Gördes Barajı, İzmir'de sık sık tartışmalara neden olan bir baraj olarak biliniyor. Peki Gördes Barajı'nın hikayesi nedir? Gördes Barajı neden su tutmuyor?
Gördes Barajı, Manisa'daki Gördes Çayı üzerinde, bölgedeki arazileri sulama ve İzmir'e içme suyu temin etme amacı ile yapıldı. 1998 yılında yapımına başlanan baraj, 2009 yılında tamamlandı.
Yapımı 250 milyona mal olan baraj hizmete ise 2011 yılında girdi. Ancak hizmete alınan barajın bir yıl sonra dibinin delik olduğu ve su sızdırdığı ortaya çıktı.
Bunun üzerine 2013 yılında barajı beton enjeksiyon işlemi yapıldı. Ancak bu da çözüm olmayınca 2015 yılında barajdaki su boşaltıldı.
20.8 milyon TL harcanarak bu kez barajın zemini kaplandı. 2016 yılından itibaren ise baraj yeniden su tutmaya başladı. Ancak baraj hiçbir zaman hedeflenen kadar su tutmayı başaramadı.
Sık sık siyasi tartışmalara neden oldu
Gördes Barajı, İzmir kamuoyunda sık sık siyasi tartışmalara neden oldu. Hükümet tarafın Gördes Barajı ile İzmir'i suyu getirdik derken, İzmir Büyükşehir Belediyesi ise barajın dibinin delik olduğunu ve su tutmadığını, ancak parasının sürekli ödenmek durunda kaldığını dile getirdi.
Gördes Barajı ile ilgili şu açıklamalar yapılmıştı:
İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin eski belediye başkanı Aziz Kocaoğlu, 2019 yılında yaptığı açıklamada, “Gördes Barajı’nı yaparak İzmir’e su verdiklerini söylüyorlar. Gördes Barajı’nın parasını ödüyoruz ama barajdan su alamıyoruz. Çünkü su yok; altı delik. ‘Altı delik’ diyorum. İl Başkanı ‘nereden biliyorsun, altına mı baktın?’ diyor. Su tutmuyorsa altı deliktir kardeşim” ifadelerini kullanmıştı.
2022 yılında açıklama yapan dönemin belediye başkanı Tunç Soyer ise şu ifadeleri kullanmıştı: "Biliyorsunuz DSİ'nin yaptığı ve kentimize yılda 59 milyon metreküp su verilmesi gereken meşhur Gördes Barajımız var. Meşhur diyorum çünkü sürekli olarak, 'İzmir'in suyu yoktu, İzmir'e suyu biz getirdik' şeklinde siyasi söylemler duyuyoruz. Hepimizin malumu olduğu üzere maalesef bu barajın tabanı delik idi ve yeterince su tutamıyordu. Şimdi ne yazık ki tüneli de çatladı arkadaşlar. Üzgünüm, gerçekten üzgünüm. Bu meşhur barajımız, en yüksek doluluk oranına yüzde 4 ile ulaşmış, bazen ise binde 8'e kadar düşmüş. Barajın tabanı delik. Tüneli çatlak. DSİ İzmir'e su veremiyor. Ama DSİ, İZSU'dan parasını almaya devam ediyor. 2016-2020 yılları arasında kurumumuz DSİ'ye 55 milyon 611 bin 838 TL ödeme yapmıştır. Ayrıca 2010-2014 yılları arası tahakkuk eden 45 milyon 94 bin 330 lira 20 kuruş anapara, 16 milyon 245 bin 78 lira 2 kuruş gecikme faizi olmak üzere 61 milyon 339 bin 408 lira 22 kuruş borç da ödenmek üzere yapılandırılmıştır."
Gördes anlaşması
İzmir Büyükşehir Belediyesi, Gördes Barajı anlaşmasını şu şekilde duyurmuştu: İzmir yılda ortalama 292 milyon metreküp su tüketirken, DSİ’nin İzmir’e verebildiği su miktarı yıllık ortalama 13 milyon metreküptür. DSİ ile İZSU Genel Müdürlüğü arasında, Gördes Barajından İzmir’e su aktarılması amacıyla 2006 yılında bir protokol imzalanmıştır. Bu protokol ile İZSU Genel Müdürlüğü İzmir’e verilecek suyun karşılığında, barajın toplam yapım bedeli olan 270 milyon lirayı 30 yılda DSİ’ye ödemeyi, DSİ ise İzmir’e yılda 59 milyon metreküp su vermeyi taahhüt etmiştir.
2011 yılında barajdan İzmir’e ilk kez su verilmeye başlanmış ama verilen miktar sadece 11 milyon 720 bin metreküp olmuştur. Sonraki yıl 14 milyon 763 bin metreküp su verilmiş, 2013, 2014,2015 yıllarında da 59 milyon taahhüdünün yarısına bile ulaşılamamıştır.
2015’in ikinci yarısı 2016, 2017, 2018 yıllarında ise barajdaki su seviyesi suyun çekilebileceği güvenli seviye sınırının altına düşünce, 3,5 yıl boyunca İzmir’e Gördes’ten bir damla bile su alınamamıştır. 'Susuzluktan kırıldığı' iddia edilen İzmir, 3,5 yıl boyunca herhangi bir sıkıntı yaşamadan kendi kaynaklarıyla kente su vermiştir."
