Cumhuriyet Halk Partisi’nin efsane isimlerinden, SHP Genel Başkanlığı ve Dışişleri Bakanlığı gibi görevler üstlenen, sosyal demokrat siyasetin yaşayan belleği Murat Karayalçın, İz Gazete’nin sorularını yanıtladı. Özgür Özel’in liderliğini, CHP’nin yeni yönelimini ve halkla kurduğu bağı yorumlayan Karayalçın, partinin ideolojik duruşunu “Cumhuriyet’in Altın Üçgeni” tanımıyla tarif etti.
‘Yeni kadro göz ardı edilmemeli’
CHP’nin 31 Mart zaferiyle Türkiye’de değişen siyasi iklim hakkında neler söylemek istersiniz?
“Cumhuriyet Halk Partisi’nin ciddi bir başarısı var. 2019 yılında göreve gelmiş olan belediye başkanları, 2019-2024 arasındaki başarılı çalışmalarıyla, 2019’a göre daha yüksek bir oy oranıyla seçildiler. Bu başarının altında yatan önemli nedenlerden biri budur.
Bir başka neden, Cumhuriyet Halk Partisi’nin kendi sorunlarıyla ilgili yeni bakış açılarını yurttaşlarla paylaşmasıdır. Adayların da etkili olduğunu kabul etmemiz gerekir.
Bununla birlikte kentlerde yaşayan insanların, AKP’li yöneticilerin başarısızlığını dikkate aldıkları kanısındayım. Tüm bunları göz önünde bulundurduğumuzda seçimlerde çok büyük bir başarı elde edildiğini görüyoruz. Ama Cumhuriyet Halk Partisi yönetiminin yenilenmesinin, yeni bir kadronun göreve gelmesinin de önemini ve ağırlığını göz ardı etmemek gerekir.”
CHP’nin Özgür Özel liderliğinde başlayan yeni yolculuğunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
“Partimiz böyle bir karar verdi. 5 Kasım 2023’te yaptığımız kurultayda Özgür Özel, yeni kadrosuyla birlikte parti yönetimine geldi. Geçen hafta yaptığımız kurultayda, yani 17 ay sonra yapılan kurultayda, Özgür Özel bu kez 5 Kasım’a göre, yani 17 ay öncesine göre karşılaştırılamayacak ölçüde yüksek bir oy oranıyla yeniden genel başkan seçildi.
5 Kasım’da oy oranı yüzde 51’di. Birkaç gün önce yaptığımız kurultaydaki genel başkanlık oy oranı ise yüzde 90’dı. Ayrıca 5 Kasım kurultayında Özgür Özel’in sunmuş olduğu liste delinmişti, birkaç arkadaş başka listeden parti meclisine girmişti. Bu kez Özgür Bey’in sunduğu listede hiçbir sorun olmadı. Bu, önemli bir başarının varlığını gösteriyor. Kurultay delegelerimiz böyle bir başarı olduğunu tespit ederek bu şekilde davranmış oldular diye düşünmemiz gerekiyor.”
‘Kimliğimizin üç ayağı var’
Siz yıllar boyunca sosyal demokrat siyasetin simge isimlerinden biri oldunuz. CHP’nin ve SHP’nin sol çizgisi bugün nasıl bir anlam taşıyor sizce? Sol, yeniden halkın dili mi oluyor?
“Dünya sosyalist hareketinde Cumhuriyet Halk Partisi’nin önemli bir yeri olduğunu görmemiz ve kabul etmemiz gerekir. Kimliğimizin üç ayağı var. Birinci ayağı Atatürk İlke ve Devrimleridir. İkinci ayağı Sosyalist Enternasyonal’in kararları ve ilkeleridir. Üçüncü ayağı da Anadolu Aydınlanması Devrimi’nin getirdikleridir. Böyle bir üçgen var; ben buna Cumhuriyet’in Altın Üçgeni diyorum. Cumhuriyet Halk Partililer bu üçgenin içinde siyaset yaparlar, yapmalıdırlar. Kimisi sol köşeye daha yakın olabilir, kimisi Atatürkçü köşeye daha yakın olabilir, kimisi aydınlanmacı köşeye daha yakın olabilir. Bunun hiçbir sakıncası yok. Yeter ki bu üçgenin içinde olun.”
CHP Parti Meclisi’nde son kurultayla birlikte yine genç ve kadın isimler yer aldı. Ancak yalnızca yaş ya da cinsiyet bu kurula seçilmek için yeterli mi?
