Tarım ve Orman Bakanlığı’nın gerçekleştirdiği denetimlerde, "Annemin Köftesi Piliç Kasap Köfte" adlı üründe Listeria monocytogenes bakterisi tespit edildi. Halk sağlığını tehdit eden ürünlerin toplatılmasına karar verilirken, Gıda Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi Uğur Toprak’tan çarpıcı açıklamalar geldi. Toprak, denetim süreçlerinin şeffaf yapılmadığını vurgularken, tüketicilerin ciddi risk altında olduğunu belirtti.
“Ölüme kadar götüren bir bakteri”
Uğur Toprak, Listeria monocytogenes bakterisinin sağlıklı bireylerde dahi sorun yaratabileceğini, ancak bağışıklığı zayıf kişilerde ölümcül olabileceğini vurguladı. "Bu bir zoonoz hastalığı. Özellikle hamile kadınlar, bebekler, yaşlılar ve kronik rahatsızlığı olanlar için büyük bir tehlike oluşturuyor" diyen Toprak, özellikle tavuk ürünlerinde bu tür vakalara daha sık rastlandığını ve kırmızı et fiyatlarındaki artışın tavuk ürünlerine yönelimi artırarak riski büyüttüğünü ifade etti.
“Tüketicilere bilgi geç ulaştı”
Toprak’ın en dikkat çekici eleştirilerinden biri ise ürünle ilgili kamuoyuna geç bilgi verilmesi oldu. Sakarya İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün 10 Şubat’ta aldığı numunelerin analiz süreci tamamlanmış olsa da, ürünün son tüketim tarihi olan 10 Mart’tan bir ay sonra, 10 Nisan’da kamuoyuna bilgi verilmesi tepki çekti. Toprak, “Bu ürünü daha önce tüketenlerin durumu ne olacak? Neden biz bunu bugün öğreniyoruz?” diyerek geciken bilgilendirmeye sert tepki gösterdi.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın geçtiğimiz ekim ayından bu yana problemli ürün listesi yayınlamaya başladığını ancak bu listelerde mikrobiyolojik sorunlara yer verilmediğini aktaran Toprak, bu eksikliğin bugün yaşanan durumla ne kadar ciddi sonuçlar doğurabileceğini gözler önüne serdi. “Listeria gibi mikrobiyolojik problemler listelerde yer almalı” diyerek daha kapsamlı bir şeffaflık talebinde bulundu.
“İmha süreci de şeffaf değil”
Geçmiş yıllarda yaşanan hijyen skandallarını hatırlatan Toprak, problemli ürünlerin imha sürecine dair kamuoyuna hiçbir belge veya görüntü sunulmadığını söyledi. “Bir kereye mahsus Mersin’de bir ürünün imha görüntüsü paylaşıldı, diğerleri için sadece firmaların açıklamalarına dayanıyoruz” diyerek, imha sürecinin halkla paylaşılmamasını da eleştirdi.
Amerika’da Listeria kaynaklı yıllık 300'ün üzerinde ölüm vakasının raporlandığını belirten Toprak, Türkiye’de ise veri eksikliğinden dolayı böyle bir istatistik yapılamadığını söyledi. Gıda mühendislerinin ve veteriner hekimlerin üretim sürecinde etkin görev alması gerektiğini vurgulayan Toprak, tüketicilerin de ürünleri saklama ve tüketim konusunda dikkatli olması gerektiğini ifade etti. Toprak, Tarım ve Orman Bakanlığı'nın denetim kadrosunun yetersiz olduğunu belirtti. “Her fırsatta denetim kadrosunun yeterli olduğu söyleniyor ancak sahadaki durum farklı. Biz, ‘Gıda güvenliğinden tasarruf olmaz’ diyoruz. Denetim ekipleri güçlendirilmeli” şeklinde konuştu.
Taklit ve tağşiş ürünlere verilen cezaların caydırıcı olmadığını belirten Toprak, aynı firmanın aynı ürünü defalarca problemli ürünler arasında yer almasına rağmen üretime devam ettiğini söyledi. “Bazı yasalar iyi ama uygulamada büyük problemler yaşıyoruz” diyerek sözlerini tamamladı.
