GİZEM TABAN / İZ GAZETE- Resmi Gazete’de yayımlanan 2023 yılı yatırım programıyla birlikte İzmir kent gündeminde uzun yıllardır yer alan Halkapınar-Otogar Metro Hattı projesinin akıbeti de belli oldu. Ulaştırma Bakanlığı tarafından ilk kez 2014 yılında yatırım programına alınan proje için son yıllarda olduğu gibi bu yılda sembolik ödenek belirlendi. İzmir Büyükşehir Belediyesi iş birliğiyle hayata geçirilen İZBAN dışında kentte tek bir metro hattı yatırımı yapmayan hükümet, bu yıl da belirlediği 3 bin TL sembolik ödenekle; yıllardır beklenen Halkapınar-Otogar Metro Hattı projesinin hayata geçirmeyeceğinin sinyalini verdi.
Yıllardır hayata geçirilmemesi ve halen sembolik ödenek belirlenmesi tepkiyle karşılanan projeyle ilgili Başkan Soyer, son noktayı koydu. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi ve Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir Milletvekili Kamil Okyay Sındır da projeyle ilgili geçmişten günümüze yaşanan süreci özetlerken hükümete de tepki gösterdi.
ANKETLİ GÖNDERME
2023 yılında yatırım programında Halkapınar-Otogar Metrosu inşası için Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'ndan 3 bin TL bütçe ayrılmasıyla ilgili sosyal medya hesabından ilk tepkiyi gösteren İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, Twitter üzerinden anketli soru metodunu kullanarak yıllardır yatırım programında yer verilen Halkapınar-Otogar Metrosu’na hükümetin 2023'te ne kadar bütçe ayırdığını sorarak; 1,45 milyon, 501 milyon, 250 milyon ve 3 bin TL seçeneklerine yer verdi.
‘TERCİH ETMİYORLAR’
Ulaştırma Bakanlığı tarafından 2014 yılında yatırım programına giren ancak henüz hayata geçirilmeyen Halkapınar-Otogar Metrosu projesine özellikle son yıllarda sembolik bedeller belirlenmesiyle ilgili İz Gazete’ye açıklamalarda bulunan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, “Devlet yönetimi, bütçe hazırlanması, tercihlerle şekillenir. Bütçe, elinizdeki kaynakları nereye ne kadar harcayacağınızı belirlediğiniz tercihlerle oluşur. Hükümet, bu projeyi yapmayı tercih etmiyor. Para olmadığından değil, parayı başka yere yatırmayı tercih ediyorlar. Niye burayı tercih etmiyorlar? Bence asıl sorulması gereken bu… İzmir’de Narlıdere Metrosu yapılıyor, Buca Metrosu yapılıyor, Çiğli Tramvayı yapılıyor. Bütün bunlar olup biterken, bu şehirde metro ihtiyacı bu kadar ortadayken neden İzmir’e metro yapmayı düşünmüyorlar? Bu, anlaşılır bir şey değil. Mesela biz Kemalpaşa Metrosu’nu çalışıyoruz. Kemalpaşa Metrosu’nu ancak Halkapınar-Otogar bağlantısı yapılırsa yapabileceğiz ama projesini çalışıyoruz. Çünkü bu bir tercih… Burayı yapmayı tercih etmiyorlar. Ben de soruyorum; niye tercih etmiyorsunuz?” diye konuştu.
‘Hükümet yıllardır projeyi yapmıyor, özellikle son dönemdeki sembolik ödenekler de bu projeyi hayata geçirmeyeceğinin sinyalini veriyor. Bu durumda sizin bu metro projesini yapmak için bir yetki talebiniz var mı?’ sorusuna da yanıt veren Başkan Soyer, “Yapmıyorlarsa, yapmayacaklarsa, bıraksınlar biz yapalım” ifadelerini kullandı.
BÜYÜKŞEHİR’İN KARNESİ
Hükümet, İzmir’e raylı sistem yatırımları konusunda çekimser kalırken İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin raylı sistem çalışmaları ise son hızıyla sürüyor. Buca-Üçyol Metro Hattı’nda ilk kazık çakıldı. Projenin 4 yılda tamamlanması planlanıyor, maliyeti yaklaşık 12 milyar TL’yi buluyor. Narlıdere-Fahrettin Altay Metro Hattı’nda deneme seferlerinin 30 Mart 2023’te başlaması öngörülüyor. Yeni hattın, 30 Ağustos 2023’te hizmete açılması hedefleniyor. Çiğli Tramvayı’nın Mart 2023’te işletmeye alınması planlanıyor. Yatırımın maliyeti ise 2 milyar lirayı buldu. Karabağlar-Gaziemir Metrosu için de çalışmalar başladı. Geçtiğimiz yıl proje ihalesi gerçekleştirilen Otogar- Kemalpaşa Metro Hattı ile ilgili çalışmaların da projelendirme safhasında olduğu biliniyor.
‘YAPMIYORLAR, YAPTIRMIYORLAR'
Halkapınar-Otogar Metro Hattı projesiyle ilgili geçmişten günümüze yaşanan süreci özetleyen TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi ve CHP İzmir Milletvekili Kamil Okyay Sındır, “Projenin yatırım programındaki başlangıç tarihi 2014… Ancak 2014’ten bu yana hep iz bedel belirlenmiş. Eğer iz bedel koymazlarsa yatırım programından çıkarmak zorundalar. İz bedel koyarak yatırım programında tutuyorlar. Halkapınar-Otogar Metro Hattı projesi için 2022 yılı yatırım programında görünen proje tutarı; 4 milyar 48 milyon 609 bin TL… Yine 2022’de projeyle ilgili belirlenen iz bedel ise 3 bin TL… Bu iz bedeli koymaları; ‘Yıl içerisinde bakacağım, keyfime göre hareket edeceğim, belki para aktarıp projenin bir ucundan tutarız’ anlamına geliyor. İzmir’e bakışları bu… Ciddiyetten uzak, tamamen keyfiyet… Halkapınar-Otogar Metro Hattı aslında İzmir’e büyük bir rahatlık getirecek bir proje ama bu konforu İzmir’e çok görüyorlar. 2023 yılı yatırım programında proje tutarını 8 milyar 136 milyon 791 bin lira olarak revize etmişler. Proje tutarı sürekli artıyor, 2022’ye göre 2 katı artmış ancak yapılan hiçbir iş yok. Proje için bu yıl yine 3 bin TL iz bedel belirlendi. Buna karşın İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2023 yılı yatırım programında raylı sistem projeleri için 10 milyarı geçen bir kaynak aktarımı var. Ulaştırma Bakanlığı’na baktığımızda, 2014 yılından bu yana Halkapınar- Otogar Hattı projesine sıfır yatırım yapıyor. Israrla yapmıyorlar. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin, Halkapınar- Otogar Hattı ile ilgili üzerine düşen yatırımları yapabilmesi için önünü açacak süreci bile kapatmış durumdalar. Yapmıyorlar ve yaptırmıyorlar. İzmir halkı bunu hak etmiyor” açıklamalarında bulundu.
