Venezuela’da cumhurbaşkanlığı seçimi için halk, sandık başına gitti. Sandıkların sabah saat 06:00’da açılmasıyla birlikte Venezuelalılar, oylarını kullanmaya başladı. Gergin bir bekleyişin hakim olacağı tahmin edilen ve yaklaşık 17 milyon civarında vatandaşın oy kullanacağı düşünülen bu seçimde, Venezüelalılar 25 yıl sonra PSUV’un iktidardan düşmesini bekliyor. Sandıkların akşam saat 18:00’da kapanacağı bu seçim, ülke tarihinin en önemli seçimi olarak görülüyor.
25 yıllık iktidar değişebilir
Bu seçimin Venezuela'da, Devlet Başkanı Hugo Chavez'in 2013'te kanserden ölmesinin ardından yerine gelen Nicolas Maduro'nun liderliğindeki PSUV’un, hükümetten gitmesine yol açabileceği dile getiriliyor.
Venezuelalılar, muhalefet partilerinin arkasında birleştiği Gonzalez’in, Maduro'ya karşı ezici bir üstünlük kazanmasını bekleniyor.
Maduro’dan şok açıklama: Kan banyosunu tetikler
Yapılan anket çalışmaları, Maduro'nun Gonzalez'in yaklaşık 40 puan gerisinde olduğunu gösteriyor. Üçüncü kez aday olan Maduro, anketlerde yer alan seçim sonuçlarını sert bir dille eleştirerek, iktidar partisi PSUV’un yenilgisi halinde bunun "bir kan banyosunu tetikleyebileceği" ifadesini kullandı.
PSUV, 25 yılda, ülkenin ana damarlarına işledi
PSUV, 25 yılda, ülkenin ana ve önemli kurumlarına hâkim hale geldi. Venezuela'nın yasama organı olan Ulusal Meclis'teki 277 sandalyenin 256'sını, PSUV liderliğindeki koalisyonun elinde. Yasama organının neredeyse tamamının kontrol altında olması, Maduro hükümetinin üyeleri Ulusal Meclis tarafından seçilen iki önemli kurum olan ülkenin en yüksek mahkemesi konumundaki Yüksek Adalet Divanı ve seçimleri düzenlemekten sorumlu kurum Ulusal Seçim Konseyi’nin (CNE) kontrolünün de ele geçirilmesine olanak sağladı. Bu nedenle iktidar partisi, yürütme, yasama ve büyük ölçüde yargı erklerini kontrol ediyor.
Muhalefet başarısız kaldı
Çeyrek asırdır bölünmüş olan muhalafet partileri, Maduro yönetimi karşısında başarısız kaldı. Bu seçimlerde ise muhalefet Gonzales etrafında birleşti. Gonzalez, kazanması durumunda Venezuela kurumlarının bağımsızlığını yeniden tesis edeceğini söyledi.
2018 seçimlerinin özgür ve adil olmadığının söylenmesi üzerine, muhalefet partileri, seçimleri, boykot etme kararı almış; bu karar, Maduro yönetiminin, Ulusal Meclis’in neredeyse tamamına sahip olmasını sağlamıştı. Ancak tek adayın arkasında birleşen ana muhalefet partileri, seçim boykotlarından vazgeçti. Buna göre muhalefet, "hükümet tarafından engellenip taciz edilmiş olsalar bile", bu seçimin, Maduro'yu iktidardan indirmek için en iyi şansları olduğunu savunuyor.
100 muhalif aktivist hapse atıldı
Maduro'nun bir zafer daha kazanması halinde, iktidardaki kontrolünü daha da sıkılaştırması ve muhalefetin faaliyetlerini daha da kısıtlaması bekleniyor. Yılbaşından bu yana muhalefetin kampanyasına destek veren 100'den fazla aktivist hapse atılmıştı.
7,8 milyon Venezuelalı göç etti
Son 10 yılda, Maduro yönetimi altında ülkenin içine sürüklendiği ekonomik ve siyasi kriz nedeniyle 7,8 milyon Venezuelalı ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. Seçim öncesinde yapılan anketler, Devlet Başkanı Maduro'nun bir dönem daha kazanması durumunda göçün artacağını gösteriyor.
Venezuelalıların büyük çoğunluğu, diğer Latin Amerika ülkelerine göç ederken, pek çok Venezuelalı da göç etmek için ABD'yi seçti. ABD seçimlerinde göçün çok önemli bir gündem maddesi olması nedeniyle, Venezuela'da kimin zafer kazanacağı konusu, Washington'da ve Venezuelalıların kitlesel olarak göç ettiği Latin Amerika ülkelerinde de büyük yankı bulacak. Yurt dışında yaşayan milyonlarca Venezuelalı da bu seçimlerde, geri dönmelerine olanak sağlayacak bir değişiklik umuyor.
Pek çok Venezuelalı endişeli
Muhalefet, sandıklarda kağıt makbuzların sayımını izlemek için binlerce kişiyi görevlendirdi ve kazandığı oy sayısını anlamak için kendi sayım sistemini hazırladı. Muhalefet, şimdiye kadar kampanya mitinglerinde iyimser bir ton çizmiş olsa da, sandıkların kapanmasından sonra ve sonuçların açıklanmasından önceki saatlerin son on yılın en gergin saatleri olacağı dile getiriliyor.
Venezuela’da oy kullanma ve sayma işlemi elektronik olarak yapılıyor
Venezuela'da oy verme işlemi, elektronik olarak yapılıyor. Seçmenler, oy kullanma makinesinde tercih ettikleri adaya atanmış bir düğmeye basarak oy kullanıyor. Buna göre, oy kullanma makinesi, kâğıt üzerinde bir makbuz basıyor ve bu makbuz sandığa atılıyor. Elektronik sonuçlar ise, CNE merkezine gönderiliyor. Sonuçların, sandıklar kapandıktan kısa bir süre sonra kamuoyuna açıklanması bekleniyor.
