Restoranlarda yemek yedikten sonra yapılan ödemelere, bazı işletmeler tarafından otomatik olarak eklenen bahşiş, son zamanlarda tüketiciler arasında büyük bir tartışmaya yol açtı. Bu uygulama, müşterilerin rızası olmadan hesaplarına eklenen bir ücret olduğu için, tüketici hakları açısından çeşitli soru işaretlerine neden oluyor.
Normalde, bahşiş vermek tamamen müşteri isteğine bağlı olsa da; son zamanlarda bazı restoranlar, adisyona yüzde 10 ila 20 arasında değişen bir oranla bahşiş ekliyor. Bu durum, yemek servisinin kalitesiyle orantılı olmayan ve müşterilerin onayı olmadan alınan bir ek ücret olarak görülüyor. Peki, bu uygulama gerçekten yasal mı?
Tüketiciler bahşiş ödemek zorunda mı?
Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkan Vekili Avukat İbrahim Güllü, müşterinin zorunlu bahşiş ödemek zorunda olmadığını belirtiyor.
- Tüketici, sipariş ettiği yemek dışında ek bir ücret ödemek zorunda değildir.
- Menüde veya girişte yazsa bile, yasal olarak bu ücret geçerli değildir.
- Sipariş edilmeden getirilen ürünler için ödeme talep edilemez.
Tüketicinin, adisyonunda bu tür bir ücret gördüğünde itiraz etme ve ödememe hakkı bulunuyor.
Kuver ücreti zorunlu mu?
Tüketici Kanunu’nun 6502 sayılı 6. ve 7. maddelerine göre, işletmeler bir ürün veya hizmet satın alınması esnasında başka bir ürün veya hizmeti şart koşamaz.
- Sipariş edilmeyen ürün veya hizmet için ücret talep edilemez.
- Tüketicinin sessiz kalması, bu ücretin kabul edildiği anlamına gelmez.
- Restoran, sipariş edilmeyen ek hizmetler için ücret almak istiyorsa bunu önceden açıkça belirtmek zorundadır.
Vergi Usul Kanunu’na göre, tüm fiyatların KDV dahil tek bir tutar olarak belirtilmesi gerekir. İşletmeler, keyfi olarak yüzde 10 veya yüzde 20 oranında ekstra ücret talep edemez.
Ödemeler geri alınabilir mi?
Tüketiciler, zorunlu olarak ödedikleri bahşiş veya kuver ücretini geri almak için Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurabilir.
- Tüketici, fiş veya faturasıyla internet üzerinden başvuru yapabilir.
- Hakem heyeti, başvuruyu inceleyerek ücretin ticari faiziyle geri iadesine karar verebilir.
- Tüketici Hakem Heyeti kararları mahkeme kararı hükmündedir ve ücretsizdir.
Nerelere şikayet edilir?
Haksız ek ücret talebiyle karşılaşan tüketiciler, Alo 175 Tüketici Danışma Hattı, Ticaret Bakanlığı ve CİMER üzerinden şikayetlerini iletebilir.
- Faturasında zorunlu bahşiş eklenen tüketiciler, fiş veya faturalarıyla birlikte Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurabilir.
- Ticari etik kurallarına aykırı işletmeler, denetime tabi tutulabilir ve cezai işlem uygulanabilir.
