CHP Konak İlçe Başkanı Ozan Ali İlgazi, toplantıda yaptığı konuşmada, ÇEDES’in laik ve bilimsel eğitim sistemine zarar verdiğini belirtti. Projenin dini referanslı bir eğitim anlayışını yaygınlaştırmayı amaçladığını ifade eden İlgazi, “Bu projeye karşı mücadelemiz sürecek. 19 Aralık’ta Bornova’da düzenlenecek nöbet eylemine tüm üyelerimizi davet ediyoruz” dedi.
Eğitim-İş Konak Şubesi Başkanı Recep Kılıç, ÇEDES’in anayasanın 42. ve 128. maddelerine aykırı olduğunu belirterek, hukuki süreç başlattıklarını duyurdu. Başkan Recep Kılıç, ÇEDES projesine yönelik değerlendirmelerde bulundu. Proje kapsamında, öğrencilere okul dışında cami, mezarlık gibi mekanlara yönelik ziyaretler düzenlenebildiğini belirten Kılıç, bunun velilerin iznine bağlı bir uygulama olduğunu ifade etti. Ancak velilerden izin alınmadan öğrencilerin bu tür etkinliklere dahil edilemeyeceğini ve hukuki olarak ders saatlerinden çıkarılamayacaklarını vurguladı.
"ÇEDES projesi Anayasa’ya aykırı"
Kılıç, “ÇEDES projesi, Anayasa’nın 42. ve 128. maddelerine açıkça aykırıdır. Anayasa’nın 42. maddesi, eğitim hakkını belirli bir kesimin ideolojisine göre sınırlandırmayı yasaklar. 128. madde ise kamu kurumlarında sadece alanında uzman kişiler tarafından eğitimin verilmesini öngörür. Bu bağlamda, sendika olarak projeye karşı dava açtık ve hukuki süreci başlattık” dedi. Ayrıca, velilere proje kapsamındaki etkinliklere izin vermemeleri konusunda çağrıda bulundu ve bu sürecin sivil toplum kuruluşları ve siyasi partiler tarafından takip edilmesi gerektiğini belirtti.
"Bu proje eğitimde fırsat eşitliğini ihlal ediyor"
Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği (ÇYDD) İzmir Şube Yönetim Kurulu Üyesi Aslı Tamturk, Çevreme Duyarlıyım ve Değerlerime Sahip Çıkıyorum (ÇEDES) Projesi’nin eğitimi laiklik ve bilimsel temellerden uzaklaştırdığını ifade ederek, projeye yönelik eleştirilerini dile getirdi. Tamturk, ÇYDD’nin Genel Merkez öncülüğünde ve Laik Bilimsel Eğitim Platformu (LABEP) çatısı altında bileşenleriyle birlikte hareket ettiğini vurguladı. “ÇEDES Projesi, anayasal laiklik ilkesine ve pedagojik bilime aykırıdır. Eğitim sistemini dini esaslara göre şekillendirme girişimi, çocuklarımızın üstün yararını ve eğitimde fırsat eşitliğini ihlal etmektedir” diyen Tamturk, ÇYDD Genel Merkezinin sürecin yakından takipçisi olduğunu ve yerelde şubelerin, LABEP bileşenleriyle ortak çalışmalar yürüttüğünü belirtti.
Tamtürk, LABEP’in bir kurucu bileşeni olarak, eğitimin dinselleştirilmesine karşı ortak bir duruş sergilediklerini ifade etti: “Genel Merkezimizin öncülüğünde, LABEP çatısı altında eğitim sendikaları, demokratik kitle örgütleri ve Baroların Çocuk Hakları Merkezi’nden avukatlarla birlikte sahada çalışmalarımızı sürdürüyoruz. İzmir Şubesi olarak, İzmir Barosu Çocuk Hakları Merkezi avukatları ve diğer bileşenlerimizle bugüne kadar 1000’e yakın veliyle okul çevrelerinde ve mahallelerde bir araya geldik. Velilere çocuklarının eğitim başta olmak üzere tüm haklarını anlattık, sorunlarını dinledik ve birlikte çözümler geliştirdik. Bu çalışmaları kararlılıkla sürdüreceğiz.”
Çocuk Hakları Merkezi Temsilcisi Avukat Damla Arayıcı ise projede pedagojik eğitimi olmayan kişilerce düzenlenen etkinliklerin çocukların psikolojik travma yaşamasına yol açtığını vurguladı. Avukat Damla Arayıcı, ÇEDES projesinin çocuklar üzerindeki etkilerini değerlendirerek önemli açıklamalarda bulundu. Çocuğun üstün yararının bir anayasal ilke olduğunu vurgulayan Arayıcı, bu kavramın çocuğun fiziksel, psikolojik, zihinsel ve sosyal açıdan sağlıklı bir şekilde yetiştirilmesini içerdiğini belirtti. Ancak ÇEDES kapsamında yapılan etkinliklerin, pedagojik eğitim almamış ve alanda uzmanlaşmamış kişiler tarafından gerçekleştirildiğine dikkat çekti. “Fiziksel zorbalık olmasa da, çocuklar bu etkinliklerde psikolojik travmalar yaşayabiliyor” diyen Arayıcı, bu durumun çocuğun üstün yararına aykırı olduğunu ifade etti.
Çocuk Hakları Merkezi’ne, velilerden ve öğretmenlerden bu yönde pek çok başvuru aldıklarını belirten Arayıcı, özellikle çocukların pedagojik olmayan uygulamalarla karşı karşıya kaldığını söyledi. Örnek olarak, bir okulda Kâbe maketi inşa edilip şeytan taşlama etkinliği düzenlenmesini ve bunun sonucunda velilerden gelen şikayetler sayesinde durumun ortaya çıkmasını aktardı. Ayrıca, bazı okullarda protokoller aracılığıyla dernek temsilciliklerinin açıldığını tespit ettiklerini ve bu durumun anayasa ve hukuka aykırı olduğunu belirtti.
Arayıcı, çocukların din, dil, ırk ayrımı gözetilmeksizin eğitim hakkına sahip olması gerektiğini vurgulayarak, ÇEDES projesiyle bu hakkın ihlal edildiği yönünde davalar açıldığını ve sürecin takip edildiğini söyledi. Çocuklarla ilgili herhangi bir hak ihlali durumunda başvuru yapılması için, “0232 400 00 04” numaralı iletişim hattından Çocuk Hakları Merkezi’ne ulaşılabileceğini de ekledi. Toplantıda, projenin pilot bölgelerden biri olan İzmir’de halkın tepkisinin ölçülmek istendiği ve bu tarz uygulamaların hukuka aykırı olduğu dile getirildi. ÇEDES’e karşı kamuoyunun bilinçlendirilmesi ve dayanışmanın artırılması için çağrı yapıldı.
