları neler?
-Patlıcan, hücreleri hasarlara karşı korumaya yardımcı olan A ve C vitaminleri gibi antioksidanlar içermektedir. Patlıcanın kalp sağlığına, kan şekeri kontrolüne ve göz sağlığına birçok faydası bulunur.
-Patlıcan, dengeli beslenmede önemli olan lif içermektedir. Lif, gastrointestinal ve bağırsak düzeni için oldukça faydalıdır. Aynı zamanda lif, gıdaların emilimini ve besinlerin işlenmesini, sindirilmesini sağlayan mide sularının salgılanmasında etkilidir. Yetişkin bir kişi, her gün yaklaşık 25 ila 38 gr lif tüketmelidir. Bir kase çiğ patlıcan günlük lif ihtiyacınızın yaklaşık %10'unu karşılamaktadır.
-Patlıcan, birçok meyveye renk veren fenolik bileşikler içermektedir. Bu bileşikler, kemik sağlığını güçlendiren mineral yoğunluğu ile bağlantılı olmaktadır. Aynı zamanda patlıcan, osteoporoza etki eden demir ve kalsiyum içerir.
-Demir eksikliği, anemi olarak kendini gösterebilir bu da sağlık için tehlikelidir. Anemi, yorgunluk, halsizlik, depresyon, baş ağrısı olarak ortaya çıkabilir. Bu sebeple demir içeren besinler tüketmek kansızlıkla mücadele etmeden önemli olmaktadır. Patlıcan içeriğindeki demir sayesinde anemiyi önlemede etkin bir rol oynar. Kırmızı kan hücrelerinin diğer önemli bileşeni olan ve bakır açsısından zengin olan patlıcan tüketilmesi anemi riskini azaltarak yorgunluk hissi yerine enerji sağlayabilmektedir.
-Patlıcan, lif içerdiğinden kötü LDL kolesterolün varlığını azaltarak, iyi HDL kolesterol alımını teşvik eder. LDL kolesterol seviyesini azaltmak, kalp krizi, felç riskini azaltabilir. Aynı zamanda patlıcanda bulunan bioflavonoidler, kan basıncını düşürebilir. Bu durum kardiyovasküler sistem üzerindeki baskıyı ve stresi azaltarak, kalp sağlığını iyileştirir.
