Halk arasında “höbelen” ya da “döbelen” adıyla da bilinen kuzugöbeği mantarı, ilkbahar aylarında doğanın bereketli yüzünü gösteren en özel mantar türlerinden biri. Bilimsel adı Morchella esculenta olan bu mantar, hem besin değeriyle hem de lezzetiyle dünyanın dört bir yanında mutfaklarda kendine yer buluyor. Türkiye’de özellikle Ege, Akdeniz ve Karadeniz bölgelerinde, çam, fındık, kayın gibi ağaçların gölgesinde yetişen kuzugöbeği, bal peteğini andıran gövdesi ve içi boş silindirik yapısıyla kolayca ayırt edilebiliyor.
Doğal bir ilaç
Kuzugöbeği mantarı, içerdiği yüksek protein oranı sayesinde kırmızı etle yarışacak kadar besleyici bir kaynak. Ayrıca B1, B2 ve C vitaminleri ile potasyum açısından da oldukça zengin. İşte bu mucizevi mantarın öne çıkan bazı faydaları:
- Bağışıklık sistemini güçlendirir
- Hücre yenilenmesini destekler
- İltihap giderici etkisi vardır
- Sindirim sistemine iyi gelir
- Antioksidan yapısıyla kansere karşı koruma sağlar
- Kan şekerini dengeler
- Kalp ve damar hastalıklarına karşı koruyucudur
- Demir eksikliğine bağlı anemi tedavisini destekler
- Göz sağlığına katkıda bulunur
Bu özellikleri nedeniyle kuzugöbeği mantarı halk arasında “şifalı mantar” olarak da anılır.
Tüketirken dikkat şart!
Her ne kadar sağlık açısından faydalı olsa da kuzugöbeği mantarının yanlış tüketimi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. İşte dikkat edilmesi gereken bazı noktalar:
- Pişirilmeden asla tüketilmemelidir.
- Gerçek ve zehirsiz olduğundan emin olunmalıdır.
- Alerjik reaksiyonlara karşı dikkatli olunmalıdır.
- Fazla tüketimi mide bulantısı ve sindirim sorunlarına yol açabilir.
Doğada bulunan bazı sahte kuzugöbeği türleri zehirli olabilir. Bu nedenle mantarı doğrudan doğadan toplamak yerine güvenilir kaynaklardan temin etmek büyük önem taşır.
Kuzugöbeği mantarı nasıl pişirilir?
Bu değerli mantar, buharda veya sote edilerek en sağlıklı şekilde tüketilebilir. Eğer mantar çok sertse öncesinde kısa süreli haşlama yapılabilir. Sonrasında ise: Garnitür olarak et yemeklerinin yanına, börek ve hamur işlerinde iç malzeme olarak, makarnalara veya sebze sotelere aroma katması için kullanılabilir. Ancak fırında kaşarlı mantar gibi tariflerde kullanılmaya uygun değildir. Aynı şekilde ızgara ya da mangal ateşinde pişirmekten de kaçınılmalıdır. Taze tüketilmesi önerilen kuzugöbeği mantarı, uzun süre saklanmak istenirse kurutularak muhafaza edilebilir. İpe dizilip güneşte birkaç gün kurutulan mantarlar, serin ve rutubetsiz ortamlarda, cam kavanozlarda güvenle saklanabilir.
Her yıl bahar aylarında semt pazarlarında ve market raflarında yerini alan kuzugöbeği mantarı, nadir bulunan türlerden biri olduğu için ekonomik değeri de oldukça yüksektir. Bu eşsiz mantarı tüketmeden önce mutlaka güvenilirliğinden emin olmak ve doğru yöntemlerle pişirmek, hem lezzet hem sağlık açısından büyük fark yaratır.