İzmir'in Selçuk ilçesinde, Pamucak sahilinin yakınlarında yer alan Zeytinköy Dalyan Köprüsü, küçük Menderes'in kuzeyinde, Alaman Gölü dalyanı üzerinde inşa edilmiş tarihi bir yapıdır. 17. yüzyıl sonları ile 18. yüzyıl ortaları arasında inşa edilmiş olabileceği düşünülen bu köprü, zaman içinde birçok değişikliğe uğramış ve bugünkü haliyle oldukça harabe bir yapıya bürünmüştür. Moloz taşla inşa edilen ve çeşitli malzemelerin kullanıldığı köprü, bölgenin tarihî dokusunu yansıtan önemli bir yapıdır.
Köprünün mimari özellikleri
Zeytinköy Dalyan Köprüsü, iki yöne eğimli bir yapıya sahiptir ve ana gözlüdür. Yapımında moloz taş ve tuğla gibi malzemeler kullanılmıştır. Bu malzemelerin sıralanışı yer yer düzensiz olup, zamanla birçok bölümde tuğla kırıkları ve taş parçaları da eklenmiştir. Köprünün uzunluğu yaklaşık 26 metre, genişliği ise 3,5 metredir. En geniş gözün açıklığı ise yaklaşık 8,5 metredir. Yapının kuzey kıyı ayağı yerli kaya üzerine inşa edilmiştir.
TarihiBu köprü, tam anlamıyla bir ırmak köprüsü olmasa da, Alaman Bataklığı/Gölü üzerine inşa edilmiştir. Yapı, zamanla Küçük Menderes’in kollarından beslenen derelerle birlikte bu bataklıkla ilişkilendirilmiştir. Küçük Menderes'in delta bölgesinde tarihi harita ve seyahatnamelerde bahsedilen bu köprü, 1765’te Chandler ve 19. yüzyıl sonlarında Yüzbaşı Schindler’in haritalarına da yansımıştır. Tarihi belgelerde kesin bir tarihlendirme yapılmasa da köprünün 17. yüzyıl sonları ile 18. yüzyıl ortalarında inşa edildiği düşünülmektedir.
Köprünün günümüzdeki durumu
Zeytinköy Dalyan Köprüsü, günümüzde oldukça aşınmış ve tahrip olmuş durumdadır. Köprüde yer yer korkuluk kalıntıları bulunmakta ve bazı kısımlar 20. yüzyılda çimento ile güçlendirilmiştir. Ancak buna rağmen, köprünün mimari yapısı ve inşa teknikleri hala dikkat çekicidir. İzmir I No.’lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından 1991 yılında tescillenmiş olan bu köprü, tarihî miras olarak korunmaktadır.
Nasıl gidilir?
Zeytinköy Dalyan Köprüsü, İzmir şehir merkezine yaklaşık 90 km uzaklıktadır. İzmir’den toplu taşıma ile Selçuk’a ulaşmak için İZBAN kullanılabilir ve Selçuk istasyonunda inildikten sonra dolmuşla köprüye ulaşılabilir.
