İzmir'in tarihi siluetinin önemli bir parçası olan Hisar Camii, 16. yüzyıldan bu yana şehre hizmet veren nadir yapılar arasında yer alıyor. Hem Osmanlı'nın izlerini taşıyan hem de İzmir halkının kültürel mirasını temsil eden cami, geçirdiği restorasyonlarla yeniden varlık kazanarak, sadece dini bir yapı olmaktan öteye geçerek bir kültür mirası haline geldi.
İzmir’in tarihi mirası içinde önemli bir yere sahip olan Hisar Camii, adını bir zamanlar İzmir'in liman ağzında bulunan hisardan alır. Caminin inşa kitabesi günümüze ulaşmamış olsa da, bazı kaynaklara göre 1591-1592 yıllarında Molla Yakup tarafından inşa edilmiştir. Evliya Çelebi’nin 1671 yılında yaptığı İzmir seyahati sırasında caminin kitabesinden bahsetmesi, caminin ne denli eski ve önemli bir yapı olduğunu gözler önüne seriyor. Ayrıca, 1817 yılında İzmir tarihi üzerine kaleme aldığı eserinde Oikonomos, Hisar Camii'nin bir Latin kilisesinden dönüştürüldüğünü ifade etmiştir.
Mimarisi bakımından Hisar Camii
Hisar Camii’nin mimarisi, dönemin Osmanlı mimarisinin özelliklerini taşır. Cami, tek şerefeli bir minareye ve büyük bir kubbeye sahip olup, kubbe sekiz fil ayağı üzerinde yükselir. Dış avluda yer alan iki şadırvan ise 19. yüzyıldan kalma yapılar olup, caminin çevresindeki peyzajı tamamlayan önemli unsurlardır.
İbadethaneye kültürel dokunuş
Hisar Camii ile anılan en önemli şahsiyetlerden biri, caminin imam-hatipliğini de yapan ve Türk musikisinin en büyük bestekârlarından biri kabul edilen Mehmet Rakım Elkutlu’dur. Elkutlu’nun camiye kattığı miras, hem caminin hem de İzmir'in kültürel hayatı açısından büyük bir öneme sahiptir.
Hisar Camii’nin yeniden doğuşu
İzmir’deki sık depremler, Hisar Camii’nin yapısal olarak onarım görmesine neden olmuştur. 19. yüzyılda yaşanan büyük depremler sonrasında sık sık onarımlar geçiren cami, 1927’deki büyük bir depremde minaresini kaybetmiş, dönemin İzmir Valisi Kazım Paşa tarafından yenilenen minaresi tekrar camiye kazandırılmıştır. Sonraki yıllarda da yaşanan depremler, caminin restorasyon sürecini devam ettirmiştir. 2003 yılında meydana gelen deprem sonrasında yapılan onarımlar, caminin yapısal güvenliğini artırırken, 2017'de başlayan kapsamlı restorasyon çalışmaları 2019 yılında tamamlanmıştır.
Hisar Camii nerede, nasıl gidilir?
Hisar Camii'ne ulaşmak için Konak Meydanı'na ulaşmalısınız, Konak Saat Kulesi'ne ulaştıktan sonra Hisar Camii, birkaç dakikalık yürüme mesafesinde yer almaktadır.
Bölgeden geçen ESHOT otobüs hatları şu şekilde:
35- BALLIKUYU - KONAK
121- MAVİŞEHİR AKTARMA MERKEZİ - KONAK
202- CUMHURİYET MEYDANI - HAVALİMANI
253- H.PINAR METRO 2 - KONAK
302- OTOGAR - KONAK
466- ŞİRİNYER AKTARMA MERKEZİ - KONAK
910- GAZİEMİR - KONAK
920- ÇİĞLİ - KONAK
930- BORNOVA - KONAK
940- BUCA - KONAK
950- NARLIDERE - KONAK
951- LOZAN MEYDANI - KONAK
-Hisar Camii'ne tramvay ile ulaşmak mümkündür. Konak Tramvayı'na binerek Konak İskele'de inerek bölgeye gidebilirsiniz.
-İzmir Metrosu'nun Konak durağında inerek de Konak Meydanı'na çıkabilir, kısa bir yürüyüşün ardından Hisar Camii'ne varabilirsiniz.