“Gençlerimizin ve kadınlarımızın Parti Meclisi’nde yer alması çok önemli, bunu memnuniyetle karşılıyoruz. Ancak yalnızca genç ya da kadın olmak yeterli değil. Tercih edilmeleri doğal, hatta gerekli; ama bunun yanında partiye ve siyasi çalışmalara katkı sunabilecek birikime ve donanıma da sahip olmaları gerekir. Bu isimlerin yetiştirileceği, katkılarını güçlendirecek etkinlikler de planlanmalı.”
‘Harmanlayarak hareket edeceğiz’
Cumhuriyet Halk Partisi, 23 Mart’ta Cumhurbaşkanı adayını belirlemek üzere sandığı üyelerine açtı. Ancak bu kez yalnızca üyeler değil, yurttaşlar da ‘Dayanışma Sandığı’ ile sürece katıldı. Bu yöntemi ve on milyonun üzerinde katılımı nasıl değerlendiriyorsunuz?
“Bu, partimizin halkla kurduğu güçlü bağın göstergesidir. Sokağın sesini dinlediğimizi hep söyledik; bundan sonra da dinlemeye devam edeceğiz. Bir siyasetçi için işarettir sokağın sesi. Sokağın sesi bir siyasetçiye istikamet çizer. Elbette kendi siyasetimizi de unutmadan, o iki sesi harmanlayarak hareket edeceğiz.”
Cumhuriyet Halk Partisi sizce bugün nasıl bir evreye geldi? Parti artık nasıl tanımlanmalı?
CHP bugün artık yalnızca ana muhalefet partisi değil, kesin bir şekilde iktidar alternatifi konumundadır. Geçmişte de alternatifti, öyle görülürdü ama şimdi bu sadece konumun getirdiği bir şey değil; halk nezdinde iktidara yürüdüğü belli olan güçlü bir alternatif haline geldi.”
‘Parti hafızası çok önemli’
Siz ‘Akil Grup’ olarak geçmişte de partinin çeşitli süreçlerinde rol aldınız. Özellikle Saraçhane’deki ilk mitingde de ön saflarda gördük. Bu hafızaya başvurulmasını siz nasıl yorumluyorsunuz?
“Partinin hafızası çok önemli. Bizler, kıdemli siyasetçiler olarak görüşlerimizi soranlara önerilerimizi sunuyoruz. Bu hem genel merkez hem yerel yöneticiler için geçerli. Gereğini yerine getirip getirmemek onların takdiri ama biz bunu bir görev olarak görüyoruz. En azından ben bunu bireysel olarak yapıyorum. Sayın Hikmet Çetin, Sayın Altan Öymen için de bu geçerli. Partinin kıdemli siyasetçileri olarak bunu bir görev olarak addediyoruz. Bu önerilerimizi yerine getirip getirmemek parti yöneticilerine kalmış bir şey.”
Yerel Reform Girişimi Derneği’nin başkanlığını yürütüyorsunuz. Türkiye’nin dört bir yanında yerel yönetimlerle ilgili toplantılar yapıyorsunuz. Bu dernek nasıl bir misyon üstleniyor?
“Geçen yılın ağustos ayında kurduk derneğimizi. İzmir ve Ege’den yoğun bir katılım var; çünkü yerel yönetim geleneği bu bölgede çok güçlü. Yerel yönetim geleneklerinin çok eski tarihlere dayandığı bir yer. Yerel yönetimler için önem taşıyan konuları yaklaşık iki ayda bir Türkiye’de kamuoyuna açık tartışmalar yürütüyoruz. Yerel yönetimlerin güçlendirilmesi için ciddi bir katkı sunmaya çalışıyoruz.”
Yerel siyaset anlamında İzmir nasıl bir siyasi karneye sahip?
“İzmir yerel siyasetin önemsendiği bir şehir. Bütün ilçeleri bilmiyorum. Dün Bornova Belediyesi ile birlikteydim. Bornova Belediyesi’nin çok başarılı çalışmalar yaptığını yerinde gördük. Belediye yöneticilerinden öğrendim. Önce ilçe örgütümüzü ziyaret ettim, sonra belediyemizi. Orada partililerimizle bir araya geldik. Söyleşi de bulunduk sonra belediyemizi ziyarete gittik. Her iki görüşmeden de Bornova’da başarılı çalışmalar yapıldığını memnuniyetle gözlemledim.”
