Orçun BULDAÇ - İzmir Enternasyonal Fuarı'nın temelleri, 17 Şubat 1923 tarihinde İzmir'de düzenlenen İzmir İktisat Kongresi'ne dayanır. Cumhuriyet'in ilan edilmesinden önce gerçekleştirilen bu kongrede, ticari ürünlerin sergilendiği bir etkinlik düzenlenmiştir. Bu sergi, İkinci Kordon'daki Hamparsumyan Binası'nda yapılmış ve çeşitli el tezgahı ürünlerinden halılara, yağlardan sabunlara kadar geniş bir ürün yelpazesi sunulmuştur.

İlk resmi sergi, 4 Eylül 1927'de "9 Eylül Mahalli Sergisi" adı altında İzmir Sanatlar Mektebi'nde açılmıştır. İzmir Ticaret Odası'nın önerisi ve İzmir Valisi Kâzım Dirik'in kararı ile düzenlenen sergide, yetmiş bir resmi kuruluş, yüz doksan beş yerli firma ve dokuz ülkenin yetmiş iki kuruluşunun ürünleri sergilenmiştir. Bu sergiyi 80.744 kişi ziyaret etmiştir. 1928 yılında ikinci 9 Eylül Sergisi düzenlenmiş, bu sefer uluslararası düzeyde gerçekleştirilen sergide beş yüz on beş firma yer almıştır.



1931'de yapılması planlanan sergi, ekonomik nedenlerle iptal edilmiştir. Ancak 1933'te, Swissôtel Büyük Efes'in bulunduğu alanda 9-30 Eylül tarihlerinde İzmir Millî 9 Eylül Panayırı düzenlenmiştir. Panayırda yirmi üç yabancı ve yüz otuz yerli şirket ile yirmi ticaret ve sanayi odası yer almıştır. Bu panayırın bir sonraki yılı olan 1934'te adı İzmir Beynelmilel 9 Eylül Panayırı olarak değiştirilmiş ve büyük bir başarı elde edilmiştir.

1936'da, İzmir Kültürpark'ta ilk İzmir Enternasyonal Fuarı'nın temeli atılmıştır. 1 Eylül 1936'da açılışı yapılan fuar, Kültürpark'ın sürekli bir uluslararası fuar alanı olarak gelişmesini sağlamıştır. 1937 yılında fuar süresince şehrin gıda, konaklama ve ulaşım hizmetlerinde indirim uygulanmış, ayrıca Kültürpark'ın simgesi haline gelen Paraşüt Kulesi açılmıştır. 1939 fuarında beş yüz yetmiş dört yabancı şirket, yirmi yedi devlet kurumu ve üç yüz otuz üç yerli şirket katılmıştır.

İkinci Dünya Savaşı nedeniyle 1940 ve 1941 yıllarında fuar düzenlenmiştir, ancak 1942'de savaş gerekçesiyle fuar yapılmamış, bunun yerine kültürel etkinlikler düzenlenmiştir. 1943'te fuar bir milyon ziyaretçiyi geçmiştir. 1947 yılında Uluslararası Fuarcılık Endüstrisi Birliği'ne üye olan fuar, uluslararası düzeyde kesintisiz olarak düzenlenmeye devam etmiştir.



1950'lerde, İzmir Enternasyonal Fuarı'nın gazinoları, Türkiye'nin eğlence hayatının önemli merkezlerinden biri haline gelmiştir. Fuar, Soğuk Savaş döneminde ABD ve Sovyetler Birliği arasında çeşitli alanlarda rekabetin sahnesi olmuştur. Fuarın süresi zaman içinde kısalmış; 1979 ve 1986'da yirmi güne, 2004'te on güne indirilmiştir. Günümüzde, İzmir Enternasyonal Fuarı İzmir Kültürpark'ta düzenlenen çeşitli fuarcılık etkinlikleri ile İzmir Fuarcılık Hizmetleri Kültür ve Sanat İşleri (İZFAŞ) tarafından organize edilmektedir.

Muhabir: Orçun BULDAÇ