Ege Denizi’nde yer alan Santorini Adası tarih boyunca büyük volkanik patlamalarla anıldı. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Geomatik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu ve ekibi, geliştirdikleri yazılım aracılığıyla bölgedeki yüzey hareketlerini analiz etti. Yapılan çalışmalar, yanardağ krateri bölgesinde belirgin bir genleşme olduğunu ortaya koydu.
Prof. Dr. Kutoğlu, “Bu genleşme bir patlamaya dönüşür mü? Bunu kesin olarak söylemek zor. Zaman zaman yanardağlarda basınç artışı nedeniyle yüzey deformasyonları meydana gelebilir. Ancak bu her zaman bir patlama ile sonuçlanmaz” ifadelerini kullandı.
Tsunami riski ne kadar büyük?
Santorini’de olası bir patlamanın Ege Bölgesi'nde yaratabileceği etkiler konusunda da değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Kutoğlu, tsunami ihtimalinin düşük olduğunu vurgulayarak, “Ege kıyılarında maksimum 5 metre yüksekliğinde dalgalar oluşabilir. Bu dalgalar kıyıya ulaştığında 500 ila 1000 metre içeriye kadar ilerleyebilir. Ancak böyle bir senaryonun gerçekleşmesi şu an için düşük bir ihtima” ifadelerini kullandı.
Prof. Dr. Kutoğlu, “Bölgede yaşanabilecek bir patlama, İtalya veya İzlanda’daki yanardağ patlamalarından daha büyük bir etki yaratmaz. Tsunami dalgalarının kıyılarımıza ulaşma ihtimali var ama 20-30 metrelik dev dalgalar beklemiyoruz” dedi.
Helenik yay ve tsunami senaryoları
Santorini Adası’nın da yer aldığı Helenik Yay, Ege ve Akdeniz’de sismik aktivitelerin yoğun olduğu bir bölge olarak biliniyor. Avrupa Tsunami Araştırma Ekibi’nin analizlerine göre, Helenik Yay'da yaşanabilecek en büyük kırılma senaryosunda bile Ege kıyılarında en fazla 5 metre dalgalar gözlemlenebilir.
Kutoğlu, bu konuda şunları ekledi; “Bodrum ve Marmaris çevresinde bu dalgaların yüksekliği 2-3 metreye kadar düşebilir. Yani Uzakdoğu’da gördüğümüz 20-30 metrelik tsunamiler Ege’de yaşanmayacaktır. Bu, bölge açısından olumlu bir gelişme.”
Deprem üzerindeki etkisi var mı?
Santorini Yanardağı’nda meydana gelen hareketlilik Ege ve Marmara Bölgesi'ndeki fay hatlarını tetikler mi? sorusuna da yanıt veren Prof. Dr. Kutoğlu, “Yanardağ hareketleri tektonik değil, volkanik kaynaklı olduğu için İzmir veya İstanbul’daki fay hatlarına doğrudan bir etkisi beklenmiyor. Ancak, Santorini çevresindeki küçük fay hatlarında stres yüklenmesi olabilir” dedi.
