Eylül SANSÜR-Karşıyaka'daki tarihi köşk, Hollandalı işadamı Heinrich Van Der Zee tarafından 1900'lerin başında yaptırılmıştır. Köşk, başlangıçta gemi ticareti işine odaklanan Van Der Zee'nin kişisel yaşamının bir parçası olarak inşa edilmiştir. Yapı, o dönemin mimari özelliklerini ve Hollanda'nın yerel dokusunu barındıran önemli bir örnek olarak öne çıkmaktadır.
Konsolosluk olarak da kullanıldı
Köşk, yalnızca özel bir konut değil, aynı zamanda dönemin önemli diplomatik işlevlerini de yerine getiren bir yapıdır. Hollanda konsolosluğu olarak hizmet verdiği dönemde, bölgedeki Hollanda vatandaşlarının resmi işlemleri burada yapılmıştır. Yapı, bu tarihsel işlevi ile de Karşıyaka'nın sosyal ve kültürel yapısına katkı sağlamıştır.
Köşkün tarihsel derinliğine katkı sağlıyor
Heinrich Van Der Zee'nin ailesinin, özellikle köşk içerisinde yaşamış ve erken yaşta vefat etmiş çocuklarının anısına, Karşıyaka'daki St. Helene Katolik Kilisesi'nde bir anıt yapı bulunmaktadır. Bu anıt, bölgenin kültürel belleğine katkı sağlarken, köşkün tarihsel derinliğine de ışık tutmaktadır.
Mimarisi bakımından Van Der Zee Köşkü
Yapı, 19. yüzyıl levanten mimari tarzını yansıtan bir tasarıma sahiptir. Bodrum katı üzerine inşa edilen iki katlı ana yapı, kuzey-güney doğrultusunda kanatlı bir bölüme sahiptir. Yapının simetrik cephesi ve detaylı işçilikle işlenen taş dokusu, dönemin zengin mimari anlayışını gözler önüne seriyor.
Köşkün giriş kısmı, sağlı-sollu merdivenlerle ulaşılabilen, ahşap sütunlarla taşınan ve kırma çatılı bir sundurmayla örtülüdür. Yapının pencereleri, küçük kare formlarda olan bodrum katı pencerelerinin aksine, üst katlarda dikdörtgen formdadır. Ayrıca yapıyı çevreleyen saçak altındaki diş motifleri, yapıya estetik bir zarafet katmaktadır.
Doğu cephesinde yer alan balkon, ahşap sütunlarla taşınan alınlıklı bir sundurmayla korunmaktadır. Bu sundurma, zarif alçı kabartmalı rozet motifleriyle süslenmiş ve yapının karakteristik detaylarından biri olmuştur.
Günümüzdeki işlevi
Tarihi yapının geçtiği restorasyon süreci, mimari özelliklerinin korunarak günümüze ulaşmasını sağlamıştır. Şu an bir kafe olarak hizmet veren köşk, eski zamanların atmosferini yansıtan dekorasyonu ve tarihi dokusuyla ziyaretçilere hem görsel hem de kültürel bir deneyim sunuyor.
Van Der Zee Köşkü'ne nasıl gidilir?
Köşke ulaşmak için birçok yöntem mevcuttur. Bu yöntemlerden başlıcası, ESHOT otobüs hatlarını kullanmaktır. Bölgeden geçen ESHOT hatları şu şekilde:
121-MAVİŞEHİR AKTARMA MERKEZİ - KONAK
126-CUMHURİYET MAH. - KARŞIYAKA
135-DOĞANÇAY - KARŞIYAKA
136-ÖRNEKKÖY - KARŞIYAKA
137-YAMANLAR - KARŞIYAKA
197-NAFİZ GÜRMAN - KARŞIYAKA
200-MAVİŞEHİR AKTARMA MERKEZİ - HAVALİMANI
222-ŞEMİKLER - KARŞIYAKA İSKELE
258-ONUR MAH. - KARŞIYAKA
290-BOSTANLI İSKELE - TINAZTEPE
326-MUSTAFA KEMAL MAH. - KARŞIYAKA
330-BOSTANLI İSKELE - EVKA3 METRO
361-BAHRİYE ÜÇOK - KARŞIYAKA İSKELE
487-DEMİRKÖPRÜ - KARŞIYAKA
543-BOSTANLI İSKELE - H.PINAR METRO
741-YAMANLAR KÖYÜ - KARŞIYAKA
742-SANCAKLI KÖYÜ - KARŞIYAKA
777-DOĞAL YAŞAM PARKI - KARŞIYAKA
847-POSTACILAR MAHALLESİ - KARŞIYAKA İSKELE
853-EGEKENT AKTARMA MERKEZİ - KARŞIYAKA İSKELE
920-ÇİĞLİ - KONAK
-Köşkü ziyaret ederken vapur kullanmak isteyen yolcular, Karşıyaka İskele'de inerek kısa bir yürüyüşün ardından bölgeye ulaşabilirler.
-Ayrıca, Karşıyaka tramvay hattını kullanarak, "Nikah Sarayı" durağında inerek köşke ulaşım sağlayabilirsiniz.
