Erzurum'un Tortum ilçesinde bulunan Soğukluk Mağarası, yaz-kış sıcaklığın hep sıfır derece olarak ölçüldüğü nadir doğal alanlardan biri olarak dikkat çekiyor. Bu özelliği sayesinde mağara, yaz aylarında doğal bir soğuk hava deposu olarak kullanılıyor. Bölgede hava sıcaklıkları 30 derece ve üzerine çıkmasına rağmen mağara içerisindeki hava insanı üşütecek kadar soğuk kalıyor.
Pehlivanlı Mahallesi'nde yaşayan vatandaşlar, evlerinde buzdolabı olmasına rağmen başta su olmak üzere sebze ve meyve gibi günlük tükettikleri gıdaları Soğukluk Mağarası'nda muhafaza ediyor.
Mağaranın karşısında bulunan alabalık tesisinin işletmecisi Ali Koçak, mağaranın tarihi geçmişine dikkat çekerek, "200-250 yıl önce atalarımız burada barut yapımında kullanılan kükürt çıkarıp satarak geçimlerini sağlardı. Mağaranın üzerinde barutun hammaddesinin çıkarıldığı ocaklar vardı. Büyüklerimiz, dağın altında büyük bir göl olduğunu ve buradaki serinliğin dışa vurduğunu anlatırlardı" dedi.
Soğukluk Mağarası, hem tarihi hem de doğal özellikleriyle bölge halkı için önemli bir yer tutuyor.