Orçun BULDAÇ- Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Denizli Milletvekili Şeref Arpacı, tekstil sektörünün yaşadığı problemleri TBMM gündemine taşıdı. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ve Ticaret Bakanı Ömer Bolat’a soru önergesi yönelten Arpacı, hazır giyim ve tekstil sektöründeki daralmanın sebeplerinin araştırılması ve önlenmesine ilişkin bakanlıkların bir çalışma yürütüp yürütmediğini sordu.
CHP’li Arpacı'nın yöneltmiş olduğu soru önergesinde şu ifadeler yer aldı:
Tekstil Türkiye'nin başlıca ihracat kalemidir
Tekstil sektörü, Türkiye ekonomisinin en önemli unsurlarından biridir. Uzun yıllardır ülke ekonomisine katkıda bulunan bu sektör; istihdam sağlaması, ihracat kapasitesi ve yerli üretim gücüyle öne çıkmaktadır. Pek çok insana iş olanağı sunan sektör, özellikle kadın istihdamında büyük bir rol oynamaktadır. Ayrıca, ihracat gelirleri sayesinde Türkiye'nin dış ticaret dengesine de olumlu bir etkide bulunmaktadır. Tekstil ürünleri, Türkiye'nin başlıca ihracat kalemlerinden biridir ve ülke ekonomisine döviz kazandırmaktadır.
İstihdam kaybı yaşandı, şirketler kapandı veya küçüldü
Ancak; Türkiye için önemli sektörlerden biri olan tekstil ve hazır giyim, son yıllarda üretim ve ihracat açısından gerileme yaşamaktadır. Bu durumun başlıca sebepleri arasında; enflasyona kıyasla düşük kalan döviz kuru, artan enerji ve işçilik maliyetleri, dünya genelindeki ekonomik durgunluk, bunun sonucunda azalan tüketici talebi ve Çin gibi güçlü rakiplerin giderek öne çıkması yer almaktadır. Öte yandan son dönemde Türkiye’den tekstil üreticilerinin, yüksek kur ve Mısır’daki işçilik ve diğer maliyetlerin düşüklüğünden dolayı yatırımlarını Mısır’a taşıdığı gözlenmektedir. İçinde bulunduğumuz koşullarda tekstil sektöründe 300 bine yakın istihdam kaybı yaşandığı, 2 bin civarında şirketin kapandığı veya küçüldüğü belirtilmektedir.
Üretimde en sert gerileme tekstile ait
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI raporuna göre; ağustos ayında, iki yıldan biraz uzun bir süredir ilk kez, takip edilen on sektörün tamamında üretim daralması yaşanmıştır. Üretimde en sert gerileme tekstil ürünlerinde kaydedilmiştir.Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, tekstil ve hammaddeleri ihracatı Temmuz 2024'te geçen yılın aynı ayına göre yüzde 15,1 oranında artarak 798,9 milyon dolara yükselmiştir. Sektörün Ocak – Temmuz dönemini kapsayan yılın ilk 7 aylık ihracatı ise yüzde 1,4 gerileyerek 5 milyar 418 milyon dolara düşmüştür. Son 12 aylık ihracat da yüzde 3,6'lık artış kaydederek 9 milyar 473 milyon dolara ulaşmıştır. TİM'in sektörel bazda ihracat rakamları incelendiğinde, Türkiye ekonomisini domine eden sektörler arasında ilk sıralarda yer alan hazır giyim ve konfeksiyon ihracatı da geçen ay yüzde 7,3 artışla 1 milyar 662 milyon dolara çıkmıştır. Sektörün yılın ilk 7 ayında gerçekleştirdiği ihracat da yüzde 10,2 oranında azalarak 10 milyar 360 milyon dolara inmiştir. Geriye dönük 12 aylık sektör ihracatı ise yüzde 11,1 oranında düşerek, 18 milyar 69 milyon dolara gerilemiştir.
Teşvik ve destek paketi çalışmanız var mı?
CHP’li Arpacı, soru önergesinde Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ve Ticaret Bakanı Ömer Bolat’a şunları sordu:
1. Hazır giyim ve tekstil sektöründeki daralmanın sebeplerinin araştırılması ve önlenmesi hakkında Bakanlığınızın herhangi bir çalışması var mıdır? Varsa hangi aşamadadır?
2. Bakanlığınız sektördeki yüksek girdi maliyetlerine karşı üreticileri rahatlatacak teşvik veya destek paketi çalışması var mıdır? Varsa hangi aşamadadır?
3. Bakanlığınız hazır giyim ve tekstil sektörünün ihracattaki payının artırılması için hangi çalışmaları yapmaktadır?
4. Bakanlığınız sektörün küresel rekabetçiliğini korumak için hangi çalışmaları yapmaktadır?
5. Bakanlığınızın sektöre yönelik yatırımcı ve müşterilerin rakip ülkelere yönelmesini önleyici bir çalışması var mıdır? Varsa hangi aşamadadır?
6. Son beş yılda, yıllara göre, kapanan hazır giyim, tekstil ve konfeksiyon üretim tesislerinin sayısı kaçtır? İllere göre bu sayı nedir?
7. Son beş yılda kapanan firmalar nedeniyle işsiz kalan kişi sayısı nedir?
8. Bakanlığınızın sektördeki üretim ve istihdamı artırmaya yönelik çalışmaları var mıdır? Varsa hangi aşamadadır?
9. Bakanlığınız, sektördeki rekabeti engelleyen finansal sorunların giderilmesine yönelik hangi çalışmaları yapmaktadır?