Eylül Sansür-Türk mutfağında kahvaltı kültürü, ailelerin bir araya geldiği en keyifli anlardan biridir. Kahvaltı sofralarının baş tacı olan peynir, Türkiye'nin dört bir yanındaki farklı coğrafyalardan gelen onlarca çeşidiyle sofralarımızı süsler. Hem kahvaltı sofralarında hem de gün içinde atıştırmalık olarak tüketilen, tatlı ve tuzlu pek çok tarifin temel malzemesi olan bu peynirler, lezzetlerinin yanı sıra kültürel bir miras olarak da büyük bir öneme sahiptir.
Şimdi gelin, ülkemizin en bilinen ve sevilen peynir çeşitlerini yakından tanıyalım...
En sevilen peynir çeşitleri
Ezine Peyniri: Ezine Peyniri, geleneksel Türk kahvaltılarında önemli bir yere sahiptir. İnek, koyun ya da keçi sütünden üretilen bu peynir, tam yağlı ya da yarım yağlı seçenekleriyle kahvaltı sofralarında sıkça yer alır. Özellikle Çanakkale'nin Ezine ilçesi ve Trakya bölgesinde üretilen Ezine Peyniri, hem sert hem de yumuşak çeşitleriyle damak zevkine hitap eder. Aynı zamanda unlu mamuller ve salatalarda da sıkça kullanılan bir peynirdir.
Tulum Peyniri: Tulum Peyniri, Türkiye’nin dört bir yanında sevilerek tüketilen olgun bir peynir çeşididir. En az üç ila altı ay boyunca tulumlarda bekletilerek olgunlaşır ve her bölgenin kendine özgü bir tulum peyniri vardır. Bu peynir, özellikle zengin ve keskin tadıyla öne çıkar.
Antep Peyniri: Gaziantep meralarında otlatılan küçükbaş hayvanların sütünden yapılan Antep Peyniri, bölgede "pişken" ya da "kelle" adıyla bilinir. Koyun, keçi ya da bu iki sütün karışımından üretilen Antep Peyniri, geleneksel olarak avuç içinde şekillendirilerek yapılır ve bu sayede kendine özgü oval bir görünüme sahiptir.
Divle Obruk Peyniri: Karaman’a özgü olan Divle Obruk Peyniri, koyun ve keçi sütünden yapılır. Peynirin telemesi, yıkandıktan sonra yöredeki obruk mağaralarına bırakılır ve burada kendine has küf florasıyla olgunlaşır. Bu yöntem, peynire benzersiz bir aroma katar ve peynir, mağaradan çıkarıldığında kendine özgü keskin bir lezzete sahip olur.
Civil Peyniri: Erzurum'a özgü Civil Peyniri, taze sütten yapılan ve hafif ekşi bir tada sahip bir peynirdir. Özellikle kahvaltılarda tüketilen bu peynir, aynı zamanda börek, makarna ve omlet gibi yemeklerde de sıkça tercih edilir.
Lor Peyniri: Lor Peyniri, hamur işleri ve mezeler için ideal bir malzemedir. Kolayca ufalanabilen tuzsuz yapısı sayesinde tatlı tariflerinde de sıkça kullanılır.
Kars Kaşarı: Kars Kaşarı, bölgenin yüksek meralarında otlayan hayvanların sütünden yapılan ve çok sevilen bir peynirdir. Yaklaşık 1600 farklı bitki türünden beslenen hayvanların sütü, bu peynire eşsiz bir aroma kazandırır.
Örgü Peyniri: Beyaz peynirle benzer özellikler taşıyan Örgü Peyniri, sıcak suda kaynatıldıktan sonra saç örgüsü şeklinde biçimlendirilir. Yüksek besin değerine ve hoş bir aromaya sahip olan bu peynir, kahvaltı sofralarının vazgeçilmezlerinden biridir.
Van Otlu Peyniri: Van Otlu Peyniri, koyun sütüne eklenen taze otlarla yapılır. Sirmo, heliz, mendo, yabani nane gibi otlar, peynire hem besleyici hem de ferah bir tat kazandırır.
Mihaliç Peyniri: Osmanlı döneminden bu yana üretilen Mihaliç Peyniri, tuzlu ve keskin tadıyla bilinir. Parmesan gibi salata ve fırın yemeklerinde kullanıldığı gibi kahvaltı sofralarında da sıkça tüketilir.
Bu peynir çeşitleri, ülkemizin her bölgesinin kendine özgü zenginliklerini yansıtan lezzetlerdir. Hem kahvaltı sofralarında hem de yemek tariflerinde vazgeçilmez olan bu geleneksel peynirler, Türk mutfağının eşsiz lezzet mirasını yaşatmaktadır.
