İzmir, geçmişi çok eskilere dayanan bir şehir. Kentte çok sayıda tarihi bölge de bulunuyor. Adını dünyaya duyuran eserlere ev sahipliği yapan İzmir'de en çok dikkat çeken bu eserlerden biri de Celsus Kütüphanesi.
Efes Antik Kenti’nin en önemli yapılarından biri olan Celsus Kütüphanesi, MS 110 - 135 yılları arasında Celsus onuruna oğlu Gaius Julius Aquila tarafından yaptırılmıştır.
Kütüphane ile ilgili bilgilerin büyük çoğunluğu, kütüphane duvarlarında yer alan yazıtlardan elde edilmliştir.
Bu yazıtlardan birinde şu ifadeler yer almaktadır: Asia proconsul 'ü Tiberius Iulius Celsus Polemaeanus için oğlu, consul Tiberius Iulius Celsus Polemaenus'un kendi serveti ile Celsus kütüphane binasını, bütün dekorasyonu ve sanat eserleri ve kitapları ile kurdu. Kütüphanenin korunması ve kitap alınması için 25.000 denarion 'u onun için (yani kütüphane) bir başlangıç olmak üzere miras bıraktı. Aquila 'nın mirasçıları onu tamamladılar ve vasiyete uygun olarak, bu yapı üç kez Asiarkhos olan Tiberius Claudius Ariston tarafından adandı"
Roma İmparatorluğu döneminde kurulan Celsus Kütüphanesi, şimdiki halk kütüphaneleri gibi o dönemin insanlarına hizmet vermiştir.
Mimarisi ile büyülüyor
Celsus Kütüphanesi'nin en büyük özelliği ise mimarisi. Çok zengin bir süslemeye sahip olan kütüphane 21 metre genişliğinde ve 17 metre yüksekliğinde inşa edilmiş.
Günümüzde kütüphanenin sadece bir kısmı ayakta kalabilmeyi başarmış. Kütüphane dış yüzünün alt katında Sophia (bilgelik, akıl), Arete (erdem, karakter), Ennoia (kader, muhakeme) ve Episteme (ilim, bilim) temsil eden 4 kadın heykeli bulunur.
Yapının kalıntıları üzerinde yapılan çalışmalar, ön cephenin iki katlı görünümüne karşın, yapının üç katlı olduğunu göstermektedir. El yazmaları rulolar halinde, galerilerden oluşan üst katlarda saklanmıştır. 3. yüzyılda bölgeyi etkileyen depremler sırasında okuma salonu yanmış, ancak daha sonra tamir edilmiştir. Ön yüzünün yine Orta Çağ'da yaşanan bir deprem sonucu yıkıldığı sanılmaktadır. Depremde ön cephesi haricinde diğer kısımları yıkıldığından uzunca bir süre sonradan yapılan bir çeşmenin görkemli arka duvarı olarak kullanılmıştır.
Celsus Kütüphanesi nerede?
Celsus Kütüphanesi, İzmir'in Efes Selçuk ilçesinde yer alan Efes Antik Kenti içerisinde bulunuyor.
